آمیتیس

(تلفظ: āmitis) (در اعلام) شاهدخت ایرانی نوه‌ی کیاکسار پادشاه ماد که پس از آن که نبرد بین شام و بابل و مصر با مادها به صلح انجامید به خواست پادشاه وقت که پدرش بود ، به ازدواج بخت النصر پادشاه مصر در آمد .

دختر هوخشتره خواهرزن کوروش

آمیتیس در زبان پارسی باستان به معنی گل سرخ است. آمیتیس، دختر هووخشتره شاه ماد بود. هووخشتره برای استوارسازی اتحاد خود با نَبوپَلَّسَر شاه بابـل، دختر خود آمیتیس را به همسری پسر نبوپلسر یعنی بخت النصر دوم در آورد. آمیتیس از زندگی در جلگۀ میان رودان دلگیر شد و برای کوه های بلند میهنش دلتنگی بسیار کرد. از این رو بُخت النصر دوم به عنوان هدیه برای همسرش دستور ساختن باغ های معلق بابل را داد تا بلندای دیوارهای آن برای آمیتیس حکم کوهساران را داشته باشد. لازم به ذکر است که آمیتیس نام یک سنگ نیمه جواهر از خانواده کوارتز است که بسیار زیبا و به رنگ بنفش است. بخشی از زبان شناسان آمیتیس را تلفظ یونانی از نام پارسی باستانِ اومَتی می دانند. اومتی برابر پارسی واژهٔ اوستایی هومئیتی (humaiti) و به معنی «دارندهٔ اندیشهٔ نیک» است. در برخی منابع، آمی تیس دختر آستاژ (پادشاه ماد) معرفی شده که پس از شکست پدر در جنگ با کوروش کبیر به همسری وی در آمد. همچنین خواهر کوچک ماندن، همسر کمبوجیه است. در بعضی از کتاب های تاریخ هخامنشیان نیز آمی تیس اسم دختر آژی دهاگ (ایختوویگو) معرفی شده که آخرین پادشاه ماد بوده است. بنابراین آمی تیس در واقع نوۀ هووخشتره بوده و در زمان او با ولیعهد بابل که همان بخت النصر معروف باشد، ازدواج می کند. لازم به ذکر است که ازدواج آمی تیس با کوروش کبیر روشن نیست. از سوی دیگر خشایارشاه نیز دختری به نام آمی تیس دارد، اما آمی تیس معروف خواهر خشایارشاه است که با اوتانن سردار هخامنشی ازدواج کرده و این زن که در تاریخ به نام زیباترین دختر آسیا شهرت دارد، در امور سیاسی نیز دخالت زیادی داشته و صاحب نفوذ فراوان بر کارگزاران هخامنشی بوده است. لازم به ذکر است که رسم الخط این نام بیشتر به صورت جدا از هم است، یعنی " آمی تیس" و شکل سرهم آن (آمیتیس) اندکی نامتعارف است.