جزائری

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِ) پاسبانان سلطنت . (از ناظم الاطباء).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) احمدبن اسماعیل شیعی که مجاور نجف اشرف بود و بسال 1150 هَ . ق . درگذشت . او راست : 1 - آیات الاحکام . 2 - رسالة فی الارتداد. 3 - رسالة فی کیفیة اقامةالمسافرین فی البلدان .4 - شرح التهذیب . (از اسماء المؤلفین ج 1 ص 172).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) احمدبن عبداﷲ زواوی . وی مردی فاضل و پیرو مذهب مالکی و از قبیله ٔ زواوه بود و در الجزائر اقامت داشت . او راست : «اللامیة» در علم کلام که امام سنوسی آن را شرح کرده است . (از اعلام زرکلی ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) امیرعبدالقادربن محیی الدین بن مصطفی حسینی . سلسله ٔ نسب وی به علی بن ابیطالب میرسد. او در قیطنه از قرای ایالت وهران الجزائر بدنیا آمد، و نزد پدر خود به تحصیل پرداخت و قرآن مجید از بر کرد و در پانزده سالگی برای تکمیل تحصیلات به وهران رهسپار شد، و فقه و فلسفه وحدیث و علم نجوم را فراگرفت و بسال 1241 هَ . ق . باپدر خود بزیارت خانه ٔ خدا رفت و در مسیر خویش مصر ودمشق و بغداد را دیدن کرد و به وطن بازگشت و چون درسال 1246 هَ . ق . 1843/ م . الجزائر به اشغال فرانسویها درآمد، مردم آنجا با وی برای مبارزه با فرانسویها بیعت کردند و متجاوز از 15 سال با فرانسویها جنگید و چون کاری از پیش نبرد، تحت شرایطی با آن دولت صلح کرد و از الجزایر تبعید شد و تعهد کرد که به آنجا بازنگردد، و از طرف دولت فرانسه مبلغی بعنوان مقرری ماهانه به او پرداخت می شد و در سال 1271 هَ . ق . در دمشق سکونت گزید و بسال 1300 هَ . ق . در همانجا درگذشت . او راست : 1 - ذکری العاقل فی تنبیه الغافل . این رساله را به خواهش بعض دوستان خود در پاریس تألیف کرد و در همانجا به فرانسه ترجمه و طبع شد و موضوع آن علوم و اخلاق است . 2 - دیوان شعر. 3 - الصافنات الجیاد. در صفات و محاسن اسب . 4 - المواقف در تصوف . 5 - وشاح الکتائب و زینةالجیش الغالب . 6 - نزهة الخاطر فی قریض الامیر عبدالقادر. (از معجم المطبوعات ) (از الاعلام زرکلی ). صاحب اسماءالمؤلفین نسب وی را بتفصیل تر بدین صورت آورده است : امیر ناصرالدین عبدالقادربن محیی الدین بن مصطفی بن محمدبن مختاربن عبدالقادر حسینی . و تولد وی را بسال 1222 هَ . ق . ضبط کرده و تألیفات دیگری را بشرح زیر به وی نسبت داده است : 1 - المقراض الحاد لقطع لسان الطاعن فی دین الاسلام من اهل الباطل والالحاد. 2 - تعلیقاتی بر حاشیه ٔ جدش عبدالقادر درعلم کلام . (از اسماء المؤلفین و آثار ج 1 ص 605).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) شیخ محمدبن علی بن محمد المهدی حنفی معروف به ابن علی و متوفی بسال 1128 هَ . ق . او راست : مجمع الانهر شرح ملتقی الابحر. این کتاب در فروع فقه حنفی است . (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 313).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدسعیدبن سیدمحیی الدین حسینی . او راست : اتقان الصنع فی شرح رسالةالوضع. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) حمدان بن عثمان خواجه ، حنفی . وی در قسطنطنیه سکونت داشت و در مطبعةالعامرة مترجم بود و در همان شهر درگذشت . او راست : 1 - اتحاف المصنفین و الادباء بمباحث الاحتراز عن الوباء. این کتاب را در سال 1252 هَ . ق . تألیف کرد. 2 - حکمةالعارف بوجه ینفع لمسئلة لیس فی الامکان ابدع . کتاب مذکوردر شرح این مسئله از گفته ٔ غزالی است : «لیس فی الامکان ابدع مما کان ». (از اسماء المؤلفین ج 1 ص 335).