کارتون

کارتون (به انگلیسی: Cartoon) در زمینه های مختلف دارای معانی مختلفی است. در هنرهای تجسمی کارتون به معنای طرح مقدماتی است. برای یک کار هنری به همان اندازه، که بعداً به صورت «فرسک»، نقاشی روغنی، موزاییک، معرق، یا ترکیبی از شیشه های رنگی برای در و پنجره یا فرشینه تهیه شود. چون این طرح روی کاغذ ضخیم یا مقوا رسم می شود و در زبان ایتالیایی cartone به معنی مقوا و کاغذ ضخیم است این نام به این قبیل الگوها داده شده است. در ایتالیای دوره رنسانس از کارتون استفاده های زیادی شده است که به عنوان مثال کارتون های رافائل در فرشینه نمازخانهٔ سیستین می توان نام برد. در روزنامه نگاری کارتون به معنی نقاشی فکاهی یا هجایی است که با رعایت مبالغه ترسیم شده و غالباً با نوشته همراه است. در کارتون های سیاسی غالباً از کاریکاتور استفاده می شود. کارتون های سیاسی نخستین بار در قرن ۱۶ میلادی در دورهٔ اصلاح دین به کار رفت. در قرن ۱۸ میلادی در انگلستان بر اثر آثار هوگارت و دیگران کارتون عنوان جزء ضروری روزنامه ها را پیدا کرد. در اوایل ۱۸۴۰ میلادی کارتون به تصاویر پی در پی اطلاق می شد که دارای سوژه های مختلف سیاسی، اجتماعی و نظایر آن بود. در ایران فارسی زبانان واژهٔ "کارتون" را در مفهوم cartoon animation (نقاشی متحرک) می فهمند و بکار می برند و هر نوع نقاشی فکاهی و طنز دیگر را با عنوان "کاریکاتور" می شناسند.
پویانمایی رایانه ای
پویانمایی در ایران
فیلم سه بعدی
سینما
تله فیلم
سریال
فیلم ویدئویی
شبکه نمایش خانگی

کارْتون (cartoon)
صحنه ای از کارتون تام و جری
صحنه ای از کارتون تام و جری
طراحی یا کاریکاتور شوخ طبعانه یا طنزآمیز، فکاهی مصور، یا کُمیک استریپ؛ در مفهوم سنّتی اش، طرحی مقدماتی برای دیوارنگاره، موزائیک، و پرده نگاره، که با ترسیم بر روی دیوار یا بوم، و یا انتقال طرح از طریق افشاندن گرد زغال بر کاغذ سوزن خورده و ایجاد کپی محوی از طرح بر زمینه، حاصل می شود. نقاشی مریم عذرا و قدّیسه حنّا (نگارخانۀ ملی لندن)، اثر لئوناردو داوینچی نمونه ای است ازاین دست.طراحی شوخ طبعانه. کارتون اساساً برای تحریک افراد به تأمل دربارۀ مسائل سیاسی یا اجتماعی، و نیز برای خنداندن مردم ابداع شد و اغلب با شرح یا پانوشتی توأم بود. از لحاظ شیوۀ هنری اغلب طرحی ساده است تا یک کار هنری جدی، و از ترسیم خطوط اصلی با اندکی سایه یا بدون هیچ گونه سایه پردازی حاصل می شود، و تصویری «تخت» را به وجود می آورد. رنگ در کارتون معمولاً به صورت ساده و تخت به کار می رود. کارتون ممکن است یک قاب تصویر، یا چند تصویر متوالی و پیوسته باشد. به آن فیلم انیمیشن هم اطلاق می شود، چراکه آن نیز از قاب های تصویری مشابهی ساخته شده است.طراحی مقدماتی. دراصل، کارتون طرح مقدماتی اثر هنری در اندازۀ کامل و اصلی بوده، که همچون اساس و پایۀ نقاشیِ نهایی تعبیه می شده است. هنرمند از آن یا صرفاً به مثابۀ راهنمایی برای اثر هنری اش استفاده می کرد، یا با نشان گذاری طرح، آن را مبنای اجرای کار نهایی قرار می داد. برای مثال میکلانژ در نقاشی نمازخانۀ سیستین، کارتون هایش را مستقیماً بر سقف افکند.