مترادف نوش : آشامیدن، گساردن، گوارا، مهنا، شهد، انوشه، جاوید، جاویدان، پادزهر، تریاق
متضاد نوش : نیش
نوش
مترادف نوش : آشامیدن، گساردن، گوارا، مهنا، شهد، انوشه، جاوید، جاویدان، پادزهر، تریاق
متضاد نوش : نیش
فارسی به انگلیسی
a combining form meaning "imbiber", "drinker" as in: باده‌نوش (wine drinker)
nectar
delicious, eupeptic
potation, toast, vibration
فارسی به عربی
سلسبیل , وعد
مترادف و متضاد
شهد، شربت، نوش، شراب لذیذ خدایان یونان
تریاق، نوش، شیره قند
ضمانت، وثیقه، بیعانه، گرو، نوش، تعهد و التزام، سوگند ملایم، در گروگان، باده نوشی به سلامتی کسی
نوش، مجلس میخواری
نوش
جرعه، نوش، افراط در شرب، شرب
آشامیدن، گساردن ≠ نیش
گوارا، مهنا
انوشه، جاوید، جاویدان
پادزهر، تریاق
۱. آشامیدن، گساردن
۲. گوارا، مهنا
۳. شهد
۴. انوشه، جاوید، جاویدان
۵. پادزهر، تریاق ≠ نیش
فرهنگ فارسی
شهد، عسل، انگبین، هرچیزگواراوشیرین
(اسم ) ۱ - در تداول اهالی شیراز و اهواز و اصفهان بدرخت سرو خمره یی گفته میشود . ۲ - مایع شیرینی که از بعض سلولهایی که در قاعد. برگها یا غالبا در سلولهای قاعد. قطعات مختلف گل خصوصا گلبرگها و مادگی ترشح میشود . این مایع مخصوصا دارای موادی قندی از قبیل ساکارز و گلوکز و لوولز میباشد و مورد علاق. حشرات خصوصا زنبور عسل است .
از پارسی گویان قرن سیزدهم هندوستان است .
(اسم ) ۱ - در تداول اهالی شیراز و اهواز و اصفهان بدرخت سرو خمره یی گفته میشود . ۲ - مایع شیرینی که از بعض سلولهایی که در قاعد. برگها یا غالبا در سلولهای قاعد. قطعات مختلف گل خصوصا گلبرگها و مادگی ترشح میشود . این مایع مخصوصا دارای موادی قندی از قبیل ساکارز و گلوکز و لوولز میباشد و مورد علاق. حشرات خصوصا زنبور عسل است .
از پارسی گویان قرن سیزدهم هندوستان است .
شهد ماده‌ی شیرینی که در نوشگاه گل پرورده میشود
گوارا
-نوش، آشامنده، -آشام
جملات نمونه
نوش جان، نوش باد
bon appetite
نوش جان کردن
to eat or drink (with enjoyment), to partake
نوش کردن، نوشیدن
to drink, to imbibe, to quaff, to sip
اول ناهار نوش جان بفرمایید و سپس استراحت کوتاهی بکنید
first (if you please) eat lunch and then take a short rest
(خیام) یم باده‌ی می بیار تا نوش کنیم
bring us a cup of wine to drink
فرهنگ معین
(اِ. )۱ - هرچیز نوشیدنی .۲ - شهد، انگبین . ۳ - نوش دارو، پادزهر. ۴ - خو شگوار.
لغت نامه دهخدا
نوش. ( اِمص ) نوشیدن. ( رشیدی ) ( اوبهی ) ( برهان قاطع ) ( جهانگیری )( آنندراج ) ( انجمن آرا ). آشامیدن. ( برهان قاطع ) ( جهانگیری ). عمل نوشیدن. ( فرهنگ فارسی معین ). اسم از نوشیدن است. ( یادداشت مؤلف ). نوشیدن مطلقاً و نوشیدن می و باده نوشی :
هوا پرخروش و زمین پر ز جوش
خنک آنکه دل شاد دارد به نوش.
بمانند با ناله چنگ و نوش.
دگرباره به نوش و ناز پرداخت.
تلخی و شیرینیش آمیخته ست
کس نخورد نوش و شکر بآپیون.
شرنگ نوش آمیغ است و روی زراندود.
نوش با کام او شود چون زهر.
به رنگ دیده آهوی دشتی.
گهی شهد و نوش است و گاهی شرنگ.
جز آواز نرمت نیاید به گوش.
می و نوش اندر او نهفتستی.
همه زهر گیتی شدم پاک نوش
بلبلکان بانشاط قمریکان باخروش
در دهن لاله مشک در دهن نحل نوش.
که با هر کس به شیرینی چو نوشی.
تو گوئی کرده شد سیبی به دو نیم.
چو نوش اندر دهان جفت شرنگ است.
که بنده بُدَش چشمه نوش را.
سوسن خوشبویش چون سوزن است.
نیش است نهان و خار مستور.
بنگر به یار خویش که او گرسنه ست و عور.
هوا پرخروش و زمین پر ز جوش
خنک آنکه دل شاد دارد به نوش.
فردوسی.
همه زیردستان چو گوهرفروش بمانند با ناله چنگ و نوش.
فردوسی.
چو از کار ولایت بازپرداخت دگرباره به نوش و ناز پرداخت.
نظامی.
|| ( اِ ) عسل. ( اوبهی ) ( برهان قاطع ) ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) ( رشیدی ).انگبین. ( ناظم الاطباء ) : تلخی و شیرینیش آمیخته ست
کس نخورد نوش و شکر بآپیون.
رودکی.
همه به تنبل و بند است بازگشتن اوشرنگ نوش آمیغ است و روی زراندود.
رودکی.
هرکه باشد سپوزکار به دهرنوش با کام او شود چون زهر.
بوشکور.
به طعم نوش گشته چشمه آب به رنگ دیده آهوی دشتی.
دقیقی.
زمانه به یکسان ندارد درنگ گهی شهد و نوش است و گاهی شرنگ.
فردوسی.
همی پرورانَدْت با شهد ونوش جز آواز نرمت نیاید به گوش.
فردوسی.
لَبْت گوئی که نیم کفته گل است می و نوش اندر او نهفتستی.
طیان.
مرا چون خروش تو آمد به گوش همه زهر گیتی شدم پاک نوش
بلبلکان بانشاط قمریکان باخروش
در دهن لاله مشک در دهن نحل نوش.
منوچهری.
چرا با من به تلخی همچو هوشی که با هر کس به شیرینی چو نوشی.
فخرالدین اسعد.
تو چون ویسی لب از نوش و تن از سیم تو گوئی کرده شد سیبی به دو نیم.
فخرالدین اسعد.
به دریا در گهر جفت نهنگ است چو نوش اندر دهان جفت شرنگ است.
فخرالدین اسعد.
دو گویا عقیق گهرپوش راکه بنده بُدَش چشمه نوش را.
اسدی.
نیش نهان دارد در زیر نوش سوسن خوشبویش چون سوزن است.
ناصرخسرو.
زیرا که به زیر نوش و خزّش نیش است نهان و خار مستور.
ناصرخسرو.
گر نیستت چو نوش خور و چون خزت گلیم بنگر به یار خویش که او گرسنه ست و عور.
ناصرخسرو.
نوش . (نف مرخم ) گوش کننده . شنونده . مخفف نیوش است که شنیدن و گوش کردن باشد. رجوع به نیوش شود.
نوش . (اِخ ) از پارسی گویان قرن سیزدهم هجری هندوستان است . او راست :
ز کشتگان غمت جابه جا نشان باقی است
گذشت قافله و گرد کاروان باقی است
تنم به خاک برابر شد و هنوز هوس
به دیدن رخ زیبات همچنان باقی است .
(از صبح گلشن ص 561) (از شمع انجمن ص 490) (از فرهنگ سخنوران ).
نوش . [ ن َ ] (ع مص ) فراگرفتن . (تاج المصادر بیهقی )(زوزنی ). گرفتن کسی را. (منتهی الارب ) (آنندراج ). کسی را گرفتن و بر سر و ریش وی آویختن . (ناظم الاطباء). || طلب کردن چیزی را. (از اقرب الموارد). جستن . || رفتن . (از منتهی الارب ) (آنندراج ). مشی . (اقرب الموارد). || به شتاب برخاستن . || نیکوئی رساندن به کسی . (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد).
نوش . [ ن َ وَ ] (اِ) انعام و بخشش و پاداش و جزا(؟). (ناظم الاطباء).
نوش . [ ن َ وِ ] (اِمص ) اسم از نویدن . (یادداشت مؤلف ). رجوع به نویدن شود.
نوش . [ ن ُ وِ ] (اِ) مکتوب و نوشته و سرنوشت و تقدیر(؟). (ناظم الاطباء).
نوش . (اِمص ) نوشیدن . (رشیدی ) (اوبهی ) (برهان قاطع) (جهانگیری )(آنندراج ) (انجمن آرا). آشامیدن . (برهان قاطع) (جهانگیری ). عمل نوشیدن . (فرهنگ فارسی معین ). اسم از نوشیدن است . (یادداشت مؤلف ). نوشیدن مطلقاً و نوشیدن می و باده نوشی :
هوا پرخروش و زمین پر ز جوش
خنک آنکه دل شاد دارد به نوش .
همه زیردستان چو گوهرفروش
بمانند با ناله ٔ چنگ و نوش .
چو از کار ولایت بازپرداخت
دگرباره به نوش و ناز پرداخت .
|| (اِ) عسل . (اوبهی ) (برهان قاطع) (انجمن آرا) (آنندراج ) (رشیدی ).انگبین . (ناظم الاطباء) :
تلخی و شیرینیش آمیخته ست
کس نخورد نوش و شکر بآپیون .
همه به تنبل و بند است بازگشتن او
شرنگ نوش آمیغ است و روی زراندود.
هرکه باشد سپوزکار به دهر
نوش با کام او شود چون زهر.
به طعم نوش گشته چشمه ٔ آب
به رنگ دیده ٔ آهوی دشتی .
زمانه به یکسان ندارد درنگ
گهی شهد و نوش است و گاهی شرنگ .
همی پرورانَدْت با شهد ونوش
جز آواز نرمت نیاید به گوش .
لَبْت گوئی که نیم کفته گل است
می و نوش اندر او نهفتستی .
مرا چون خروش تو آمد به گوش
همه زهر گیتی شدم پاک نوش
بلبلکان بانشاط قمریکان باخروش
در دهن لاله مشک در دهن نحل نوش .
چرا با من به تلخی همچو هوشی
که با هر کس به شیرینی چو نوشی .
تو چون ویسی لب از نوش و تن از سیم
تو گوئی کرده شد سیبی به دو نیم .
به دریا در گهر جفت نهنگ است
چو نوش اندر دهان جفت شرنگ است .
دو گویا عقیق گهرپوش را
که بنده بُدَش چشمه ٔ نوش را.
نیش نهان دارد در زیر نوش
سوسن خوشبویش چون سوزن است .
زیرا که به زیر نوش و خزّش
نیش است نهان و خار مستور.
گر نیستت چو نوش خور و چون خزت گلیم
بنگر به یار خویش که او گرسنه ست و عور.
به کام مهرش اندر زهر نوش است
به چشم کینش اندرنور نار است .
گر زهر موافقت کند تریاق است
ور نوش مخالفت کند نیش من است .
گر زهر دهد تو را خردمند بنوش
ور نوش رسد ز دست نااهل بریز.
شتربه گفت طعم نوش چشیده ام ، هنگام زخم نیش است . (کلیله و دمنه ).
کین و مهر تو به زنبور همی ماند راست
که بر اعدای تو نیش است و بر احباب تو نوش .
ز انعامش دهان نحل پرنوش
زجودش کرم پیله پرنیان پوش .
از سخن های عذب شکّرطعم
در دهان زمانه نوش منم .
به بوسه مُهر نوش او شکستم
شکست اندر دلم نیش جفاها.
عافیت زآن عالم است اینجا مجوی ازبهر آنک
نوش زنبور از دم ارقم نخواهی یافتن .
به چشم آهوان آن چشمه ٔ نوش
دهد شیرافکنان را خواب خرگوش .
ز بی لحنی بدان سی لحن چون نوش
گهی دل دادی و گه بستدی هوش .
ز طبع تر گشاده چشمه ٔ نوش
به زهد خشک بسته باد بر دوش .
آن شکرخنده که پرنوش دهانی دارد
نه دل من که دل خلق جهانی دارد.
شربت نوش آفرید از مگس نحل
نخل ِ تناور کند ز دانه ٔ خرما.
احتمال نیش کردن واجب است ازبهر نوش
حمل کوه بیستون بر یاد شیرین بار نیست .
آفریننده ٔ خزان و بهار
نوش با نیش ساخت گل با خار.
|| شهد.(برهان قاطع) (غیاث اللغات ). هر چیز شیرین را گویند . (از رشیدی ) (انجمن آرا). شیرینی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به شواهد ذیل معنی قبلی شود. || تریاک . پادزهر. (رشیدی ) (برهان قاطع) (از انجمن آرا) (آنندراج ) (از جهانگیری ). تریاق . (غیاث اللغات ). پازهر. (صحاح الفرس ). نوشدارو.آنکه زهر را باطل کند. (ناظم الاطباء). مقابل زهر :
به جائی که زهر آگند روزگار
از او نوش خیره مکن خواستار.
گشاده سخن کس نیارست گفت
که نشنید کس نوش با زهر جفت .
چنین بود تا بود گردان سپهر
که با زهر نوش است و با کینه مهر.
گر زهر نوش گردد و گردد شرنگ شهد
بر یادکردخواجه ٔ سید عجب مدار.
گر هلاهل در دهان گیرد مَثَل مداح او
با مدیح او هلاهل نوش گردد در دهان .
جهان را هرچه بینی همچنین است
به زیر نوش و مهرش زهر و کین است .
نوش دان هرچه زهر او باشد
لطف دان هرچه قهر او باشد.
از خوارزم آر مهر این تب
وز جیحون ساز نوش این سم .
گر گلاب از گل و گل ازخار است
نوش در مهره ، مهره در مار است .
|| نوشدارو. رجوع به نوشدارو شود :
ولیکن اگر داروی نوش من
دهم زنده ماند یل پیلتن .
|| شراب . مشروب . نوشیدنی :
خورشها بیاراست خوالیگرش
یکی پاک خوان ازدر مهترش
چو شد نوش خورده شتاب آمدش
گران شد سرش رای خواب آمدش .
بفرمود تا داروی هوش بر
پرستنده آمیخت با نوش بر.
از آن پس به رامش سپردند گوش
به جام دمادم کشیدند نوش .
دگر ره یکی جام یاقوت نوش
بدان نوش لب داد و گفتا خموش .
ملک چون شد ز نوش ساقیان مست
غم دیدار شیرین بردش از دست .
|| هر چیز نوشیدنی خصوصاً هرگاه شیرین و مطبوع و گوارا باشد. (ناظم الاطباء). رجوع به شواهد ذیل معنی قبلی شود :
دهد نوش او را ز شیر و شکر
همیشه ورا پروراند به بر.
|| نقل و شیرینی که مزه ٔ شراب کنند. (یادداشت مؤلف ) :
از دیده جرعه دان کنم از رخ نمکسِتان
تا نوش جام و خوشنمک خوان کیستی .
|| سرو کوهی . (ناظم الاطباء). سور. سرو تبری . سرو خمره ای . سرو کش . گونه ای از سرو است . جنگل کوچکی از این نوع درخت در دره ٔ کتول در محلی موسوم به سورکش وجود دارد. (از یادداشتهای مؤلف ). و رجوع به جنگل شناسی ج 2 ص 36 شود. || ماده ٔ شیرینی که در پای گلبرگهاست . (لغات فرهنگستان ). || در اصل به معنی حیات است . (رشیدی ) (از انجمن آرا). کنایه از حیات و زندگی .(از برهان قاطع). زندگی . (غیاث اللغات ). ظاهراً این معنی را از نوشابه و نوشدارو استنباط کرده اند. (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). رجوع به نوشدارو شود. || کنایه از آب حیات است . (از برهان قاطع) (از غیاث اللغات ). به این معنی نوشابه درست است . (از حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). || ملاحت . شیرینی .(ناظم الاطباء). || انعام . بخشش . (ناظم الاطباء). || (ص ) شیرین . (غیاث اللغات ) (ناظم الاطباء). نیز رجوع به معنی بعدی شود :
هوش من آن لبان نوش تو بود
تاشد او دور من شدم مدهوش .
از لب نوش تو به خاقانی
قسم جز زهر ناب می نرسد.
|| نوشین . نوشینه . چیز خوش مزه و خوشگوار. (آنندراج از بهار عجم ). لذیذ. مطبوع . خوشایند. موافق . (ناظم الاطباء). نیز رجوع به معنی قبلی شود:
طفل بد را که گریه ٔ تلخ است
به که در خواب نوش می بشود.
|| گوارا. (غیاث اللغات ) (برهان قاطع). سازگار. (برهان قاطع) :
چند بردارد این هریوه خروش
نشود باده بر سماعش نوش .
هرچه آن بر تن تو زهر بود
بر تن مردمان مدار تو نوش .
|| جاوید. (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به انوش و انوشه شود. || (صوت ) گوارا باد!نوش جان باد! (برهان قاطع). هنیاً. هنیئاً. هنیئاً مریئاً. گوارا! گوارای وجود! نوش جان ! نوش باد :
گر ایدون که باشَدْت لختی درنگ
به گوش آیدت نوش و آوای چنگ .
به فرمانْش مردم نهاده دو گوش
ز رامش جهان بُد پر آواز نوش .
چو گرسیوز آن کاخ دربسته دید
می و غلغل نوش پیوسته دید.
همه شهر بودی پر آوای نوش
سرای سپهبد بهشتی به جوش .
خام پوشند و همه اطلس پخته شمرند
زهر نوشند و همه نوش و هنیئا شنوند.
وآنگهم درداد جامی کز فروغش بر فلک
زهره در رقص آمد و بربطزنان می گفت نوش .
که یار نوش کند باده و تو گوئی نوش .
|| (نف مرخم ) آشامنده . نوشنده . (برهان قاطع). مخفف نوشنده است و به صورت مزید مؤخر در ترکیب به کار است : باده نوش . دردنوش . جرعه نوش . پیاله نوش .
هوا پرخروش و زمین پر ز جوش
خنک آنکه دل شاد دارد به نوش .
فردوسی .
همه زیردستان چو گوهرفروش
بمانند با ناله ٔ چنگ و نوش .
فردوسی .
چو از کار ولایت بازپرداخت
دگرباره به نوش و ناز پرداخت .
نظامی .
|| (اِ) عسل . (اوبهی ) (برهان قاطع) (انجمن آرا) (آنندراج ) (رشیدی ).انگبین . (ناظم الاطباء) :
تلخی و شیرینیش آمیخته ست
کس نخورد نوش و شکر بآپیون .
رودکی .
همه به تنبل و بند است بازگشتن او
شرنگ نوش آمیغ است و روی زراندود.
رودکی .
هرکه باشد سپوزکار به دهر
نوش با کام او شود چون زهر.
بوشکور.
به طعم نوش گشته چشمه ٔ آب
به رنگ دیده ٔ آهوی دشتی .
دقیقی .
زمانه به یکسان ندارد درنگ
گهی شهد و نوش است و گاهی شرنگ .
فردوسی .
همی پرورانَدْت با شهد ونوش
جز آواز نرمت نیاید به گوش .
فردوسی .
لَبْت گوئی که نیم کفته گل است
می و نوش اندر او نهفتستی .
طیان .
مرا چون خروش تو آمد به گوش
همه زهر گیتی شدم پاک نوش
بلبلکان بانشاط قمریکان باخروش
در دهن لاله مشک در دهن نحل نوش .
منوچهری .
چرا با من به تلخی همچو هوشی
که با هر کس به شیرینی چو نوشی .
فخرالدین اسعد.
تو چون ویسی لب از نوش و تن از سیم
تو گوئی کرده شد سیبی به دو نیم .
فخرالدین اسعد.
به دریا در گهر جفت نهنگ است
چو نوش اندر دهان جفت شرنگ است .
فخرالدین اسعد.
دو گویا عقیق گهرپوش را
که بنده بُدَش چشمه ٔ نوش را.
اسدی .
نیش نهان دارد در زیر نوش
سوسن خوشبویش چون سوزن است .
ناصرخسرو.
زیرا که به زیر نوش و خزّش
نیش است نهان و خار مستور.
ناصرخسرو.
گر نیستت چو نوش خور و چون خزت گلیم
بنگر به یار خویش که او گرسنه ست و عور.
ناصرخسرو.
به کام مهرش اندر زهر نوش است
به چشم کینش اندرنور نار است .
مسعودسعد.
گر زهر موافقت کند تریاق است
ور نوش مخالفت کند نیش من است .
خیام .
گر زهر دهد تو را خردمند بنوش
ور نوش رسد ز دست نااهل بریز.
خیام .
شتربه گفت طعم نوش چشیده ام ، هنگام زخم نیش است . (کلیله و دمنه ).
کین و مهر تو به زنبور همی ماند راست
که بر اعدای تو نیش است و بر احباب تو نوش .
سوزنی .
ز انعامش دهان نحل پرنوش
زجودش کرم پیله پرنیان پوش .
عمادی شهریاری .
از سخن های عذب شکّرطعم
در دهان زمانه نوش منم .
انوری .
به بوسه مُهر نوش او شکستم
شکست اندر دلم نیش جفاها.
خاقانی .
عافیت زآن عالم است اینجا مجوی ازبهر آنک
نوش زنبور از دم ارقم نخواهی یافتن .
خاقانی .
به چشم آهوان آن چشمه ٔ نوش
دهد شیرافکنان را خواب خرگوش .
نظامی .
ز بی لحنی بدان سی لحن چون نوش
گهی دل دادی و گه بستدی هوش .
نظامی .
ز طبع تر گشاده چشمه ٔ نوش
به زهد خشک بسته باد بر دوش .
نظامی .
آن شکرخنده که پرنوش دهانی دارد
نه دل من که دل خلق جهانی دارد.
سعدی .
شربت نوش آفرید از مگس نحل
نخل ِ تناور کند ز دانه ٔ خرما.
سعدی .
احتمال نیش کردن واجب است ازبهر نوش
حمل کوه بیستون بر یاد شیرین بار نیست .
سعدی .
آفریننده ٔ خزان و بهار
نوش با نیش ساخت گل با خار.
مکتبی .
|| شهد.(برهان قاطع) (غیاث اللغات ). هر چیز شیرین را گویند . (از رشیدی ) (انجمن آرا). شیرینی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به شواهد ذیل معنی قبلی شود. || تریاک . پادزهر. (رشیدی ) (برهان قاطع) (از انجمن آرا) (آنندراج ) (از جهانگیری ). تریاق . (غیاث اللغات ). پازهر. (صحاح الفرس ). نوشدارو.آنکه زهر را باطل کند. (ناظم الاطباء). مقابل زهر :
به جائی که زهر آگند روزگار
از او نوش خیره مکن خواستار.
فردوسی .
گشاده سخن کس نیارست گفت
که نشنید کس نوش با زهر جفت .
فردوسی .
چنین بود تا بود گردان سپهر
که با زهر نوش است و با کینه مهر.
فردوسی .
گر زهر نوش گردد و گردد شرنگ شهد
بر یادکردخواجه ٔ سید عجب مدار.
فرخی .
گر هلاهل در دهان گیرد مَثَل مداح او
با مدیح او هلاهل نوش گردد در دهان .
فرخی .
جهان را هرچه بینی همچنین است
به زیر نوش و مهرش زهر و کین است .
فخرالدین اسعد.
نوش دان هرچه زهر او باشد
لطف دان هرچه قهر او باشد.
سنائی .
از خوارزم آر مهر این تب
وز جیحون ساز نوش این سم .
خاقانی .
گر گلاب از گل و گل ازخار است
نوش در مهره ، مهره در مار است .
نظامی .
|| نوشدارو. رجوع به نوشدارو شود :
ولیکن اگر داروی نوش من
دهم زنده ماند یل پیلتن .
فردوسی .
|| شراب . مشروب . نوشیدنی :
خورشها بیاراست خوالیگرش
یکی پاک خوان ازدر مهترش
چو شد نوش خورده شتاب آمدش
گران شد سرش رای خواب آمدش .
فردوسی .
بفرمود تا داروی هوش بر
پرستنده آمیخت با نوش بر.
فردوسی .
از آن پس به رامش سپردند گوش
به جام دمادم کشیدند نوش .
اسدی .
دگر ره یکی جام یاقوت نوش
بدان نوش لب داد و گفتا خموش .
نظامی .
ملک چون شد ز نوش ساقیان مست
غم دیدار شیرین بردش از دست .
نظامی .
|| هر چیز نوشیدنی خصوصاً هرگاه شیرین و مطبوع و گوارا باشد. (ناظم الاطباء). رجوع به شواهد ذیل معنی قبلی شود :
دهد نوش او را ز شیر و شکر
همیشه ورا پروراند به بر.
فردوسی .
|| نقل و شیرینی که مزه ٔ شراب کنند. (یادداشت مؤلف ) :
از دیده جرعه دان کنم از رخ نمکسِتان
تا نوش جام و خوشنمک خوان کیستی .
خاقانی .
|| سرو کوهی . (ناظم الاطباء). سور. سرو تبری . سرو خمره ای . سرو کش . گونه ای از سرو است . جنگل کوچکی از این نوع درخت در دره ٔ کتول در محلی موسوم به سورکش وجود دارد. (از یادداشتهای مؤلف ). و رجوع به جنگل شناسی ج 2 ص 36 شود. || ماده ٔ شیرینی که در پای گلبرگهاست . (لغات فرهنگستان ). || در اصل به معنی حیات است . (رشیدی ) (از انجمن آرا). کنایه از حیات و زندگی .(از برهان قاطع). زندگی . (غیاث اللغات ). ظاهراً این معنی را از نوشابه و نوشدارو استنباط کرده اند. (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). رجوع به نوشدارو شود. || کنایه از آب حیات است . (از برهان قاطع) (از غیاث اللغات ). به این معنی نوشابه درست است . (از حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). || ملاحت . شیرینی .(ناظم الاطباء). || انعام . بخشش . (ناظم الاطباء). || (ص ) شیرین . (غیاث اللغات ) (ناظم الاطباء). نیز رجوع به معنی بعدی شود :
هوش من آن لبان نوش تو بود
تاشد او دور من شدم مدهوش .
بوالمثل .
از لب نوش تو به خاقانی
قسم جز زهر ناب می نرسد.
خاقانی .
|| نوشین . نوشینه . چیز خوش مزه و خوشگوار. (آنندراج از بهار عجم ). لذیذ. مطبوع . خوشایند. موافق . (ناظم الاطباء). نیز رجوع به معنی قبلی شود:
طفل بد را که گریه ٔ تلخ است
به که در خواب نوش می بشود.
خاقانی .
|| گوارا. (غیاث اللغات ) (برهان قاطع). سازگار. (برهان قاطع) :
چند بردارد این هریوه خروش
نشود باده بر سماعش نوش .
رودکی .
هرچه آن بر تن تو زهر بود
بر تن مردمان مدار تو نوش .
معنوی بخارائی .
|| جاوید. (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به انوش و انوشه شود. || (صوت ) گوارا باد!نوش جان باد! (برهان قاطع). هنیاً. هنیئاً. هنیئاً مریئاً. گوارا! گوارای وجود! نوش جان ! نوش باد :
گر ایدون که باشَدْت لختی درنگ
به گوش آیدت نوش و آوای چنگ .
فردوسی .
به فرمانْش مردم نهاده دو گوش
ز رامش جهان بُد پر آواز نوش .
فردوسی .
چو گرسیوز آن کاخ دربسته دید
می و غلغل نوش پیوسته دید.
فردوسی .
همه شهر بودی پر آوای نوش
سرای سپهبد بهشتی به جوش .
فردوسی .
خام پوشند و همه اطلس پخته شمرند
زهر نوشند و همه نوش و هنیئا شنوند.
خاقانی .
وآنگهم درداد جامی کز فروغش بر فلک
زهره در رقص آمد و بربطزنان می گفت نوش .
حافظ.
که یار نوش کند باده و تو گوئی نوش .
حافظ.
|| (نف مرخم ) آشامنده . نوشنده . (برهان قاطع). مخفف نوشنده است و به صورت مزید مؤخر در ترکیب به کار است : باده نوش . دردنوش . جرعه نوش . پیاله نوش .
فرهنگ عمید
۱. = نوشیدن
۲. نوشنده (در ترکیب با کلمۀ دیگر ): باده نوش.
۳. (اسم ) [قدیمی] هرچیز نوشیدنی.
۱. [مقابلِ نیش] هرچیز مطبوع و خوشایند.
۲. (شبه جمله ) گوارا باد، نوش جان باد.
۳. [قدیمی] عسل، شهد، انگبین.
۴. [قدیمی] پادزهر، تریاق.
۵. [قدیمی] شراب، باده.
۶. [قدیمی] نوعی نقل و شیرینی که برای مزۀ شراب می خورند.
۷. (اسم مصدر ) [قدیمی] زندگی، حیات، بی مرگی.
۸. (صفت ) [قدیمی] گوارا.
۹. (صفت ) [قدیمی] شیرین.
۲. نوشنده (در ترکیب با کلمۀ دیگر ): باده نوش.
۳. (اسم ) [قدیمی] هرچیز نوشیدنی.
۱. [مقابلِ نیش] هرچیز مطبوع و خوشایند.
۲. (شبه جمله ) گوارا باد، نوش جان باد.
۳. [قدیمی] عسل، شهد، انگبین.
۴. [قدیمی] پادزهر، تریاق.
۵. [قدیمی] شراب، باده.
۶. [قدیمی] نوعی نقل و شیرینی که برای مزۀ شراب می خورند.
۷. (اسم مصدر ) [قدیمی] زندگی، حیات، بی مرگی.
۸. (صفت ) [قدیمی] گوارا.
۹. (صفت ) [قدیمی] شیرین.
۱. [مقابلِ نیش] هرچیز مطبوع و خوشایند.
۲. (شبه‌جمله) گوارا باد؛ نوش جان باد.
۳. [قدیمی] عسل؛ شهد؛ انگبین.
۴. [قدیمی] پادزهر؛ تریاق.
۵. [قدیمی] شراب؛ باده.
۶. [قدیمی] نوعی نقل و شیرینی که برای مزۀ شراب می‌خورند.
۷. (اسم مصدر) [قدیمی] زندگی؛ حیات؛ بی‌مرگی.
۸. (صفت) [قدیمی] گوارا.
۹. (صفت) [قدیمی] شیرین.
۱. = نوشیدن
۲. نوشنده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): باده‌نوش.
۳. (اسم) [قدیمی] هرچیز نوشیدنی.
دانشنامه عمومی
شهد و عسل
متن را ببینید.
نوش یا سرو بادبزنی (نام علمی: Thuja) درختی است از خانواده سروها، که این خانواده شامل ۵ گونه متفاوت است که ۲ گونه از آن بومی آمریکا و ۳ گونه از آن بومی شرق آسیا هستند.
این درخت در مناطق معتدل آسیا و به ویژه در شیب دامنه های خشک کوه به وفور یافت می شود. این درخت در ایران نیز بسیار دیده می شود.
این گیاه به فارسی سرو تبری و نوع کوتاه آن سرو خمره ای نام دارد. نامهای محلی آن در خوزستان و فارس واصفهان وشهرهای مرکزی «نوش» و در علی آباد کتول «سر» می باشد.
نوش یا سرو بادبزنی (نام علمی: Thuja) درختی است از خانواده سروها، که این خانواده شامل ۵ گونه متفاوت است که ۲ گونه از آن بومی آمریکا و ۳ گونه از آن بومی شرق آسیا هستند.
این درخت در مناطق معتدل آسیا و به ویژه در شیب دامنه های خشک کوه به وفور یافت می شود. این درخت در ایران نیز بسیار دیده می شود.
این گیاه به فارسی سرو تبری و نوع کوتاه آن سرو خمره ای نام دارد. نامهای محلی آن در خوزستان و فارس واصفهان وشهرهای مرکزی «نوش» و در علی آباد کتول «سر» می باشد.
wiki: نوش
دانشنامه آزاد فارسی
نوش (گیاه شناسی). نوش (گیاه شناسی)(nectar)
نوش سفید
مایع قندی مترشح از نوشجای برخی گیاهان. نوشجای غده ای تخصص یافته، معمولاً در نزدیکی قاعدۀ گل است. نوش غالباً در کیسه های ویژه یا مهمیزهایی انباشته می شود و چنین نیست که همیشه در مکانی مانند نوشجای ذخیره شود. نوش باعث جلب حشرات، پرندگان، خفاش ها، و سایر جانوران برای گرده افشانی گل می شود. زنبور عسل از نوش به منزلۀ مادۀ خام تولید عسل استفاده می کند.
نوش سفید
مایع قندی مترشح از نوشجای برخی گیاهان. نوشجای غده ای تخصص یافته، معمولاً در نزدیکی قاعدۀ گل است. نوش غالباً در کیسه های ویژه یا مهمیزهایی انباشته می شود و چنین نیست که همیشه در مکانی مانند نوشجای ذخیره شود. نوش باعث جلب حشرات، پرندگان، خفاش ها، و سایر جانوران برای گرده افشانی گل می شود. زنبور عسل از نوش به منزلۀ مادۀ خام تولید عسل استفاده می کند.
wikijoo: نوش_(گیاه_شناسی)
نوش (گیاهان). نوش (گیاهان) (Thuja)
جنسی از خانوادۀ سرو. بومی چین، تایوان، ژاپن، و امریکای شمالی است. این درختان برگ هایی فلسی شکل، روی شاخچه های مسطح دارند. اغلب گونه های این جنس چوب و برگ معطر دارند. نوش سفید (شبه سرو)(thuja oxidentalis) در نواحی شرقی امریکای شمالی درختی ستون مانند به ارتفاع ۱۵ متر است. نوش چینی (T.orientalis)، کوچک تر و تا حدودی بوته مانند است. مخروط این گیاه قلاب های کوچکی در گوشه های خود دارد که از آن برای تغییر این گونه استفاده می کنند. درخت ارس قرمز (T. plicata) در نواحی شمال غرب امریکای شمالی می روید و ارتفاع آن به ۵۰ متر می رسد. سرخ پوستان امریکایی از الوار ضدآب این گیاه برای ساخت شکل توتم های خود استفاده می کنند. این الوار برای تهیۀ خانه های کوچک نیز به کار می آید. جنس نوش حدود شش گونه دارد که از آن ها فقط سرو طبری در ایران می روید. برخی دیگر از گونه ها به صورت زینتی در ایران کاشته شده اند.
جنسی از خانوادۀ سرو. بومی چین، تایوان، ژاپن، و امریکای شمالی است. این درختان برگ هایی فلسی شکل، روی شاخچه های مسطح دارند. اغلب گونه های این جنس چوب و برگ معطر دارند. نوش سفید (شبه سرو)(thuja oxidentalis) در نواحی شرقی امریکای شمالی درختی ستون مانند به ارتفاع ۱۵ متر است. نوش چینی (T.orientalis)، کوچک تر و تا حدودی بوته مانند است. مخروط این گیاه قلاب های کوچکی در گوشه های خود دارد که از آن برای تغییر این گونه استفاده می کنند. درخت ارس قرمز (T. plicata) در نواحی شمال غرب امریکای شمالی می روید و ارتفاع آن به ۵۰ متر می رسد. سرخ پوستان امریکایی از الوار ضدآب این گیاه برای ساخت شکل توتم های خود استفاده می کنند. این الوار برای تهیۀ خانه های کوچک نیز به کار می آید. جنس نوش حدود شش گونه دارد که از آن ها فقط سرو طبری در ایران می روید. برخی دیگر از گونه ها به صورت زینتی در ایران کاشته شده اند.
wikijoo: نوش_(گیاهان)
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۱(بار)
. نوش به معنی تناول و اخذ است «ناشَ الشَّیْءَ نَوْشاً: تَناوَلَهُ» تناوش نیز به معنی تناول است آیه در باره آن است که چون مردم به عذاب خدا گرفتار شدند و مردند و فرصت ایمان از دستشان رفت دیگر ایمان آوردن به حالشان سودی نخواهد داشت و آخرت از دنیا بسیار دور است یعنی: و گویند به قرآن ایمان آوردیم، چطور میتوانند آن را از مکانی دور اخذ کنند وایمان بیاورند در نهج البلاغه خطبه 219 فرموده:«وَ تَناوَشوُهُمْ مَنْ مَکانٍ بَعیدٍ» این کلمه تنها یکبار در کلام الله آمده است.
. نوش به معنی تناول و اخذ است «ناشَ الشَّیْءَ نَوْشاً: تَناوَلَهُ» تناوش نیز به معنی تناول است آیه در باره آن است که چون مردم به عذاب خدا گرفتار شدند و مردند و فرصت ایمان از دستشان رفت دیگر ایمان آوردن به حالشان سودی نخواهد داشت و آخرت از دنیا بسیار دور است یعنی: و گویند به قرآن ایمان آوردیم، چطور میتوانند آن را از مکانی دور اخذ کنند وایمان بیاورند در نهج البلاغه خطبه 219 فرموده:«وَ تَناوَشوُهُمْ مَنْ مَکانٍ بَعیدٍ» این کلمه تنها یکبار در کلام الله آمده است.
wikialkb: ریشه_نوش
پیشنهاد کاربران
نوش به معنی نزدیک و قرین و مجاور نیز آمده است. نوش جان به معنی نزدیکی با جان بوده است که برای
ادای نوازش از میهمان بیان می شده. . . نوشدارو را دوای قرین به جان و دلنواز گویند. . . نوش آفرین کسی ست که به جان و روح ما نزدیک است یا نزدیکی با آنرا میسر می سازد ( جانبخش )
نوشک روان ، انوشیروان بمعنی دارای جان و عمر جاوید بوده است.
ادای نوازش از میهمان بیان می شده. . . نوشدارو را دوای قرین به جان و دلنواز گویند. . . نوش آفرین کسی ست که به جان و روح ما نزدیک است یا نزدیکی با آنرا میسر می سازد ( جانبخش )
نوشک روان ، انوشیروان بمعنی دارای جان و عمر جاوید بوده است.
گاهی نوش به تنهایی معنی: گوارا باد، نوشِ جونِت!
پیشنهادbon. . . . . . . . or enjoy
شهد
کلمات دیگر: