کاووس

کاووس (ساسانی). کاووس که در منابع اسلامی از آن با نام کیوس هم یاد می کنند، بزرگ ترین فرزند قباد یکم بود. نام او شاید از روی نام کی کاووس، شاه اسطوره ای ایران گرفته شده باشد. احتمالاً باید وی ابتدا جانشین مقتدر تاج و تخت ساسانی بوده باشد. با این همه، پس از همه گیرشدن کیش مزدکی، کاووس متهم به پشتیانی از مزدک و پیروی از کژدینی او شد. برادر جوان تر او، که خسرو انوشیروان بود و به پیروی و پشتیبانی از کیش متعارف مزدیسنا سرشناس بود، مورد پشتیبانی اشراف و موبدان قرار گرفت. به دنبال آن، کاوس از جانشینی تاج و تخت ساسانی کنار گذاشته شد و خسرو جای او را گرفت. در دوران پایانی پادشاهی پدرش، کاووس در سال ۵۲۰ میلادی به عنوان فرمانروای تبرستان گماشته شد و به او عنوان «شاه پتشخوارگر» داده شد؛ نام سلسه جبالی که بر آن حکمرانی می کرد. در ۵۳۰م یا ۵۳۷م، کاووس به خسرو در جنگ با ترک ها کمک کرد و غزنی را بدست آورد. با این همه هنگامی که پس از پیروزی اش به تبرستان بازمی گشت، ناگهان سر به شورش برداشت و ادعای تاج تخت کرد. خسرو او را شکست داد، و سپس تصمیم بر آن شد که کاووس را به تیسفون ببرند. در آنجا دو گزینه پیش پایش نهادند؛ یا به گناهانش اعتراف کند، و یا اینکه مرگ را برگزیند. کاووس مرگ را برگزید.
گاهشماری طبری
شاپور پسر کاووس

رجوع شود به:کیکاوس