کلمه جو
صفحه اصلی

زبان های قفقازی

دانشنامه عمومی

زبان های قفقازی یا ایبری-قفقازی(به انگلیسی: Ibero-Caucasian)، شماری زبان های رایج در سرزمین قفقاز (بین دریای سیاه و دریای کاسپین) هستند که زبان های بومی آن ناحیه جغرافیایی بشمار می روند. این زبان ها که رویهم ده میلیون تن گویشور دارند، توسط زبانشناسان به دو خانوادهٔ قفقازی شمالی و جنوبی دسته بندی شده اند و بیشتر زبانشناسان برآنند که اصل و ریشه ای جداگانه داشته اند. هرچند نزدیکی و همگونی زبانی میانشان ایجاد شده و در بسیاری موارد واژگان یا دستوری بهم نزدیکی نشان می دهند.
خانواده زبان های قفقازی جنوبی (زبان های کارتولی/Kartveli): که بیش از پنج میلیون گویشور دارد و زبان گرجی از این دسته اند.
زبان های قفقازی شامل دو خانواده زبانی و سه زیرشاخهٔ جداگانه می باشند:
خاستگاه زبان های قفقازی همچنان ناشناخته باقی مانده است. دو زیرخانوادۂ شمالی ممکن است خویشاوند دور باشند. فرضیهٔ دنه-قفقازی آنها را به ترتیب با زبان های نا-دنهٔ آمریکای شمالی و چینی-تبتی مربوط می کند. همچنین زبان های قفقازی، به نظر می رسد که معقول ترین خویشاوند از میان خویشاوندان فراوان پیشنهادی برای زبان باسکی باشند.
این زبان ها برای نگارش عموماً از سه گونه الفبا استفاده می کنند. الفبای گرجی، الفبای سیریلیک و الفبای لاتین. مورد نخست متعلق به زبان گرجی است و مورد بعدی را سایر زبان های رایج در قفقاز بکار می برند. الفبای لاتین نیز علاوه بر اینکه مدتی در نیمه نخست قرن بیستم در شوروی و مناطق مختلف آن رواج داده می شد (گرچه امروز جای خود را به سیریلیک داده)، در میان قفقازی زبانان ساکن ترکیه و دیگر کشورهای خاورمیانه کاربرد دارد.


کلمات دیگر: