مترادف چهره : رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه، گونه، لقا، وجه، وجهه، شخصیت، سطح، رویه، نما، شکل
چهره
مترادف چهره : رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه، گونه، لقا، وجه، وجهه، شخصیت، سطح، رویه، نما، شکل
فارسی به انگلیسی
face, cheek, countenance
aspect, face, complexion, countenance, faced _, features, look, personality, snoot, visage
فارسی به عربی
قط
فرهنگ اسم ها
اسم: چهره (دختر) (فارسی) (تلفظ: čehre) (فارسی: چهره) (انگلیسی: chehre)
معنی: چهر، روی، صورت
معنی: چهر، روی، صورت
(تلفظ: čehre) چهر ، روی ، صورت .
مترادف و متضاد
نما، منظر، سطح، صورت، رخ، لقاء، قیافه، چهره، رو، وجه، قبال، رخسار
فراست، سیما، منظر، صورت، چهره، قیافه شناسی، سیما شناسی
سیما، نما، منظر، صورت، رخ، چهره، رو، رخسار
ترکیب، جنبه، خط، خاصیت، چهره، خصیصه، خصوصیات، طرح صورت، ریخت
لب، گربه، دخترک، چهره، زن جوان
چهره، بوسنده، ماچ کننده
شخصیت
سطح، رویه
نما، شکل
رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه، گونه، لقا، وجه
وجهه
۱. رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه، گونه، لقا، وجه
۲. وجهه
۳. شخصیت
۴. سطح، رویه
۵. نما، شکل
فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - پسر ساد. امرد . ۲ - نوکر ملازم .
غلامباره . که با جوانان در آمیزد
غلامباره . که با جوانان در آمیزد
فرهنگ معین
(چِ رِ ) (اِ. ) روی ، صورت .
لغت نامه دهخدا
چهره . [ چ ِ رَ / رِ ] (اِ) صورت و روی آدمی باشد. (برهان ). روی . (آنندراج ). صورت و روی آدمی راگویند. (از انجمن آرا). رخ . روی . صورت . سیما. (ناظم الاطباء). رو. دیدار. رخسار. عارض . مُحَیّ̍ا. وجه . چهر. سیما. لقاء. طلعت . (یادداشت مؤلف ) :
آراسته گشته ست ز تو چهره ٔ خوبی
چون چهره ٔ دوشیزه بیکرنگ به گلنار.
پرستنده زین بیشتر با کلاه
بچهره به کردار تابنده ماه .
بدیدند بر چهره ٔ شاه ماه
خروشی برآمد ز درگاه شاه .
همان آدمی بود کآن چهره داشت .
ز خوبی ز هر اختری بهره داشت
مردی که سلاحی بکشد چهره ٔ آن مرد
بر دیده ٔ من خوبتر از صد بت مشکوی .
مرغ اندر آبگیر و برو قطره های آب
چون چهره ٔ نشسته برو قطره های خوی .
مجلس نزهت بسیج و چهره ٔ معشوق بین
خانه ٔ رامش طراز و فرش دولت گستران .
روی بستان را چون چهره ٔ دلبندان
از شکوفه رخ و از سبزه عذار آید.
بچهره شدن چون پری کی توانی
به افعال ماننده شو مر پری را.
در کف خواجه چون همی ماند
کش سخن در و چهره زر باشد.
و (ترکان ) چنین خون ریز و خوب چهر (از آنند) و ترک را پسران بودند چون توتل و چگل ... (مجمل التواریخ والقصص ص 100 س 13). و اوصاف چهره ٔ هر یک برشمردی . (کلیله و دمنه ). سپاس و ستایش مر خدای را جل جلاله که آثار قدرت او بر چهره ٔ روز روشن تابان است . (کلیله و دمنه ). چون نقاب خاک از چهره بگشاد (دانه )... معلوم گردد که چیست . (کلیله و دمنه ).
یکی دبّه درافکندی بزیر پای اشترمان
یکی بر چهره مالیدی مهار ماده ٔ ما را.
گر نبایدت چهره چون گل زرد
گرد افراط اکل و شرب مگرد.
این بگرید چو دیده ٔ وامق
وآن بخنددچو چهره ٔ عذرا.
تیغ او آبستن است از فتح و اینک بنگرش
نقطهای چهره بر آبستنی دارد گوا.
تا خیال چهره اش در چشم ماست
هرچه در کون است کان میخواندش .
بگذاریم زر چهره ٔ خاقانی را
حلی آریم و به تابوت پسر بربندیم .
چهره ٔ من جام وچشم من صراحی کن که من
چون صراحی بر سر جام تو جان خواهم فشاند.
فشاندند آب گل بر چهره ٔ ماه
ببستند اسب را بر آخور شاه .
به سرهنگی حمایل کردن تیغ
بسا مه را که پوشد چهره در میغ.
چهره های زیبا چون برگ خزان طراوت فروریخت .(ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 295).
گفتند بتان که چهره ٔ ما
قدر گل و رونق سمن برد.
چون نقاب از چهره بر گیری بسست
خلق خود گردند جان افشان ز تو.
گر خواجه ز بهر ما بدی گفت
ما چهره ز غم نمی خراشیم .
چهره ٔ امروز در آئینه ٔ فردا خوشست .
گاه کلمه ٔ چهره به کلمات دیگر پیوندد و صفت مرکب سازد چون : اهرمن چهره . بدیعچهره . پری چهره . ترک چهره . خورشیدچهره . خوب چهره . زشت چهره . سرخ چهره . سمن چهره .سیاه چهره . سیه چهره . گل چهره . ماه چهره . نکوچهره . رجوع به هر یک از این ترکیبات در جای خود شود.
- از چهره درآویختن ؛ از بر چهره آویزان کردن . بر رخ گرفتن . فروآویختن از رخسار :
چو یوسف برآیم به تخت قناعت
درآویزم از چهره زرین قناعی .
- از چهره سکبا دادن ؛ روی ترشی به کسی نمودن . با چهره ٔ درهم کشیده و اخم آلود روی به کسی نمودن :
گر برای شوربائی بر در اینها شوی
اولت سکبا دهند از چهره وآنگه شوربا.