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) سلیم بن محمدبن سعید حسنی . وی پیشوا بود و از نوابغ متفکران بشمار میرفت . اصل او از الجزائر و مولدش در دمشق بود. در آموزشگاه جنگ و آموزشگاه هندسه ٔ اسلامبول تحصیل کرد، و در ارتش عثمانی به رتبه ٔ قائم مقامی ارکان حرب رسید. او میل وافری به ریاضیات داشت و کتابی در منطق تألیف کرد که در آن روش پیشین را فروگذاشت و پرگار کوچک ظریفی برای رسم خطوط مستقیم و متوازی و دوائر و غیره اختراع کرد که قابل حمل و نقل درجیب بود. زبانهای عربی و فارسی و ترکی را نیکو میدانست و به استادی آموزشگاه جنگ اسلامبول ارتقا یافت . در بسیاری از جنگها شرکت داشت و در یمن به اسارت افتاد، ولی خود و جمعی از رفیقان خویش را از چنگ مرگ نجات داد. وی پس از جنگ جهانی نخست برای بهبود روابط سیاسی ترک و عرب کوشید، و عقیده ٔ خود را درباره ٔ تساوی حقوق ترک و عرب و حریت اعلام داشت و مورد خشم متعصبان ترک قرار گرفت و به دیوان حرب جلب و محکوم به مرگ شد. وی از مؤسسان جمعیت قحطانیه و جمعیت فتیان العرب (جوانان عرب ) و جمعیت عهد بود. (از اعلام زرکلی ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) سیدنعمت اﷲبن سیدعبداﷲ موسوی شوشتری . وی از عالمان بزرگ بود و در علوم فقه و حدیث و ادب عربی یگانه ٔعصر خویش بشمار میرفت و در کسب فنون فضائل کم نظیر بود. او از شاگردان علامه ٔ مجلسی و سیدهاشم بحرانی و فیض کاشانی و سایر استادان زمان خود بود و با اینکه خود مسلک اخباری داشت ، در نصرت و تأیید طریقه ٔ اجتهاد و لزوم عمل به اقوال مجتهدان کوشش بسزا داشت و آثار گرانبهایی از خود بجا گذاشت و بسال 1112 هَ . ق . در شصت ودوسالگی درگذشت . تألیفات وی بدین قرار است :
1 - انس الوحید در شرح توحید صدوق . 2 - الانوار النعمانیة فی بیان معرفةالنشأة الانسانیة. این کتاب بارها بطبع رسیده است . 3 - البحور الزاخرة فی شرح کلام عترة الطاهرة. این تألیف شرح کتاب تهذیب شیخ طوسی است . 4 - جوازالعمل بکتب الفقهاء. 5 - الجواهر الغوالی فی شرح عوالی اللئالی . 6 - حاشیه بر استبصار. 7 - حاشیه بر امل الاَّمل شیخ حر عاملی . 8 - حاشیه بر شرح جامی . 9 - حاشیه بر مغنی اللبیب . 10 - حاشیه بر نقدالرجال . 11 - الحواشی الضافیة. حاشیه ای است بر نهج البلاغة. 12 - ریاض الابرار فی مناقب الائمة الاطهار. 13 - زهرالربیع. 14 - شرح تهذیب الحدیث . گویا مؤلف دو یا سه شرح بر تهذیب داشته که یکی دربالا ذکر شد و دیگری همین است . 15 - شرح تهذیب النحو شیخ بهایی . 16 - شرح روضه ٔ کافی . 17 - شرح صغیر صحیفه ٔ سجادیة به نام نورالانوار فی شرح کلام خیرالاخیار. این کتاب در تهران بچاپ رسیده است . 18 - شرح کبیر صحیفه ٔ سجادیة. 19 - شرح عوالم ابن ابی جمهور که نام آن جواهرالغوالی است . 20 - شرح عیون اخبارالرضا. 21 - شرح کافیة. 22 - غایةالمرام فی شرح الاحکام که شرح دیگرمختصر تهذیب است . 23 - غرائب الاخبار و نوادرالاَّثار. 24 - فوائدالنعمانیه . 25 - قاطعاللجاج فی شرح الاحتجاج . 26 - قصص الانبیاء. 27 - کشف الاسرار فی شرح الاستبصار. شاید همان حاشیه بر استبصار است که در فوق ذکر شد. 28 - مسکن الشجون فی حکم الفرار من الطاعون . 29 - مقامات النجاة در شرح اسماء اﷲ الحسنی . 30 - مقصودالانام فی شرح تهذیب الاحکام . این کتاب شرح کبیر تهذیب شیخ طوسی است و محتمل است که نام دیگر همان بحور زاخرة باشد.31 - منبعالحیات فی حجیة قول المجتهدین من الاموات یا منبعالحیات فی جواز تقلیدالاموات . 32 - منتهی المطلب . کتابیست در علم نحو. 33 - هدیةالمؤمنین . کتابیست در فقه . از جمله کسانی که به ذکر شرح احوال مترجم پرداخته اند یکی نواده اش سیدعبداﷲبن سیدنورالدین جزائری و دیگری شیخ حر عاملی و همچنین محدث نیشابوری است . (از روضات الجنات صص 759 - 760) (از ریحانةالادب ذیل کلمه ٔ سید جزائری ). رجوع به معجم المطبوعات و اسماءالمؤلفین ج 2 ص 497 شود.

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) سیدنورالدین بن سیدنعمةاﷲبن عبداﷲبن محمد موسوی . از اکابر علمای امامی در عصر خود بود. او راست : فروق اللغات . این کتاب در فرقهای معنوی بین لغات است از قبیل فرق معنای جلوس وقعود و فرض و واجب و نظائر آن . (از ریحانة الادب ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) شیخ طاهربن صالح (یا محمدصالح )بن احمد دمشقی . وی یکی از علمای عصر خویش در دمشق بود و سمت بازرسی کتابخانه های آن شهر را داشت . او در جمعآوری نسخه های خطی و تحقیق درباره ٔ آنها میکوشید و در تأسیس «دارالکتب الظاهریة» دمشق کمکها کرد و نسخه هایی را که در کتابخانه ٔ عمومی متفرق بود در آنجا گرد آورد، و نیز در به وجود آمدن «المکتبة الخالدیة» مساعدتها کرد و در 1914 م . به عللی به قاهره رفت و بسال 1918 م . به دمشق برگشت و به عضویت مجمع علمی عربی و مدیریت دارالکتب الظاهریة منصوب شد و پس از سه ماه در دمشق درگذشت . او راست : 1 - اتمام الانس فی عروض الفرس . رساله ای است در عروض و قافیه ٔ فارسی . 2 - ارشادالالبا الی طریق تعلیم الف با. در ضمن این کتاب از مباحث لغوی و حروف هجا و ترتیب ورسم آنها و از حرکات و ضوابط و مفردات و اعداد و مسائلی در خصوص نطق و کتابت بحث کرده است . 3 - بدیعالتلخیص و تلخیص البدیع. 4 - تدریب اللسان علی تجریدالبیان . 5 - تسهیل المجاز الی فن المعمی و الالغاز. 6 - التقریب لاصول التعریب . در این کتاب بخشی از کلمات معرب را آورده و طریقی را که در تعریب آن ها بکار رفته بیان کرده است . 7 - التمرین علی البیان و التبیین . 8 - تمهیدالعروض الی فن العروض . 9 - توجیه النظر الی اصول علم الاثر. مصنف در تعریف آن گفته است : اصولی است که مطالعه کنندگان حدیث و تواریخ و سیر را سودمند است و بیشتر مطالب آن از کتابهای اصول فقه و حدیث گردآوری گردیده است . 10 - جدول الحروف العربیة القدیمة و الحدیثة و الهندیة و الیونانیة الخ . و در آن از رسم خط و حرکات و اشکال سخن رفته است . 11 - الجواهر الکلامیة فی العقائد الاسلامیة. این کتاب در توحید است . 12 - حدائق الافکار فی رقائق الاشعار. 13 - الحکم المنثورة. 14 - دائرة فی معرفة الاوقات و الایام . 15 - رسائل فی علم الخط. 16 - شرح خطب ابن نباته . 17 - شرح خطبةالکافی . در این کتاب از ریشه های لغت و نحوه ٔ اشتقاق و نشوء آنها بحث شده است . 18 - عمدةالمغرب و عدة المعرب . قصیده ای است درباره ٔ الفاظ نحوی . 19 - الفوائد الجسام فی معرفة خواص الاجسام . این کتاب در طبیعیات است . 20 - مدالراحة لاخذالمساحة. 21 - مراقی علم الادب . این کتاب شامل کتابهای «ارشادالالبا الی طریق تعلیم الف با» و «التمرین علی البیان و التبیین » و «تدریب اللسان علی تجریدالبیان » است که مذکور افتاد. 22 - منیة الاذکیاء فی قصص الانبیاء. این کتاب ترجمه ای است از ترکی . 23 - میزان الافکار شرح معیارالاشعار. در عروض و قوافی . (از معجم المطبوعات ). وی بسیاری از زبان های شرقی از قبیل عبری ، سریانی ، حبشی ، زواوی ، ترکی و فارسی را نیکو میدانست . (از اعلام زرکلی ). و رجوع به همین کتاب شود.

