تمبک

تمبک (ابهام زدایی). تمبک ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
تمبک (ازنا)
تمبک (بن)

تُمْبَک
تُمْبَک
(یا: تنبک، دنبک، ضرب) سازی از خانوادۀ سازهای کوبه ای و ضربه ای دارای پوست یک طرفه (یک طرف باز). یگانه ممبرانوفون اصلی و رسمی در اجرای ریتم و همراهی با سازهای موسیقی کلاسیک ایران در موقع اجرای ضربی ، رِنگ، چهار مضراب، تصنیف و پیش درآمد است. در موسیقی برخی از نواحی ایران نیز تمبک متداول است. محفظۀ صوتی تمبک یا تنۀ آن عبارت است از استوانه ای که بر یک سر آن پوست کشیده می شود و سر دیگر آن به استوانه ای باریک تر متصل می شود که گلویی یا نفیر نامیده می شود. گلویی نیز خود به دهانۀ شیپوری انتهای تمبک متصل می شود. جنس تمبک از چوب یا ورق فلزی است. تمبک مورد استفاده در موسیقی کلاسیک ایران و بعضی از نواحی ایران از جنس چوب است و به صورت یکپارچه ساخته می شود. جنس تمبک ها مناطق دیگر از قطعات ورق های فلزی است که با پرچ به هم متصل اند. در موسیقی کلاسیک ایران و برخی از نواحی، نوازنده تمبک را روی یکی از زانوها قرار می دهد و با همۀ انگشتان و کف هر دو دست می نوازد. و یا آن را با تسمه ای به کتف می آویزد و به صورت ایستاده یا در حین حرکت می نوازد. در گذشته، نقش تمبک در موسیقی کلاسیک ایران، ساده تر و در اجرای قالب های اصلی ریتم در همراهی با دیگر سازها محدود بود؛ اما در نیم قرنِ گذشته، تکنیک های پیچیده ای برای این ساز طراحی و اجرا می شود. ضرب زورخانه، تمبک بزرگی است که مرشدها در زورخانه می نوازند.