اسپرک

( اسم ) ۱ - گیاهی از تیر. اسپرکها که جزو تیره های نزدیک کو کناریان هستند و اکثر آنرا جزو تیر. کوکناریان محسوب میدارند . این گیاه سر دست. گیاهان تیر. اسپرکها است و هم. مشخصات گیاهان این تیره را دارد . دارای برگهایی متناوب و دراز و نسبه باریک است . گلهایش سفید یا زرداند و بشکل خوشه در انتهای ساقه قرار گرفته اند . تعداد کاسبرگهایش بین ۴ تا ۸ متغیر است . پرچمهایش نیز بین ۱٠ تا ۳ تغییر میکند . میوهاش بشکل کپسول یک حفره یی است . از گیاهان این تیره نزدیک به ۳٠ گونه شناخته شده اند اسلیح اسلیخ جهری زعفران یمنی بلیهه ویبه ویهه بکم لیرون طفشون بلیخائ . ۲ - اسپرک رنگ . ۳ - هندوانه و خربزه .

(اِ پَ رَ ) ( اِ. ) گیاهی است با برگ های باریک و دراز و گل خوشه ای زرد، در گل و برگ آن مادة زرد رنگی وجود دارد که در رنگرزی بکار می برند. اسفرک ، سپرک ، زریر نیز گویند.

اسپرک. [ اِ پ َ رَ ] ( اِ ) به هندی اسم اکلیل الملک است. ( تحفه حکیم مؤمن ). گیاهی است زرد که بدان جامه رنگ کنند و بعربی زریر گویند. ( رشیدی ) ( سروری ) ( غیاث ) ( برهان ). رنگی است که رنگریزان جامه سبز بدان رزند. ( مؤید الفضلاء ). وَرس ، و آن گیاهی شبیه سمسم است. منبت آن بلاد یمن است و بس میکارند آنرا و تا بیست سال باقی باشد. ( منتهی الارب ). در کرمان از این گیاه برای قالی رنگ گیرند. قندید. قُرّاص. ( منتهی الارب ).حُص . پشتراغ. پشترغ. بشترغ. شبرق. پشترک. اسپرک خشک. ضریع. زریر. ( تحفه حکیم مؤمن ) ( فهرست مخزن الادویه ). نباتی است رنگی که ساقه و برگ و گل آن استعمال میشود و این گیاه در خراسان فراوان است :
ناز و نعم پرورده را از من بگو کاین راه را
اشکی بباید چون بقم رخساره ای چون اسپرک.|| چوب زردرنگی است که آنرا خرد کرده و جوشانده با آب آن چیزی را برنگ زرد ملون کنند و آنرا روی چدن بکشند برنگ نفتی بی نظیر درآید که آنرا نفتی اسپرک گویند و رنگی مطبوع است. ( شعوری ). || پاره چوبی که در بُن دسته و سر آهن بیل کنند تا پای بدان فشرند. || بعضی گویند برگ زردچوبه است. ( برهان ). || درخت خربزه.( برهان ).

گیاهی علفی و یک ساله با برگ های دراز، گل های زرد، و میوۀ کپسولی که در رنگرزی به کار می رود، زریر.

{Reseda} [زیست شناسی- علوم گیاهی] سرده ای علفی و درختچه ای از اسپرکیان با حدود 60 گونه که بومی اروپا و شمال افریقا و بخش هایی از آسیا هستند، اما در جاهای دیگر نیز پراکندگی گسترده دارند؛ چندین گونۀ آن از گیاهان باغی معروف است