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) شیخ علی بن هلال یاعلی بن محمدبن هلال ملقب به زین العابدین و مکنی به ابوالحسن . وی در الجزائر بدنیا آمد ولی در اصل عراقی بود و در عراق سکونت گزید. او از اعاظم علمای امامی واز اکابر متکلمان این فرقه بود که در معقول و منقول فرید عصر خویش بشمار می رفت و ریاست مذهبی شیعه بدو منتهی شده بود، و از احمدبن محمدبن فهد متوفی بسال 841 هَ . ق . و شیخ حسن بن عشرة و دیگر مشایخ روایت کردو خود او از معاریف مشایخ اجازات بود و اسم وی در طریق اجازات بیشتر علما و اکابر ذکر گردیده است . محقق کرکی متوفی بسال 940 هَ . ق . و ابن ابی جمهور احسایی و جز آنان از اکابر نزد او به تحصیل اشتغال داشته واز او روایت کرده اند، و کتاب «الدر الفرید فی التوحید» از تألیفات سودمند او است . (از ریحانة الادب ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) شیخ عمربن علی راشدی . او راست : ابتسام العروس و وشی الطروس فی مناقب قطب الاقطاب سیدی احمدبن عروس . (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) صالح بن احمدبن موسی مغربی سمعونی . وی مردی فاضل و از فقهای مالکی بود. او در وغلیس از توابع الجزائر غربی بسال 1240 هَ . ق . بدنیا آمد و وقتی که الجزائر به اشغال فرانسه درآمد به دمشق مهاجرت کرد و بسال 1285 هَ . ق . بهمانجا درگذشت . از تألیفات وی کتاب تاریخی است که آنرا بسبک عجیبی با رمز و اشاره نوشته است . همچنین منظومه ای در فقه دارد که خود آن را شرح کرده است ، و نیز او را رساله ای است در اختلاف مذاهب و رساله ٔ دیگری در علم میقات . (از اعلام زرکلی ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) عبدالرزاق بن حمدوش . او راست : کشف الرموز. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) عبدالقادربن محمد المبارک حسینی . وی در «المکتب السلطانی الاول » در دمشق معلم ادبیات بود. او راست : فرائدالادبیات العربیة. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن عیسی جزائری تونسی . او راست : 1 - الثریا لمن کان بعجائب القرآن حفیا. در تفسیر است . 2 - المأس فی احتباک یعجز الجنة و الناس . در تفسیر آیه ٔ کریمه ٔ «و من یکرههن فان اﷲ من بعد اکراههن غفور رحیم ». (قرآن 33/24). (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) عبدالقادربن محمدبن عبدالقاهربن محمد انصاری . او راست : عمدةالصفوة فی حل القهوة. قسمتی از این کتاب در ضمن کتاب «الانس المفید للطالب المستفید» طبع شده است . (از معجم المطبوعات ). زرکلی او را در ذیل «جزیری » منسوب به جزیرةالفیل از اعمال مصر آورده و آثار دیگر وی را بدین شرح ذکر کرده است : 1 - درر الفوائد المنتظمة فی اخبار الحاج و طریق مکة المعظمة. 2 - خلاصةالذهب فی فضل العرب . 3 - مجموعه ای حاوی اشعار و مراسلات و فوائد. (از اعلام زرکلی ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) علی بن عبدالرحمان بن محمد خفاف . وی مذهب مالکی داشت و مفتی الجزائر بود و بسال 1307 هَ .ق . درگذشت . او راست : منة المتعال فی تکمیل الاستدلال فی القراآت السبع. (از اسماء المؤلفین ج 1 ص 778).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن احمد الشریف . او راست : 1 - القول المتواطی فی شرح قصیدةالدمیاطی . 2 - مسک الحبوب فی بعض ما نقل من اخبار ابی ایوب . وی در قسطنطنیه سکونت داشت و بسال 1139هَ . ق . درگذشت . (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 319).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن اسماعیل . او راست : قصیدة زجلیة. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن عبداﷲبن محمد مؤمن رماصی . او راست : کفایةالمرید علی شرح عقیدة اهل التوحید. این کتاب را در سال 1124 هَ . ق .به اتمام رساند. (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 311).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن عبداﷲبن محمدبن محمدبن احمدبن ابی بکر عطار. متوفی بسال 707 هَ . ق . او راست : 1 - المورد العذب المعین فی مولد سیدالخلق اجمعین . 2 - نظم الدرر فی مدح سیدالبشر (ص ). (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 141).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن علی ، معروف به اقوجیلی . حافظ بود و به سال 1080 هَ. ق . درگذشت . او راست : عقدالجمان اللامع من قعر بحرالجامع، فی الحدیث . (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 291).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن محمود حنفی . او راست : الجوهر الفرید فی علم التجوید. این کتاب را در سال 1285 هَ . ق . با خط خودبه اتمام رساند. (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 378).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدبن محمدبن عبدالرحمان بن محمد الطیب بن عبدالقادربن ابی القاسم محمدبن سیدی ابراهیم غول سلامی ابراهیمی هاملی .او راست : 1 - ارجوزة فی الاسماء المحمدیة الشریفة. 2- بدیعیة. که در آن شیخ خود، محمدبن ابی القاسم را مدح کرده است . 3 - الحدیقة المزخرفة علی القهوة المرتشفة. 4 - درة عقدالجید فی عقائد علم التوحید. 5 - الزهرة المقتطفة. منظومه ای است درباره ٔ جمل نحوی . 6 - سلم الوصول الی علم الاصول فی نظم الورقات لامام الحرمین . 7 - شرح البدیعیة. شرح کتاب البدیعیة است که در بالا ذکرشد. 8 - شرح سلم الوصول . 9 - شرح صلوات ابن المشیش . 10 - شرح عقیدةالتلمسانی للشیخ شعیب . 11 - العقیدة الفریدة. منظومه ای است در توحید. 12 - فوزالغانم . شرحی است بر قصیده ٔ امام محمدبن قاسم در توسل به اسماء اﷲ حسنی . 13 - القهوة المرتشفة فی شرح الزهرة المقتطفة. 14 - المشرب الراوی علی منظومةالشبراوی . این کتاب در نحو است . 15 - مقامة المناظرة بین العلم و الجهل .16 - الموجز المفید فی شرح درة عقدالجید. 17 - نظم الخصائص النبویة. (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 399).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) محمدپاشابن امیر عبدالقادر محیی الدین بن مصطفی . او راست : 1 - تحفة الزائر فی مآثرالامیر عبدالقادر و اخبارالجزائر. 2 - مجموع ثلاث رسائل ، حاوی سه قسمت : 1 - ذکری ذوی الفضل فی مطابقة ارکان الاسلام للعقل . 2 - کشف النقاب عن اسرارالاحتجاب . 3 - الفاروق و التریاق فی تعدد الزوجات والطلاق . 4 - نخبة عقدالاجیاد فی الصافنات الجیاد. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (اِخ ) یا جزائرلی ، محمد نورالدین حسینی . او راست : کشف الاسرار المخفیة فی ضمن الابیات الرمزیة. (از معجم المطبوعات ).

جزائری . [ ج َ ءِ ] (ص نسبی ) منسوب به جزائر. رجوع به جزائر و جزایر شود.

جزائری . [ ج َءِ ] (اِخ ) سیدعبداﷲبن سیدنورالدین بن سیدنعمةاﷲبن عبداﷲبن محمد موسوی . وی نیز مانند پدر خود از اکابر علمای امامی در عصر خود بود و مسلک اخباری داشت و منکر طریقه ٔ اجتهاد بود. او در فقه و حدیث و علوم ادبی مهارتی بسزا داشت و از مشایخ اجازه ٔ روایتی سیدنصراﷲبود، و خود او از سیدامیرمحمد حسین خاتون آبادی روایت کرد. او راست : 1 - الاجازة الکبیرة. این رساله را در 1168 هَ . ق . برای چهار تن از علمای حویزه نوشته و در پایان شرح حال بیش ازشصت تن از علمای دینی را که خود ملاقات کرده آورده است . 2 - اجوبة مسائل السید علی النهاوندی . این کتاب در دو مجلد است یکی حاوی سی مسئله و دیگری شامل هفتاد مسئله از مسائل مشکل فقهی و اصولی و غیره است . 3 -الانوار الجلیة. 4 - تاریخ شوشتر. 5 - التذکرة فی تاریخ تستر (شوشتر) و این همان تاریخ شوشتر است . 6 - حاشیه ٔ استبصار. 7 - حاشیه ٔ امالی صدوق . 8 - حاشیه ٔ ریاض السالکین . 9 - حاشیه ٔ مدارک الاحکام . 10 - حاشیه بر مطول تفتازانی . 11 - حاشیه ٔ منهج المقال . 12 - الذخیرة الاحمدیة. 13 - حاشیه ٔ نقدالرجال . 14 - الذخیرة الباقیة. 15 - شرح مفاتیح ملامحسن . 16 - شرح نخبه ٔ فیض . وی بسال 1173 هَ . ق . درگذشت . (از ریحانة الادب ).

جزائری . [ ج َءِ ] (اِخ ) محمدبن محمد المبارک . او راست : 1 - ابهی مقامة فی المفاخرة بین الغربة و الاقامة. 2 - بهجة الرائح و الغادی فی احاسن محاسن الوادی . در محاسن صحرای دمشق . 3 - غریب الانبا فی مناظرة الارض و السما. 4 - لوعةالضمائر و دمعةالناظر فی رثاءالامیر عبدالقادر. 5- معارج الارتقاء الی سماءالانشاء. 6 - المقامة اللغزیة. 7 - نضرةالبهار فی محاورة اللیل والنهار. (از معجم المطبوعات ). در اسماء المؤلفین نسب وی بکمال تر آمده بدین صورت : محمدبن محمد المبارک بن محمد حسنی . و تولد او بسال 1263 هَ . ق . در بیروت ضبط شده و علاوه بر آثار فوق ، اثری دیگر بنام «المقامة الادبیة» جزو آثار او ذکر شده است . (از اسماء المؤلفین ج 2 ص 398).

جزائری .[ ج َ ءِ ] (اِخ ) احمدبن محیی الدین بن مصطفی حسنی اغریسی . وی برادر امیر عبدالقادر جزائری و مردی بافضل بود. در قیطنه از نواحی وهران الجزائر بدنیا آمد و در همانجا به تحصیل پرداخت ، و بسال 1273 هَ . ق . به دمشق رفت و از علمای آنجا دانش آموخت و رغبتی به تصوف پیدا کرد. او را کتاب تاریخی است که در شرح احوال برادر خود امیر عبدالقادر جزائری نوشته است . وی به سال 1320 هَ . ق . در دمشق درگذشت . (از الاعلام زرکلی ).