- از چهره سکبا ریختن ؛ کنایه از غبار غم از خاطر زدودن و چین و شکن و ترشرویی از چهره برطرف ساختن است :
زآن پیش کز مهر فلک خوان بره ای سازد ملک
ابر اینک افشانده نمک وز چهره سکبا ریخته .
- اهرمن چهره ؛ که چهره ٔ شیطانی و اهریمنی دارد. دیوچهره ای . دیوصورت . ابلیس منظر.
- || مجازاًبداصل و بدذات :
از این مارخوار اهرمن چهرگان
ز دانائی و شرم بی بهرگان .
- بدیعچهره ؛ تازه روی . زیباروی . خوب روی :
گرفته راه تماشا بدیعچهره بتانی
که در مشاهده عاجز کنند لعبت چین را.
- به اجل زردچهره گشتن ؛ مردن :
ور به اجل زرد گشت چهره ٔ سهراب
رستم دستان کارزار بماناد.
- به چهره چیزی را در زر گرفتن ؛ منعکس ساختن رنگ زرد چهره در چیزی و آن کنایه از زردی رخسار و لاغری و ناتوانی است :
سم آن خر به اشک چشم و چهره
بگیرم در زر و یاقوت حمرا.
- به چهره مانند کسی یا چیزی شدن ؛ همانند او گشتن . شبیه او شدن :
به چهره شدن چون پری کی توانی
به افعال ماننده شو مر پری را.
- پری چهره ؛ که رخساری چون پری دارد به زیبائی . پری روی . مجازاً خوب روی :
چو رستم بدانسان پریچهره دید
ز هر دانشی نزد او بهره دید.
پریچهره گریان ازو بازگشت
ابا انده و درد انباز گشت .
بیامد پری چهره ٔ میگسار
یکی جام می بر کف شهریار
جهاندار بستد ز کودک نبید
بلور از می سرخ بد ناپدید.
نگاری پری چهره کز چرخ ماه
نیارد در او تیز کردن نگاه .
پری چهره ای دید کز دلبری
پرستنده شد پیکرش را پری .
پری چهره ترکی که خاقان چین
به شه داد تا داردش نازنین .
پری چهرگان را به صد گونه زیب
صف اندر صف آراسته دلفریب .
نواگر شدند آن پری چهرگان .
طبیبی پریچهره در مرو بود
که در باغ دل قامتش سرو بود.
پری چهره را همنشین کرد دوست
که عیب من او گفت و یار من اوست .
وشاقی پریچهره در خیل داشت
که طبعش بدو اندکی میل داشت .
هزار قطعه ٔ موزون بهیچ درنگرفت
چو زر ندید پریچهره در ترازویم .
- ترک چهره ؛ دارای رخساری چون ترکان .
- || مجازاً زیبارو. که چهره ٔ زیبا دارد. خوب روی : و در بعضی جزایرش صورتهای سفیدپوست و ترک چهره و صاحب حسن اند و امردان ایشان چون زنان روپوش باشند. (نزهةالقلوب چ لیدن ص 233).
- چهره ٔ آتش نما ؛برافروختگی و سرخی روی را گویند به هنگام مستی و غضب .
- چهره ٔ ارغوان ؛ رخسار که همانند ارغوان باشد. ارغوانی چهره . چهره ٔ گلگون . چهره ٔ گل فام و گلرنگ :
دوان خون بر آن چهره ٔ ارغوان
شد آن نامور شهریار جوان .
- چهره از غم خراشیدن ؛ خراشیدن رخسار بسبب روی نمودن غم و اندوه . آزردن رخسار بسبب بروز غم :
گر خواجه ز بهر ما بدی گفت
ما چهره ز غم نمی خراشیم .
- چهره از کسی پوشیدن ؛ روی پنهان کردن :
از ایران کس آمد که پیروزشاه
بفرمود تاپرده ٔ بارگاه
نه بردارد از پیش سالار بار
بپوشید چهره ز ما شهریار.
- چهره از نقاب نمودن ؛ نقاب از چهره به یک سو زدن . رخساره آشکار کردن . رخ از پرده نشان دادن . رخ نمودن :
جبهه ٔ زرین نمود چهره ٔ صبح از نقاب
عطسه ٔ شب گشت صبح ، خنده ٔ صبح آفتاب .
- چهره ٔ امروز ؛ صورت امروز. رخساره ٔ امروز.
- || مجازاً صورت حال :
چهره ٔ امروز در آئینه ٔ فردا خوش است .
- چهره ٔ باز ؛ چهره ٔ گشاده . روی خندان .
- چهره ٔ باز داشتن ؛ گشاده رو بودن . خندان بودن . خرم بودن . شادان بودن . شکفته رو بودن . طلق الوجه .
- چهره ٔ چو تاج خسروان ؛ کنایه از چهره ٔزرد است .
- چهره چون گل بشکفتن ؛ از چیزی یا کسی شادان روی شدن . به شور و نشاط آمدن :
چو برزو ز شاه این سخن ها شنید
چو گل زآن سخن چهره اش بشکفید.
- چهره ٔ چیزی بچیزی آراستن ؛ زیب و زیور دادن . تزیین کردن :
به دولت چهره ٔ نعمت بیارای
به نعمت خانه ٔ همت بپا کن .
- چهره ٔ چیزی یا کسی را بوسه دادن ؛ عرض اخلاص کردن . عرض محبت کردن . اظهار مودت و دوستی کردن :
تو بوسه داده چهره ٔ سنگ سیاه را
رضوان ز خاک پای تو بوسه ستان شده .
- چهره ٔ حال ؛ حقیقت و کیفیت حال . (ناظم الاطباء).
- چهره ٔ خوبی ؛ صورت خوبی .
- || آنچه معرف و شناساننده ٔ خوبی است :
آراسته گشته ست ز تو چهره ٔ خوبی
چون چهره ٔ دوشیزه بیکرنگ و به گلنار.
- چهره در چیزی دیدن ؛ عکس رخسار در چیزی شفاف و صیقلی مشاهده کردن . صورت خود را در چیزی دیدن :
گرچه در نفت سیه چهره توان دید ولیک
آن نکوترکه در آئینه ٔ بیضا بینند.
- چهره دژم ساختن ؛ روی در هم کشیدن . چین و شکن به چهره آوردن . روی ترش کردن . خود را مقبوس وعبوس گرفتن :
نزد فسرده دلان قاعده کردن چو ابر
با دل آتشفشان چهره دژم ساختن .
