[ویکی اهل البیت] در سده دوم و سوم هجری آل یقطین خاندانی علمی، سیاسی و شیعه مذهب بود و شخصیت های بزرگ و تأثیرگذاری را به تاریخ اسلام عرفی کرد. سر سلسله این خاندان، ابوالحسن یقطین بن موسی متوفی 185 ق. است که اهل کوفه و ساکن آنجا بود. همچنین یقطین، از هواخواهان و داعیان برجسته بنی عباس و از مخالفان بنی امیه به حساب می آمد و به همین دلیل، مروان حمار، او را تحت تعقیب قرار داد و یقطین به همراه خانواده اش به مدینه گریخت و دور از چشم حکومت، به زندگی پرداخت.
یقطین پس از روی کار آمدن عباسیان به بغداد رفت و در آنجا مقیم شد. او که فردی هوشمند و دارای درایت سیاسی و قدرت جنگاوری بالایی بود، نزد ابوالعباس سفاح و ابوجعفر منصور؛ خلفای عباسی، پایگاهی بلند یافت. مهدی عباسی در سال 167 ق. یقطین را مأمور بازسازی مسجدالحرام و مسجد النبی صلی الله علیه و آله نمود.
یقطین گرچه در دوره امویان به دستگاه عباسیان پیوست و در زمان دولت بنی عباس با آنان همکاری می کرد؛ اما از نظر مذهبی، شیعه و پیرو امامان علیه السلام بود. ممکن است برخی به خاطر این همکاری در مذهب یقطین تردید کرده باشند؛ ولی به دلایلی، تشیع او حتمی است. در واقع یقطین، شیعه و معتقد به امامت بود؛ ولی عقیده خود را مخفی نگه می داشت. به گزارش بیشتر محدثان و مورخان شیعی، او پنهانی، با امام صادق علیه السلام ارتباط داشت و به آن حضرت ارادت می ورزید. وی خمس و زکاتش را نزد امام می فرستاد. درباریان و جاسوسان از این جریان اطلاع یافته و نزد منصور و مهدی عباسی از او بدگویی کردند؛ ولی به تعبیر شیخ طوسی خداوند کید آن دو را از وی بازداشت.
بنابراین، این احتمال را باید پذیرفت که با وجود شیعه بودن یقطین، حضور او در دستگاه خلافت، به دلایل خاص سیاسی و ضرورت ها و با اشاره و دستور امام صادق علیه السلام بوده است. کما این که این رفتار در عملکرد پسرش، علی، به وضوح قابل بررسی است. خاندان یقطین اعم از پسران و نوادگان، جملگی از یاران و ارادتمندان امامان معصوم علیهم السلام بودند و این مسأله، نشان از عقیده قلبی یقطین دارد که فرزندانش را چنین تربیت کرده است.
یقطین چند پسر به نام های علی، عُبید، اسماعیل، ادریس، موسی، یعقوب و خزیمه داشت که همگی از یاران و راویان امامان علیهم السلام بودند.
علی بن یقطین جد قاسم و برجسته ترین فرد در میان پسران یقطین است. وی فقیه، متکلم، محدث و از بزرگان شیعه بود. منابع، او را وابسته به قبیله بنی اسد می دانند. بدین ترتیب آل یقطین نباید از نژاد عرب باشند و چون ساکنان کوفه، بیشتر ایرانیان بودند، بعید نیست که این خاندان در اصل ایرانی باشند.
علی در سال 124 ق. در کوفه، زاده شد و به دلیل فشار بنی امیه بر این خانواده، وی به همراه مادر و برادرش عبید، به مدینه مهاجرت کرد و پس از فروپاشی حکومت بنی عباس، به همراه اعضای خانواده به بغداد رفت و در آنجا سکونت گزید. او در آغاز به شغل داد و ستد ابزار (نوعی ادویه) می پرداخت. و سپس به دستگاه خلافت عباسیان وارد شد و از کارگزاران مهدی عباسی و از خاصان و نزدیکان خلیفه، هارون الرشید گردید.
یقطین پس از روی کار آمدن عباسیان به بغداد رفت و در آنجا مقیم شد. او که فردی هوشمند و دارای درایت سیاسی و قدرت جنگاوری بالایی بود، نزد ابوالعباس سفاح و ابوجعفر منصور؛ خلفای عباسی، پایگاهی بلند یافت. مهدی عباسی در سال 167 ق. یقطین را مأمور بازسازی مسجدالحرام و مسجد النبی صلی الله علیه و آله نمود.
یقطین گرچه در دوره امویان به دستگاه عباسیان پیوست و در زمان دولت بنی عباس با آنان همکاری می کرد؛ اما از نظر مذهبی، شیعه و پیرو امامان علیه السلام بود. ممکن است برخی به خاطر این همکاری در مذهب یقطین تردید کرده باشند؛ ولی به دلایلی، تشیع او حتمی است. در واقع یقطین، شیعه و معتقد به امامت بود؛ ولی عقیده خود را مخفی نگه می داشت. به گزارش بیشتر محدثان و مورخان شیعی، او پنهانی، با امام صادق علیه السلام ارتباط داشت و به آن حضرت ارادت می ورزید. وی خمس و زکاتش را نزد امام می فرستاد. درباریان و جاسوسان از این جریان اطلاع یافته و نزد منصور و مهدی عباسی از او بدگویی کردند؛ ولی به تعبیر شیخ طوسی خداوند کید آن دو را از وی بازداشت.
بنابراین، این احتمال را باید پذیرفت که با وجود شیعه بودن یقطین، حضور او در دستگاه خلافت، به دلایل خاص سیاسی و ضرورت ها و با اشاره و دستور امام صادق علیه السلام بوده است. کما این که این رفتار در عملکرد پسرش، علی، به وضوح قابل بررسی است. خاندان یقطین اعم از پسران و نوادگان، جملگی از یاران و ارادتمندان امامان معصوم علیهم السلام بودند و این مسأله، نشان از عقیده قلبی یقطین دارد که فرزندانش را چنین تربیت کرده است.
یقطین چند پسر به نام های علی، عُبید، اسماعیل، ادریس، موسی، یعقوب و خزیمه داشت که همگی از یاران و راویان امامان علیهم السلام بودند.
علی بن یقطین جد قاسم و برجسته ترین فرد در میان پسران یقطین است. وی فقیه، متکلم، محدث و از بزرگان شیعه بود. منابع، او را وابسته به قبیله بنی اسد می دانند. بدین ترتیب آل یقطین نباید از نژاد عرب باشند و چون ساکنان کوفه، بیشتر ایرانیان بودند، بعید نیست که این خاندان در اصل ایرانی باشند.
علی در سال 124 ق. در کوفه، زاده شد و به دلیل فشار بنی امیه بر این خانواده، وی به همراه مادر و برادرش عبید، به مدینه مهاجرت کرد و پس از فروپاشی حکومت بنی عباس، به همراه اعضای خانواده به بغداد رفت و در آنجا سکونت گزید. او در آغاز به شغل داد و ستد ابزار (نوعی ادویه) می پرداخت. و سپس به دستگاه خلافت عباسیان وارد شد و از کارگزاران مهدی عباسی و از خاصان و نزدیکان خلیفه، هارون الرشید گردید.
wikiahlb: قاسم_بن_حسن_بن_علی_بن_یقطین