اژی

درافسانه های قدیم ماربسیاربزرگی که ازدهانش آتش بیرون می آمده و آنرابابالهای بزرگ تصویرمیکردند
نام یکی از اهریمنان

اژی. [ اَ ] ( اِخ ) ( در سانسکریت : اَهی )نام یکی از اهریمنان نزد آریائیان و آن بمعنی مار یا اژدهاست. وی در کوه مسکن داشته و دیوان را بیاری خود میطلبد. در حقیقت اهی یا اژی ابر سیاه توأم با بوران و طوفان و رعد است که با هزاران حلقه و پیچ و تاب برفراز قله کوه می پیچد و دیوارمانند بسوی آسمان بالا میرود. ایندره ( رب النوع رعد ) نیرومند با این مار مصاف داده او را میکشد. در ریگ ودا بارها از این مبارزه یاد شده است و یقیناًماری که در اساطیر و ادبیات حماسی اغلب ملل موجود است ، همان اهی آریائیان قدیم است که متدرجاً علت تشبیه که ابرهای سیاه باشد از میان رفته ولی مشبه به یعنی مار یا اژدهای بدکار در خاطرها محفوظ مانده است. داستان اژی دهاکه ( جزء اول آن همان اژی اوستا و اهی سانسکریت است ) که افسانه نزاع ترَی تَنَه با مار سه سر ( در وِدا ) را شامل است دراوستا بصورت منازعه ثَرَاِتَئُنَه ( یعنی فریدون ) با مار سه سر شیبا [ اَژی دَهاکَه ثری کَمِرِذَ خشوَئِش ] آمده است. فردوسی نیز این نام را بعنوان «ضحاک » و «اژدها» و «اژدهافش » که دو مار ( به جای مار سه سر ) بر کتفش رسته بود، و فریدون با او جنگید و ویرا مغلوب کرد، معرفی کند. رجوع به مزدیسنا و تأثیر آن در ادبیات پارسی صص 35 - 36 و رجوع به ضحاک و اژدهاک شود.