کلمه جو
صفحه اصلی

زبان های اورالی

دانشنامه عمومی

اورالی نام یکی از خانواده های زبانی در جهان است که شامل ۳۸ زبان و حدود ۲۵ میلیون گویشور است. کسانی که در اصل به زبان اورالیِ آغازین سخن می گفتند، بین ۷ تا ۱۰ هزار سال پیش در کوه های اورال در کنار سیبری ساکن بودند. این افراد، ۱۵۰۰ سال پیش به سوی اروپا مهاجرت کردند. نخستین تیره زبانی که از زبان مادر جدا شده بود، زبان سَمویِدی بود. البته گسترش زبان ها ی این خانواده پیش از مهاجرت آن ها به اروپا آغاز شده بود. برای نمونه، زبان های اوگری، حدود ۳۰۰۰ سال پیش، از زبان های فینی جدا شدند.
زبان های آلتایی
زبان شناسان در گذشته، زبان های اورالی را با زبان های آلتایی در یک گروه بسیار بزرگ یعنی گروه زبان های اورال آلتایی قرار می دادند اما امروزه زبان شناسان بر این باورند که مدارکی مبنی بر هم ریشه بودن این دو خانواده وجود ندارد و این نظریه اکنون منسوخ شده است. در نتیجه اورالی و آلتایی اکنون دو خانواده زبانی به طور کامل متفاوت از هم محسوب می شوند.
شاملِ زبان مجاری که زبان رسمی مجارستان است، و زبان های خانتی (یا اُستیاک) و مانسی (یا وگول) که در غرب سیبری، در کنار رود اُب از آن ها استفاده می شود. بر سر اینکه آیا این دو زبان اخیر را باید با زبان مجاری در یک گروه قرار داد یا نه، میان زبانشناسان اختلاف وجود دارد. به دو زبانِ یادشده، اُب- اوگری هم می گویند.
زبان های اورالی، پسوندهای بسیاری دارند. زبان فنلاندی ۱۴ حالت اسمی و مجاری ۱۷ حالت اسمی دارد. این تعداد در سامی ۶، و در خانتی تنها سه عدد است! فعل در زبان مردوین شکل های پیچیده ای دارد؛ این شکل ها با چهار زمان و هفت وجه، برای فاعل و مفعول فرق می کنند.


کلمات دیگر: