کلمه جو
صفحه اصلی

فرهنگ انندراج

فرهنگ فارسی

( فرهنگ آنندراج ) کتاب لغتی است فارسی بفارسی تالیف محمد پادشاه متخلص به شاد فرزند غم محیی الدین که میر منشی مهاراجه [ آنندراج ] راجه ویت [ ویجی نگر ] بود . این فرهنگ شامل لغات فارسی و ترکی و عربی است و شواهدی از شعر و گاه نثر هم دارد . پایان تالیف آن ۱۳٠۶ ه ق . است و آن در هند و ایران طبع شده . آنندراج فرهنگی است جامع بترتیب ابواب عرب در بردارد و از فرهنگهای مقدم چون برهان قاطع و جهانگیری و انجمن آرا و مویدالفض. و کشف اللغات و بهارعجم و هفت قلزم و غیره استفادت برده و لغات فارسی را غالبا بشواهد شعری آراسته و به برخی اصطحات مفید و متداول عامه اشارت کرده و مترادفات بسیاری از کلمات را آورده و از مباحث دستوری و صرف و نحوی سخن گفته است .

دانشنامه عمومی

فرهنگ آنندراج. فرهنگ آنَنْدراج یکی از فرهنگ های زبان فارسی نوشته شده در سدهٔ نوزدهم میلادی و از کامل ترین و منظم ترین فرهنگ های زبان فارسی عصر خود است.
مقاله در وبگاه مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
ذاکرالحسینی، محسن (زمستان ۱۳۷۶). «افزوده های فرهنگ آنندراج». نامهٔ فرهنگستان. فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۴، پیاپی: ۶۰): صص ۵۳–۶۳. پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
عمید، حسنی (۱۳۸۹)، فرهنگ فارسی عمید (جیبی)، تهران: راه رشد، شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۰۹-۶۷-۵
این فرهنگ را محمد پادشاه متخلص به «شاد»، فرزند غلام محیی الدین، میرمنشی مهاراجه میرزا آنند گجپتی راج منه سلطان بهادر، راجهٔ ایالت ویجی نگر از ایالات دکن هندوستان، بر اساس چند کتاب لغت دیگر گردآوری کرده است.
این کتاب به اشارهٔ ابن راجه و به نام او (آنندراج) نوشته شده است. کار تألیف کتاب در ۱۲۶۷ خورشیدی (برابر با ۱۳۰۶ قمری قمری و ۱۸۸۸ میلادی) به پایان رسید و یک سال بعد، در سه جلد بزرگ به قطع رحلی، به هزینهٔ مهاراجه آنندراج در چاپخانهٔ «نولکشور» لکهنو به چاپ رسید.
فرهنگ آنندراج در سال ۱۳۳۵ خورشیدی در هفت مجلد به کوشش محمد دبیرسیاقی در تهران منتشر و در ۱۳۶۳ تجدید چاپ شد.

دانشنامه آزاد فارسی

فرهنگ آنندراج. فرهنگ آنَنْدْراج
از محمد پادشاه، متخلص به شاد، واژه نامه ای فارسی، در قرن ۱۴ق. مؤلف شاعر و ادیب فارسی بود و به قصد ادغام چندکتاب لغت عربی و فارسی، برای استفادۀ طلاب، این اثر را در ۱۳۰۶ق، در هند، تألیف کرد. این فرهنگ مشتمل بر حدود ۳۰ هزار لغت فارسی و عربی مستعمل در فارسی و مترادفات آن ها و مباحث دستوری است که از چهارده فرهنگ فارسی و عربی استخراج شده است. تنظیم این کتاب بر اساس حروف تهجی است و ذیل توضیحات هر لغت منبع مورد استناد مؤلف با حروف اختصار مشخص شده است. در واقع، کتاب نقل قول از آثاری چون بهار عجم، غیاث اللغات، و برهان قاطع این کتاب نخست، در ۳ مجلد در ۱۳۰۷ در هند و سپس در ۱۳۳۵ش در ۷ مجلد در تهران به چاپ رسید.


کلمات دیگر: