فدرالیسم

فدرالیسم از ریشه لاتین فویْدوس (به لاتین: foedus) یا foederation به معنای اتحاد یا قرارداد یا توافق و پیمان، یک مفهوم سیاسی است که در آن گروهی از واحدها (ایالات، استان ها، کشورها و…) به یکدیگر متعهد شده اند و به نمایندگی از یک حکومت مرکزی وجود دارد. اصطلاح فدرالیسم همچنین برای توصیف یک سیستم حکومتی به کار می رود که در آن حق حاکمیت، مطابق قانون اساسی بین یک قدرت حکومت مرکزی و واحدهای سیاسی تشکیل دهندهٔ آن (مانند ایالت ها یا استان ها) تقسیم شده است. فدرالیسم، نظامی بر مبنای قواعد دموکراسی و نهادها و سازمان هایی است که در آن ها قدرت ادارهٔ کشور، بین حکومت های ملی و ایالتی یا استانی تقسیم شده است و آنچه که اغلب فدراسیون نامیده می شود را ایجاد می کند و طرفدارانِ آن «فدرالیست» نامیده می شوند. از این رو، همکاری و اتحاد گروه ها و واحدهای گوناگون در راستای تشکیل واحدهای بزرگتر برای تأمین اهداف مشترک را «فدرالیسم» گویند.
قوه مقننه قدرت بسیار زیادی دارد و نظارتی بر آن وجود ندارد.
قوه مجریه قدرت خیلی زیادی دارد و هیچ نظارتی بر آن وجود ندارد و به این ترتیب دیکتاتور به وجود خواهد آمد.
یک منشور حقوق باید با قانون اساسی همراه باشد تا از سو استفادهٔ دیکتاتور از شهروندان جلوگیری نماید و نهایتاً یک رئیس جمهور به قدرت برسد ولی از سوی دیگر فدرال ها باور دارند که این امر غیرممکن است که همهٔ حقوق برشمرده شوند و در نتیجه آن هایی که در شمار نیامده اند به آسانی نادیده گرفته می شوند، چرا که در منشور رسمی حقوق ذکر نشده اند. در مورد حقوق در موارد خاص نظام قضایی دادگاه ها تصمیم می گیرد.
کشورهای دارای ساختار فدرال، عموماً طی شکل گیری ابتدایی و بنیان گذاری (چون آلمان یا ایالات متحد آمریکا) یا طی شکل گیری مجدد، مثلاً پس از جنگ یا فروپاشی (چون عراقیا یا روسیها) به این صورت شکل گرفته اند. در حقیقت تا به حال هیچ کشور تاریخی، یکپارچه و موجود در صحنه، روش کشور داری خود را به ساختار سیستم اصیل فدرال برنگردانده است. بالا بردن سطح حقوق ایالت ها الزاماً فدرالیسم محسوب نمی شود. سیستم حکومتی فدرالِ پیوسته، برای جلب رضایت ایالت ها، ایل ها و اقلیت های استقلال طلب و خودمختاری گرا جهت آسان سازی شکل گیری کشوری جدید یا پایداری و دوام کشوری نوسازی شده عرضه گردیده است.
در اروپا، فدرالیست گاهی برای توصیف کسانی به کار می رود که طرفدار یک حکومت فدرال مشترک، با قدرت توزیع شده در سطوح منطقه ای، ملی و فراملی هستند. بیشتر فدرال های اروپایی مایل هستند که این امر در سراسر اتحادیه اروپا توسعه یابد. فدرالیسم اروپایی، پس از جنگ اروپا شکل گرفته است. یکی از مهم ترین ابتکارات در این زمینه، سخنرانی وینستون چرچیل در شهر زوریخ در سال ۱۹۴۶ بود.
در ایالات متحده آمریکا، فدرالیسم در ابتدا به باور به یک حکومت مرکزی قدرتمندتر اشاره داشت. زمانی که پیش نویس قانون اساسی ایالات متحده نوشته شد، حزب فدرالیست، از ایجاد یک حکومت مرکزی قدرتمندتر حمایت کرد. در حالی که ضد فدرالیست ها خواستار یک حکومت مرکزی ضعیف تر بودند. این امر با کاربرد مدرن فدرالیسم در اروپا و ایالات متحده بسیار متفاوت بود. این تمایز ناشی از این واقعیت بود که فدرالیسم در میانهٔ یک طیف سیاسی بین کنفدراسیون و یک دولت متحد واقع شده است.

فِدِرالیسم (federalism)
نظامی حکومتی با چارچوبی مشخص برای متحدکردن دو یا چند دولت جداگانه به صورت فدراسیون، با رهبری حکومت مرکزی. میان فدراسیون و کنفدراسیون، که اتحاد انعطاف پذیرتری از دولت ها برای یاری رسانی متقابل است، باید تفاوت قائل شد. ایالات متحدۀ امریکا نمونه ای از حکومت فدرال است. دولت فدرال ایالات متحده براساس سه قوۀ مجریه، مقننه و قضائیه، که هر یک از آن ها ابزارهایی برای کنترل دو قوۀ دیگر در اختیار دارد، سازمان یافته است. بدین ترتیب، نظامی از کنترل ها و موازنه ها پدید آمده است که تدوین کنندگان قانون اساسی این کشور آن را لازمۀ حکمرانی منصفانه می دانستند. هر یک از ۵۰ ایالت عضو دولت فدرال امریکا دارای حقوق و امتیازاتی است که با حقوق و امتیازات دولت فدرال تداخل دارد. هر گاه به صلاحیت قانونی اعتراض شود دیوان عالی ایالات متحده وابسته به قوۀ قضائیه آن کشور حکم صادر می کند و همین آرا قانون اساسی ایالات متحده را تشکیل می دهند. سوئیس، کانادا، استرالیا، مالزی، آرژانتین، اتریش، بلژیک، بوسنی هرزگوین، برزیل، کومور، اتیوپی، آلمان، هند، مکزیک، میکرونزی، نیجریه، پاکستان، روسیه، سنت کیتس و نِویس، سودان، امارات متحدۀ عربی، و ونزوئلا، نیز حکومت فدرال دارند. بسیاری از حامیان اتحادیۀ اروپا آن را طلایه دار تشکیل اروپای فدرال می دانند.