گوا. [ گ ُ ] (ص ، اِ) مخفف گواه باشد، به عربی شاهد گویند. (برهان ). گواه . (جهانگیری ). بینه . (نصاب )
: بر این مهر و منشور یزدان گواست
که ما بندگانیم و او پادشاست .
فردوسی .
کنون تخت ایران سزاوار توست
بر این بر گوا بخت بیدار توست .
فردوسی .
از این راه اگر بازگردی رواست
روانم بر این پند من بر گواست .
فردوسی .
بر فضل او گوا گذراند دل
گرچه گوا نخواهند از خستو.
فرخی .
فرخ پی است بر ملک و بر همه جهان
وین ایمنی و نعمت چندین بر این گواست .
فرخی .
برادرْم زنده ست و با من گواست
در آن نامه هم نام و هم خط ماست .
اسدی .
گواشان چنین است در کفر خویش
بر آن کاین جهان بد همیشه ز پیش .
اسدی .
اگر دیو بستد خراسان ز من
گوای منی ای علیم قدیر.
ناصرخسرو.
بر حسرت شاخ گل در باغ گوا شد
بیچارگی و زردی و گوژی و نوانیش .
ناصرخسرو.
همه دعوی که سخا کرد و کند هست به حق
زآنکه دعوی ّ سخا را دو کف تو دو گواست .
مسعودسعد (دیوان چ رشید یاسمی ص
73).
تو را به دست گهربار بر ده انگشت است
که بر سخاوت و جود تو هر دهند گوا.
معزی .
گواه عشق من است اشک لعل و چهره ٔ زرد
که حق درست نگردد چو بی گوا باشد.
ادیب صابر.
اگر به صدر تو دعوی کنم دعا گویی
گوا گذارم بر گفت خود عدول و ثقات .
سوزنی .
چنان مدان که تغافل نموده باشم از آن
که بر تباهی حالم همین قصیده گواست .
انوری .
من که خاقانیم به هیچ بدی
بد نخواهم گواست یزدانم .
خاقانی .
بر چشم من آن ماه جهانسوز رقم بود
بر عشق من آن ماه روانسوز گوا بود.
خاقانی .
اگرچه بعد همه در وجودش آوردند
قدوم آخر او بر کمال اوست گوا.
خاقانی .
نگه دارنده ٔ بالا وپستی
گوا بر هستی او جمله هستی .
نظامی .
بند سر نافه گرچه خشک است
بوی خوش او گوای مشک است .
نظامی .
تو مرا کشتی و خلقی است گوا
کس ز قول تو گوا نپْذیرد.
عطار.
دعوی مشتاق را شرع نخواهد بیان
گونه ٔ زردش دلیل ناله ٔ زارش گواست .
سعدی (بدایع).
-
امثال :
گوا خواستن دادگر را بد است .
فردوسی .
مقصود منع از قسم به خداست . (امثال و حکم دهخدا ج
3 ص
1328).
در حکم یک اقرارز هفتاد گوا به .
قطران (از امثال و حکم دهخدا ج 2 ص 783).
زردی رخ گوای درد دل است .
سنایی (از امثال و حکم دهخدا ج 2 ص 904).