- چهره را به گل اندودن ؛ پوشاندن رخساره به گل . چهره با گل پوشاندن . گل به صورت مالیدن . بر چهره از گل لایه ٔ محافظی در برابر ناسازگاریهای محیط خارج بوجود آوردن :
عاقل آنگه رود به خانه ٔ نحل
که به گل چهره را بینداید.
- چهره شاداب کردن ؛ روی خرم کردن . شادان و خنده روی شدن . شکفاندن رخسار :
چو چندی شد و چهره شاداب کرد
ورا نام تهمینه سهراب کرد.
- چهره ٔ شکسته ؛ چهره ٔ پرچین و شکن . روی پرچین و چروک .
- چهره ٔ ضمیر ؛ صورت باطن :
آفتاب رنگ چهره ٔ ضمیر او را ثنا کرد... (سندبادنامه ٔ ظهیری ص 12).
- چهره ٔ عمر ؛ روی زندگی . صورت زندگانی :
دود وحشت گرفت چهره ٔ عمر
آب دیده بریز و پاک بشوی .
- چهره ٔ کسی یا چیزی از کسی یا چیزی آراسته گشتن ؛ مایه ٔ آذین چهره ٔ کسی یا چیزی شدن . به جلوه ٔکسی یا چیزی فزودن . مایه ٔ قوام و رونق چیزی یا کسی شدن .
- چهره ٔ کسی یا چیزی از نقاب بیرون آمدن ؛ از حجاب بیرون آمدن . آشکارا و ظاهر شدن روی او. جلوه کردن . به ظهور آمدن :
چهره ٔ آن شاهد زربفت پوش
از نقاب پرنیان آمد برون .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را احمر کردن ؛ سرخی به صورت کسی یا چیزی دادن . گلگون کردن چهره ٔ کسی یا چیزی :
تا چهره ٔ عقیق کند احمر از شعاع
بر اوج گنبد فلک اخضر آفتاب .
- || مجازاً مایه زندگی و قوام چیزی شدن .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را در چیزی پوشیدن ؛ روی آن کس یا آن چیز را از نظرها دور داشتن و پنهان کردن :
به سرهنگی حمایل کردن تیغ
بسا مه را که پوشد چهره در میغ.
- چهره ٔ کسی یا چیزی را در کسی یا چیزی دیدن ؛ انعکاس صورت کسی یا چیزی را در کسی یا چیزی مشاهده کردن :
از این پرنیان زآن دلم شد دژم
که دیدم در او چهره ٔ شاه جم .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را دژم کردن ؛ مکدر ساختن . پوشانیدن از چیزی چنانکه از غم و غیره . تیره و تار کردن :
گر ز پی غز و غز قصد خراسان کنی
گرد سواران کند چهره ٔگردون دژم .
- چهره ٔ گلناری ؛ رخ گلگون : خَدِّ مُوَرَّد؛ رخ گل فشان .
- چهره ٔ نازک ؛ روی لطیف :
میکند تأثیر دیگر در دل روشن سخن
چهره ٔ نازک به یک پیمانه رنگین میشود.
- چهره ٔ نعمت ؛ روی نواخت . رخسار نعمت و نواخت .
- خوب چهره ؛ خوب روی . زیبا. نکوروی :
ز توران بیامد سرافراز گیو
گرفته بسی نامداران نیو
بسی خوب چهره بتان طراز
گرانمایه اسبان و هر گونه ساز.
و (ترکان ) چنین خون ریز و خوب چهره . (از آنندراج ). و ترک را پسران بودند چون توتل و چگل ... (مجمل التواریخ ص 100 س 13).
- خون بر چهره دوان شدن ؛ جاری شدن خون بر رخسار بسبب بریدگی در سر یا صورت :
دوان خون بر آن چهره ٔ ارغوان
شد آن نامور شهریار جوان .
- خون در صورت دویدن ؛ گلگون شدن چهره . سرخ شدن چهره . مویرگهای سطحی صورت از خون آکنده شدن بسبب مشاهده ٔ منظری خشم انگیز یا شرم انگیز.
- سرخ چهره ؛ سرخ روی . آنکه رخساره ٔ سرخ و گلگون دارد :
سرخ چهره کافرانی مستحل ناباکدار
زین گروهی دوزخی ناپاک زاده سندره .
- سکبای چهره ؛ چین و آژنگ چهره که دلالت بر اخم و ترشروئی کند. ترشروئی . عبوسی :
هم شوربای چشم نه سکبای چهره ها
کاین شوربا به قیمت سکبا برآورم .
- گرد بر چهره ٔ ماه برآوردن ؛ برانگیختن غبار از تاخت اسب چنانکه فلک را تیره و تار کند. هوا را پوشاندن به گرد از تاختن اسب در میدان جنگ :
برون آمد و رای ناورد کرد
برآورد بر چهره ٔ ماه گرد.
- گل چهره ؛ گل روی . آنکه چهره ٔ چون گل دارد. آنکه رویش مانند گل است :
غلامان گل چهره ٔ دلربای
کمر بر کمر پیش تختش به پای .
جوانمرد گلچهره چون سروبن
ز رومی به زنگی رساند این سخن .
صد خار بلا از دل دیوانه ٔ ما خاست
هر روز که بی ساقی گلچهره نشستیم .
در این بزم ساقی گلچهره ایست
که هر ساغری را از او بهره ایست .
- نقاب از چهره برگرفتن ؛ روی بازکردن . چهره گشادن . پرده از روی برگرفتن . کشف حجاب کردن :
تو نقاب از چهره برگیری بس است
خلق خود گردند جان افشان ز تو.
|| قیافه . دیدار. منظر. (ناظم الاطباء) :
به دل گفت گیو این بجز شاه نیست
چنین چهره جز درخور گاه نیست .
چو آن چهره ٔ خسروی دیدمی
از آن نامداران بپرسیدمی .
- به چهره کسی را ماندن ؛ به قیافه همانند کسی بودن . شبیه کسی بودن :
بسی آفرین بر سیاوش بخواند
که خسرو به چهره جز او را نماند.
|| اصل . ذات . || چرخ : چهره ٔ دوک ؛ چرخه و کلافه ٔ نخ . (از ناظم الاطباء).
آراسته گشته ست ز تو چهره ٔ خوبی
چون چهره ٔ دوشیزه بیکرنگ به گلنار.
خسروی .
پرستنده زین بیشتر با کلاه
بچهره به کردار تابنده ماه .
فردوسی .
بدیدند بر چهره ٔ شاه ماه
خروشی برآمد ز درگاه شاه .
فردوسی .
همان آدمی بود کآن چهره داشت .
ز خوبی ز هر اختری بهره داشت
فردوسی .
مردی که سلاحی بکشد چهره ٔ آن مرد
بر دیده ٔ من خوبتر از صد بت مشکوی .
فرخی .
مرغ اندر آبگیر و برو قطره های آب
چون چهره ٔ نشسته برو قطره های خوی .
منوچهری .
مجلس نزهت بسیج و چهره ٔ معشوق بین
خانه ٔ رامش طراز و فرش دولت گستران .
؟ (از فرهنگ اسدی نخجوانی ).
روی بستان را چون چهره ٔ دلبندان
از شکوفه رخ و از سبزه عذار آید.
ناصرخسرو.
بچهره شدن چون پری کی توانی
به افعال ماننده شو مر پری را.
ناصرخسرو.
در کف خواجه چون همی ماند
کش سخن در و چهره زر باشد.
مسعودسعد.
و (ترکان ) چنین خون ریز و خوب چهر (از آنند) و ترک را پسران بودند چون توتل و چگل ... (مجمل التواریخ والقصص ص 100 س 13). و اوصاف چهره ٔ هر یک برشمردی . (کلیله و دمنه ). سپاس و ستایش مر خدای را جل جلاله که آثار قدرت او بر چهره ٔ روز روشن تابان است . (کلیله و دمنه ). چون نقاب خاک از چهره بگشاد (دانه )... معلوم گردد که چیست . (کلیله و دمنه ).
یکی دبّه درافکندی بزیر پای اشترمان
یکی بر چهره مالیدی مهار ماده ٔ ما را.
عمعق بخاری .
گر نبایدت چهره چون گل زرد
گرد افراط اکل و شرب مگرد.
سنائی .
این بگرید چو دیده ٔ وامق
وآن بخنددچو چهره ٔ عذرا.
ادیب صابر.
تیغ او آبستن است از فتح و اینک بنگرش
نقطهای چهره بر آبستنی دارد گوا.
خاقانی .
تا خیال چهره اش در چشم ماست
هرچه در کون است کان میخواندش .
خاقانی .
بگذاریم زر چهره ٔ خاقانی را
حلی آریم و به تابوت پسر بربندیم .
خاقانی .
چهره ٔ من جام وچشم من صراحی کن که من
چون صراحی بر سر جام تو جان خواهم فشاند.
خاقانی .
فشاندند آب گل بر چهره ٔ ماه
ببستند اسب را بر آخور شاه .
نظامی .
به سرهنگی حمایل کردن تیغ
بسا مه را که پوشد چهره در میغ.
نظامی .
چهره های زیبا چون برگ خزان طراوت فروریخت .(ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 295).
گفتند بتان که چهره ٔ ما
قدر گل و رونق سمن برد.
عطار.
چون نقاب از چهره بر گیری بسست
خلق خود گردند جان افشان ز تو.
عطار.
گر خواجه ز بهر ما بدی گفت
ما چهره ز غم نمی خراشیم .
کمال اسماعیل .
چهره ٔ امروز در آئینه ٔ فردا خوشست .
صائب .
گاه کلمه ٔ چهره به کلمات دیگر پیوندد و صفت مرکب سازد چون : اهرمن چهره . بدیعچهره . پری چهره . ترک چهره . خورشیدچهره . خوب چهره . زشت چهره . سرخ چهره . سمن چهره .سیاه چهره . سیه چهره . گل چهره . ماه چهره . نکوچهره . رجوع به هر یک از این ترکیبات در جای خود شود.
- از چهره درآویختن ؛ از بر چهره آویزان کردن . بر رخ گرفتن . فروآویختن از رخسار :
چو یوسف برآیم به تخت قناعت
درآویزم از چهره زرین قناعی .
خاقانی .
- از چهره سکبا دادن ؛ روی ترشی به کسی نمودن . با چهره ٔ درهم کشیده و اخم آلود روی به کسی نمودن :
گر برای شوربائی بر در اینها شوی
اولت سکبا دهند از چهره وآنگه شوربا.
خاقانی .
- از چهره سکبا ریختن ؛ کنایه از غبار غم از خاطر زدودن و چین و شکن و ترشرویی از چهره برطرف ساختن است :
زآن پیش کز مهر فلک خوان بره ای سازد ملک
ابر اینک افشانده نمک وز چهره سکبا ریخته .
خاقانی .
- اهرمن چهره ؛ که چهره ٔ شیطانی و اهریمنی دارد. دیوچهره ای . دیوصورت . ابلیس منظر.
- || مجازاًبداصل و بدذات :
از این مارخوار اهرمن چهرگان
ز دانائی و شرم بی بهرگان .
فردوسی .
- بدیعچهره ؛ تازه روی . زیباروی . خوب روی :
گرفته راه تماشا بدیعچهره بتانی
که در مشاهده عاجز کنند لعبت چین را.
سعدی .
- به اجل زردچهره گشتن ؛ مردن :
ور به اجل زرد گشت چهره ٔ سهراب
رستم دستان کارزار بماناد.
خاقانی .
- به چهره چیزی را در زر گرفتن ؛ منعکس ساختن رنگ زرد چهره در چیزی و آن کنایه از زردی رخسار و لاغری و ناتوانی است :
سم آن خر به اشک چشم و چهره
بگیرم در زر و یاقوت حمرا.
خاقانی .
- به چهره مانند کسی یا چیزی شدن ؛ همانند او گشتن . شبیه او شدن :
به چهره شدن چون پری کی توانی
به افعال ماننده شو مر پری را.
ناصرخسرو.
- پری چهره ؛ که رخساری چون پری دارد به زیبائی . پری روی . مجازاً خوب روی :
چو رستم بدانسان پریچهره دید
ز هر دانشی نزد او بهره دید.
فردوسی .
پریچهره گریان ازو بازگشت
ابا انده و درد انباز گشت .
فردوسی .
بیامد پری چهره ٔ میگسار
یکی جام می بر کف شهریار
جهاندار بستد ز کودک نبید
بلور از می سرخ بد ناپدید.
فردوسی .
نگاری پری چهره کز چرخ ماه
نیارد در او تیز کردن نگاه .
اسدی (گرشاسبنامه ).
پری چهره ای دید کز دلبری
پرستنده شد پیکرش را پری .
نظامی .
پری چهره ترکی که خاقان چین
به شه داد تا داردش نازنین .
نظامی .
پری چهرگان را به صد گونه زیب
صف اندر صف آراسته دلفریب .
نظامی .
نواگر شدند آن پری چهرگان .
نظامی .
طبیبی پریچهره در مرو بود
که در باغ دل قامتش سرو بود.
سعدی (بوستان ).
پری چهره را همنشین کرد دوست
که عیب من او گفت و یار من اوست .
سعدی (بوستان ).
وشاقی پریچهره در خیل داشت
که طبعش بدو اندکی میل داشت .
سعدی (بوستان ).
هزار قطعه ٔ موزون بهیچ درنگرفت
چو زر ندید پریچهره در ترازویم .
سعدی (خواتیم ).
- ترک چهره ؛ دارای رخساری چون ترکان .
- || مجازاً زیبارو. که چهره ٔ زیبا دارد. خوب روی : و در بعضی جزایرش صورتهای سفیدپوست و ترک چهره و صاحب حسن اند و امردان ایشان چون زنان روپوش باشند. (نزهةالقلوب چ لیدن ص 233).
- چهره ٔ آتش نما ؛برافروختگی و سرخی روی را گویند به هنگام مستی و غضب .
- چهره ٔ ارغوان ؛ رخسار که همانند ارغوان باشد. ارغوانی چهره . چهره ٔ گلگون . چهره ٔ گل فام و گلرنگ :
دوان خون بر آن چهره ٔ ارغوان
شد آن نامور شهریار جوان .
فردوسی .
- چهره از غم خراشیدن ؛ خراشیدن رخسار بسبب روی نمودن غم و اندوه . آزردن رخسار بسبب بروز غم :
گر خواجه ز بهر ما بدی گفت
ما چهره ز غم نمی خراشیم .
کمال اسماعیل .
- چهره از کسی پوشیدن ؛ روی پنهان کردن :
از ایران کس آمد که پیروزشاه
بفرمود تاپرده ٔ بارگاه
نه بردارد از پیش سالار بار
بپوشید چهره ز ما شهریار.
فردوسی .
- چهره از نقاب نمودن ؛ نقاب از چهره به یک سو زدن . رخساره آشکار کردن . رخ از پرده نشان دادن . رخ نمودن :
جبهه ٔ زرین نمود چهره ٔ صبح از نقاب
عطسه ٔ شب گشت صبح ، خنده ٔ صبح آفتاب .
خاقانی .
- چهره ٔ امروز ؛ صورت امروز. رخساره ٔ امروز.
- || مجازاً صورت حال :
چهره ٔ امروز در آئینه ٔ فردا خوش است .
صائب .
- چهره ٔ باز ؛ چهره ٔ گشاده . روی خندان .
- چهره ٔ باز داشتن ؛ گشاده رو بودن . خندان بودن . خرم بودن . شادان بودن . شکفته رو بودن . طلق الوجه .
- چهره ٔ چو تاج خسروان ؛ کنایه از چهره ٔزرد است .
- چهره چون گل بشکفتن ؛ از چیزی یا کسی شادان روی شدن . به شور و نشاط آمدن :
چو برزو ز شاه این سخن ها شنید
چو گل زآن سخن چهره اش بشکفید.
فردوسی .
- چهره ٔ چیزی بچیزی آراستن ؛ زیب و زیور دادن . تزیین کردن :
به دولت چهره ٔ نعمت بیارای
به نعمت خانه ٔ همت بپا کن .
منوچهری .
- چهره ٔ چیزی یا کسی را بوسه دادن ؛ عرض اخلاص کردن . عرض محبت کردن . اظهار مودت و دوستی کردن :
تو بوسه داده چهره ٔ سنگ سیاه را
رضوان ز خاک پای تو بوسه ستان شده .
خاقانی .
- چهره ٔ حال ؛ حقیقت و کیفیت حال . (ناظم الاطباء).
- چهره ٔ خوبی ؛ صورت خوبی .
- || آنچه معرف و شناساننده ٔ خوبی است :
آراسته گشته ست ز تو چهره ٔ خوبی
چون چهره ٔ دوشیزه بیکرنگ و به گلنار.
خسروی .
- چهره در چیزی دیدن ؛ عکس رخسار در چیزی شفاف و صیقلی مشاهده کردن . صورت خود را در چیزی دیدن :
گرچه در نفت سیه چهره توان دید ولیک
آن نکوترکه در آئینه ٔ بیضا بینند.
خاقانی .
- چهره دژم ساختن ؛ روی در هم کشیدن . چین و شکن به چهره آوردن . روی ترش کردن . خود را مقبوس وعبوس گرفتن :
نزد فسرده دلان قاعده کردن چو ابر
با دل آتشفشان چهره دژم ساختن .
خاقانی .
- چهره را به گل اندودن ؛ پوشاندن رخساره به گل . چهره با گل پوشاندن . گل به صورت مالیدن . بر چهره از گل لایه ٔ محافظی در برابر ناسازگاریهای محیط خارج بوجود آوردن :
عاقل آنگه رود به خانه ٔ نحل
که به گل چهره را بینداید.
خاقانی .
- چهره شاداب کردن ؛ روی خرم کردن . شادان و خنده روی شدن . شکفاندن رخسار :
چو چندی شد و چهره شاداب کرد
ورا نام تهمینه سهراب کرد.
فردوسی .
- چهره ٔ شکسته ؛ چهره ٔ پرچین و شکن . روی پرچین و چروک .
- چهره ٔ ضمیر ؛ صورت باطن :
آفتاب رنگ چهره ٔ ضمیر او را ثنا کرد... (سندبادنامه ٔ ظهیری ص 12).
- چهره ٔ عمر ؛ روی زندگی . صورت زندگانی :
دود وحشت گرفت چهره ٔ عمر
آب دیده بریز و پاک بشوی .
خاقانی .
- چهره ٔ کسی یا چیزی از کسی یا چیزی آراسته گشتن ؛ مایه ٔ آذین چهره ٔ کسی یا چیزی شدن . به جلوه ٔکسی یا چیزی فزودن . مایه ٔ قوام و رونق چیزی یا کسی شدن .
- چهره ٔ کسی یا چیزی از نقاب بیرون آمدن ؛ از حجاب بیرون آمدن . آشکارا و ظاهر شدن روی او. جلوه کردن . به ظهور آمدن :
چهره ٔ آن شاهد زربفت پوش
از نقاب پرنیان آمد برون .
خاقانی .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را احمر کردن ؛ سرخی به صورت کسی یا چیزی دادن . گلگون کردن چهره ٔ کسی یا چیزی :
تا چهره ٔ عقیق کند احمر از شعاع
بر اوج گنبد فلک اخضر آفتاب .
خاقانی .
- || مجازاً مایه زندگی و قوام چیزی شدن .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را در چیزی پوشیدن ؛ روی آن کس یا آن چیز را از نظرها دور داشتن و پنهان کردن :
به سرهنگی حمایل کردن تیغ
بسا مه را که پوشد چهره در میغ.
نظامی .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را در کسی یا چیزی دیدن ؛ انعکاس صورت کسی یا چیزی را در کسی یا چیزی مشاهده کردن :
از این پرنیان زآن دلم شد دژم
که دیدم در او چهره ٔ شاه جم .
فردوسی .
- چهره ٔ کسی یا چیزی را دژم کردن ؛ مکدر ساختن . پوشانیدن از چیزی چنانکه از غم و غیره . تیره و تار کردن :
گر ز پی غز و غز قصد خراسان کنی
گرد سواران کند چهره ٔگردون دژم .
خاقانی .
- چهره ٔ گلناری ؛ رخ گلگون : خَدِّ مُوَرَّد؛ رخ گل فشان .
- چهره ٔ نازک ؛ روی لطیف :
میکند تأثیر دیگر در دل روشن سخن
چهره ٔ نازک به یک پیمانه رنگین میشود.
صائب .
- چهره ٔ نعمت ؛ روی نواخت . رخسار نعمت و نواخت .
- خوب چهره ؛ خوب روی . زیبا. نکوروی :
ز توران بیامد سرافراز گیو
گرفته بسی نامداران نیو
بسی خوب چهره بتان طراز
گرانمایه اسبان و هر گونه ساز.
فردوسی .
و (ترکان ) چنین خون ریز و خوب چهره . (از آنندراج ). و ترک را پسران بودند چون توتل و چگل ... (مجمل التواریخ ص 100 س 13).
- خون بر چهره دوان شدن ؛ جاری شدن خون بر رخسار بسبب بریدگی در سر یا صورت :
دوان خون بر آن چهره ٔ ارغوان
شد آن نامور شهریار جوان .
فردوسی .
- خون در صورت دویدن ؛ گلگون شدن چهره . سرخ شدن چهره . مویرگهای سطحی صورت از خون آکنده شدن بسبب مشاهده ٔ منظری خشم انگیز یا شرم انگیز.
- سرخ چهره ؛ سرخ روی . آنکه رخساره ٔ سرخ و گلگون دارد :
سرخ چهره کافرانی مستحل ناباکدار
زین گروهی دوزخی ناپاک زاده سندره .
غواص .
- سکبای چهره ؛ چین و آژنگ چهره که دلالت بر اخم و ترشروئی کند. ترشروئی . عبوسی :
هم شوربای چشم نه سکبای چهره ها
کاین شوربا به قیمت سکبا برآورم .
خاقانی .
- گرد بر چهره ٔ ماه برآوردن ؛ برانگیختن غبار از تاخت اسب چنانکه فلک را تیره و تار کند. هوا را پوشاندن به گرد از تاختن اسب در میدان جنگ :
برون آمد و رای ناورد کرد
برآورد بر چهره ٔ ماه گرد.
فردوسی .
- گل چهره ؛ گل روی . آنکه چهره ٔ چون گل دارد. آنکه رویش مانند گل است :
غلامان گل چهره ٔ دلربای
کمر بر کمر پیش تختش به پای .
نظامی .
جوانمرد گلچهره چون سروبن
ز رومی به زنگی رساند این سخن .
نظامی .
صد خار بلا از دل دیوانه ٔ ما خاست
هر روز که بی ساقی گلچهره نشستیم .
بابافغانی .
در این بزم ساقی گلچهره ایست
که هر ساغری را از او بهره ایست .
امیدی تهرانی .
- نقاب از چهره برگرفتن ؛ روی بازکردن . چهره گشادن . پرده از روی برگرفتن . کشف حجاب کردن :
تو نقاب از چهره برگیری بس است
خلق خود گردند جان افشان ز تو.
عطار.
|| قیافه . دیدار. منظر. (ناظم الاطباء) :
به دل گفت گیو این بجز شاه نیست
چنین چهره جز درخور گاه نیست .
فردوسی .
چو آن چهره ٔ خسروی دیدمی
از آن نامداران بپرسیدمی .
فردوسی .
- به چهره کسی را ماندن ؛ به قیافه همانند کسی بودن . شبیه کسی بودن :
بسی آفرین بر سیاوش بخواند
که خسرو به چهره جز او را نماند.
فردوسی .
|| اصل . ذات . || چرخ : چهره ٔ دوک ؛ چرخه و کلافه ٔ نخ . (از ناظم الاطباء).
چهره . [ چ ُ / چ ِ رَ / رِ ] (اِ) پسر ساده ٔ امرد. (برهان ). غلام و پسر ساده . (آنندراج ) (انجمن آرا) (ناظم الاطباء). نوکر. ملازم . وبه این معنی هندی است . (از برهان ). ملازم امرد و نوکر. (ناظم الاطباء) : خواجه نظام الملک در بیرون بارگاه سلطان ملکشاه چهره ٔ حسن (حسن صباح ) را که اوراق مذکور در دست داشت گفت که این اوراق به من (خواجه نظام الملک ) نمای تا ببینم که چگونه دفتری مرتب ساخته است و چهره را از التماس خواجه حیا مانع آمد دفتر به دستش داد و نظام الملک در آن اوراق نگریست و برتنقیح و تهذیب آن وقوع (وقوف ) یافت و آن را بر زمین زد چنانکه از هم فروریخت و گفت مهملی چند در این دفتر نوشته شده است و چهره آن اوراق را بی ملاحظه ٔ ترتیب فراهم آورد. (حبیب السیر چ کتابخانه ٔ خیام ج 2 صص 464- 463). و چهره ٔ خود را گفت تا بچهره ٔ حسن دوستی کند. تذکره ٔ دولتشاه (ذیل ترجمه ٔ شاهفور) :
چهره ای دیدم وآهنگ تماشا کردم
غمزه اش رهزن جان بود نمیدانستم .
|| غلامباره . آنکه با جوانان درآمیزد.
چهره ای دیدم وآهنگ تماشا کردم
غمزه اش رهزن جان بود نمیدانستم .
اشرف (آنندراج ).
|| غلامباره . آنکه با جوانان درآمیزد.
چهره. [ چ ِ رَ / رِ ] ( اِ ) صورت و روی آدمی باشد. ( برهان ). روی. ( آنندراج ). صورت و روی آدمی راگویند. ( از انجمن آرا ). رخ. روی. صورت. سیما. ( ناظم الاطباء ). رو. دیدار. رخسار. عارض. مُحَیّ̍ا. وجه. چهر. سیما. لقاء. طلعت. ( یادداشت مؤلف ) :
آراسته گشته ست ز تو چهره خوبی
چون چهره دوشیزه بیکرنگ به گلنار.
بچهره به کردار تابنده ماه.
خروشی برآمد ز درگاه شاه.
ز خوبی ز هر اختری بهره داشت
بر دیده من خوبتر از صد بت مشکوی.
چون چهره نشسته برو قطره های خوی.
خانه رامش طراز و فرش دولت گستران.
از شکوفه رخ و از سبزه عذار آید.
به افعال ماننده شو مر پری را.
کش سخن در و چهره زر باشد.
یکی دبّه درافکندی بزیر پای اشترمان
یکی بر چهره مالیدی مهار ماده ما را.
گرد افراط اکل و شرب مگرد.
وآن بخنددچو چهره عذرا.
نقطهای چهره بر آبستنی دارد گوا.
هرچه در کون است کان میخواندش.
آراسته گشته ست ز تو چهره خوبی
چون چهره دوشیزه بیکرنگ به گلنار.
خسروی.
پرستنده زین بیشتر با کلاه بچهره به کردار تابنده ماه.
فردوسی.
بدیدند بر چهره شاه ماه خروشی برآمد ز درگاه شاه.
فردوسی.
همان آدمی بود کآن چهره داشت.ز خوبی ز هر اختری بهره داشت
فردوسی.
مردی که سلاحی بکشد چهره آن مردبر دیده من خوبتر از صد بت مشکوی.
فرخی.
مرغ اندر آبگیر و برو قطره های آب چون چهره نشسته برو قطره های خوی.
منوچهری.
مجلس نزهت بسیج و چهره معشوق بین خانه رامش طراز و فرش دولت گستران.
؟ ( از فرهنگ اسدی نخجوانی ).
روی بستان را چون چهره دلبندان از شکوفه رخ و از سبزه عذار آید.
ناصرخسرو.
بچهره شدن چون پری کی توانی به افعال ماننده شو مر پری را.
ناصرخسرو.
در کف خواجه چون همی ماندکش سخن در و چهره زر باشد.
مسعودسعد.
و ( ترکان ) چنین خون ریز و خوب چهر ( از آنند ) و ترک را پسران بودند چون توتل و چگل... ( مجمل التواریخ والقصص ص 100 س 13 ). و اوصاف چهره هر یک برشمردی. ( کلیله و دمنه ). سپاس و ستایش مر خدای را جل جلاله که آثار قدرت او بر چهره روز روشن تابان است. ( کلیله و دمنه ). چون نقاب خاک از چهره بگشاد ( دانه )... معلوم گردد که چیست. ( کلیله و دمنه ).یکی دبّه درافکندی بزیر پای اشترمان
یکی بر چهره مالیدی مهار ماده ما را.
عمعق بخاری.
گر نبایدت چهره چون گل زردگرد افراط اکل و شرب مگرد.
سنائی.
این بگرید چو دیده وامق وآن بخنددچو چهره عذرا.
ادیب صابر.
تیغ او آبستن است از فتح و اینک بنگرش نقطهای چهره بر آبستنی دارد گوا.
خاقانی.
تا خیال چهره اش در چشم ماست هرچه در کون است کان میخواندش.
خاقانی.
بگذاریم زر چهره خاقانی راچهره . [ چ ِ رِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان بابل کنار بخش مرک-زی شهرستان شاهی . در 22500 گزی جنوب باختری شاهی کنار راه فرعی بابل به دانه کلا واقع است ، 700 تن سکنه دارد، از رودخانه ٔ بابل آبیاری میشود. محصولش برنج ، نیشکر، ابریشم ، کتان و غلات است . شغل اهالی گله داری و صنایع دستی زنان بافتن پارچه های ابریشمی و نخی است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3).
دانشنامه عمومی
چهره به قسمت جلوی سر گفته می شود.
چهره (بابل)، روستایی در بخش بابل کنار شهرستان بابل استان مازندران
چهره همچنین ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
چهره (فیلم ایرانی)، به کارگردانی و نویسندگی و تهیه کنندگی سیروس الوند
چهره (فیلم)، به کارگردانی اینگمار برگمان
چهره (بابل)، روستایی در بخش بابل کنار شهرستان بابل استان مازندران
چهره همچنین ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:
چهره (فیلم ایرانی)، به کارگردانی و نویسندگی و تهیه کنندگی سیروس الوند
چهره (فیلم)، به کارگردانی اینگمار برگمان
wiki: سوئدی به کارگردانی اینگمار برگمان محصول سال ۱۹۵۸ است.
راهنمای فیلم های خارجی آفتاب
در قرن نوزدهم، شعبده بازی به نام «آلبرت امانوئل فوگلر» (فون سیدو) با گروهی سیار وارد شهر کوچکی در سوئد می شود که مردمش اعتقادی به جادو ندارند. گروه با راهنمائی «فوگلر» شروع به بازی با ذهنیت میزبانان شان می کنند و زندگی آرام و آسوده آنان را برهم می زنند…
نتأثیرات ادبی در گوشه و کنار آثار برگمان ردیابی شده اند اما گاه شباهت ها بسیار روشن هستند. چهره الهام گرفته از فضای رمان قصر، نوشته فرانتس کافکاست: خانه میان راه، کالسکه ای که شب هنگام وارد می شود، ضیافت و عشق ورزی مستخدمان، تحقیرها و… همه دنیای پرابهام کافکا را باز یم تابانند و میزانسن گوتیک و تیره وتار برگمان هم مکمل فضاست فیلمی دربارهٔ نقاب هائی نامحسوس که آدم ها بر چهره دارند و با آن دیگران را می فریبند. با بازی درخشان فون سیدو در نقش شعبده بازی ماهر ولی تهی دست و مطرود که در شهری کوچک، بلوائی اخلاقی به پا می کند. پایان فیلم که در آن توهم و واقعیت در هم می آمیزند، مردگان احضار می شوند و کابوس عینیت می یابد، ترکیب درخشانی از کمدی و هراس است که در نهایت به ستایشی تمام عیار از هنر نمایش و بازیگری و اسرار بی پایان آن بدل می شود. تولین، بیورنستراند و آندرسون جوان نیز در نقش های دیگر فیلم تماشائی و جذابند. نام دیگر فیلم ساحر است.
راهنمای فیلم های خارجی آفتاب
در قرن نوزدهم، شعبده بازی به نام «آلبرت امانوئل فوگلر» (فون سیدو) با گروهی سیار وارد شهر کوچکی در سوئد می شود که مردمش اعتقادی به جادو ندارند. گروه با راهنمائی «فوگلر» شروع به بازی با ذهنیت میزبانان شان می کنند و زندگی آرام و آسوده آنان را برهم می زنند…
نتأثیرات ادبی در گوشه و کنار آثار برگمان ردیابی شده اند اما گاه شباهت ها بسیار روشن هستند. چهره الهام گرفته از فضای رمان قصر، نوشته فرانتس کافکاست: خانه میان راه، کالسکه ای که شب هنگام وارد می شود، ضیافت و عشق ورزی مستخدمان، تحقیرها و… همه دنیای پرابهام کافکا را باز یم تابانند و میزانسن گوتیک و تیره وتار برگمان هم مکمل فضاست فیلمی دربارهٔ نقاب هائی نامحسوس که آدم ها بر چهره دارند و با آن دیگران را می فریبند. با بازی درخشان فون سیدو در نقش شعبده بازی ماهر ولی تهی دست و مطرود که در شهری کوچک، بلوائی اخلاقی به پا می کند. پایان فیلم که در آن توهم و واقعیت در هم می آمیزند، مردگان احضار می شوند و کابوس عینیت می یابد، ترکیب درخشانی از کمدی و هراس است که در نهایت به ستایشی تمام عیار از هنر نمایش و بازیگری و اسرار بی پایان آن بدل می شود. تولین، بیورنستراند و آندرسون جوان نیز در نقش های دیگر فیلم تماشائی و جذابند. نام دیگر فیلم ساحر است.
wiki: سوئدی به کارگردانی اینگمار برگمان محصول سال ۱۹۵۸ است.
wiki: چهره (فیلم)
نقل قول ها
چهره (فیلم ایرانی). چهره فیلم ایرانی به کارگردانی و نویسندگی و تهیه کنندگی سیروس الوند محصول سال ۱۳۷۴ است.
•
•
wikiquote: چهره_(فیلم_ایرانی)
واژه نامه بختیاریکا
( چَهرِه ) وسیله پشم چینی
ملشت؛ مِنِشت؛ مَنگال
ملشت؛ مِنِشت؛ مَنگال
جدول کلمات
لچ, رو, رخ, سیما, دیم
پیشنهاد کاربران
صورت . سیما
قیافه
لچ
یاد آوره شش چهره زمین یا جشن های ششگانهٔ گاهنبار
نیکاس، شکل ، ریخت، نقش، رخسار، رخ، قیافه، صورت، گونه، خد
رخ
خد
رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه، گونه، لقا، وجه، وجهه، شخصیت، سطح، رویه، نما، شکل، رو، شمایل
چهره: در پهلوی چهرگ čihrag بوده است. در پارسی در معنی روی به کار می رود
( ( چو آن چهره ی خسروی دیدمی ،
ازآن نامداران بپرسیدمی ، ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 225. )
واژه چهر یا چهره را می توان در ترکیب واژه ی منوچهر دید . دکتر کزازی در مورد واژه ی " منوچهر" می نویسد : ( ( منوچهر نامی است که از دو پاره ساخته شده است : منو / چهر . این نام در پهلوی منوش چهر manūščihr و در اوستایی منوشْ چِیْثْره بوده است ، به معنی کسی که از دودمان و نژاد " منوش است بخش نخستین این نام منوش به معنی " انسان " و انسانیّت " است . بخش دومین نام : چیثره به معنی دودمان و تبار است که در پارسی در معنی روی کار برد یافته است . ) )
( ( می روشن آمد ز پرمایه جام
مر آن چهر دارد منوچهر نام ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 359. )
( ( چو آن چهره ی خسروی دیدمی ،
ازآن نامداران بپرسیدمی ، ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 225. )
واژه چهر یا چهره را می توان در ترکیب واژه ی منوچهر دید . دکتر کزازی در مورد واژه ی " منوچهر" می نویسد : ( ( منوچهر نامی است که از دو پاره ساخته شده است : منو / چهر . این نام در پهلوی منوش چهر manūščihr و در اوستایی منوشْ چِیْثْره بوده است ، به معنی کسی که از دودمان و نژاد " منوش است بخش نخستین این نام منوش به معنی " انسان " و انسانیّت " است . بخش دومین نام : چیثره به معنی دودمان و تبار است که در پارسی در معنی روی کار برد یافته است . ) )
( ( می روشن آمد ز پرمایه جام
مر آن چهر دارد منوچهر نام ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 359. )
وجنه
رخ، رخساره، رخسار، روی، سیما، صورت، عارض، عذار، قیافه
طلعت
کلمات دیگر: