مترادف فخر : افتخار، بالندگی، تفاخر، سرافرازی، غرور، مباهات، ناز، نازش، نازیدن
برابر پارسی : بالیدن، پالیدن، نازیدن
فخر
مترادف فخر : افتخار، بالندگی، تفاخر، سرافرازی، غرور، مباهات، ناز، نازش، نازیدن
برابر پارسی : بالیدن، پالیدن، نازیدن
فارسی به انگلیسی
glory
honour, pride
فارسی به عربی
فکر , مجد
فرهنگ اسم ها
(تلفظ: faxr) (عربی) سربلندی ، سرافرازی ، افتخار ؛ (در قدیم) مایه‌ی سربلندی ، مایه‌ی نازش ؛ (در قدیم) بزرگ منشی ، بزرگی .
اسم: فخر (پسر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: fakhr) (فارسی: فَخر) (انگلیسی: fakhr)
معنی: نازیدن، مباهات کردن، سربلندی، سرافرازی، افتخار، ( در قدیم ) مایه ی سربلندی، مایه ی نازش، ( در قدیم ) بزرگ منشی، بزرگی، ( اَعلام ) فخر رازی: ( = فخرالدین محمّد ابن عمر ) [، قمری] حکیم، متکلم و جامع العلوم ایرانی، که بر بسیاری از گفته های حکیمان پیشین ایراد گرفت و این امر از لحاظ برانگیختن ذهن و توجه اهل تحقیق اهمیت داشت، از آثار اوست: الاَربعین فی اصول الدین، اَسرارالتنزیل، المنطقالکبیر، جامعالعلوم، مفاتیح الغیب و بسیاری آثار دیگر
معنی: نازیدن، مباهات کردن، سربلندی، سرافرازی، افتخار، ( در قدیم ) مایه ی سربلندی، مایه ی نازش، ( در قدیم ) بزرگ منشی، بزرگی، ( اَعلام ) فخر رازی: ( = فخرالدین محمّد ابن عمر ) [، قمری] حکیم، متکلم و جامع العلوم ایرانی، که بر بسیاری از گفته های حکیمان پیشین ایراد گرفت و این امر از لحاظ برانگیختن ذهن و توجه اهل تحقیق اهمیت داشت، از آثار اوست: الاَربعین فی اصول الدین، اَسرارالتنزیل، المنطقالکبیر، جامعالعلوم، مفاتیح الغیب و بسیاری آثار دیگر
مترادف و متضاد
تکبر، غرور، عظمت، افتخار، مباهات، فخر، سرافرازی، برتنی، افاده، سبب مباهات
غیرت، افتخار، خوشنامی، برو، اب رو، نجابت، احترام، عزت، شرافت، فخر، شرف، ناموس، حضرت، جناب، تشریفات امتیازویژه
عظمت، افتخار، شهرت، مباهات، سر بلندی، شکوه، عزت، جلال، فخر، اشتهار، نور
افتخار، برو، عزت، شرافت، فخر، شرف، ناموس، حضرت، جناب، تشریفات امتیازویژه
افتخار، بالندگی، تفاخر، سرافرازی، غرور، مباهات، ناز، نازش، نازیدن
فرهنگ فارسی
نازیدن، بالیدن، مباهات کردن وبالیدن به مکارم وخصال ومال وجاه خودیاکسان خود
۱ - ( مصدر ) چیره شدن بر کسی در مفاخرت ۲ - نازیدن مباهات کردن ۳ - بزرگ منشی نمودن بزرگی نمودن ۴ - ( اسم ) افتخار نازش سرافرازی .
مولانا فخر . میر علیشیر نوایی آرد : جوانی لطیف و ظریف بود .
۱ - ( مصدر ) چیره شدن بر کسی در مفاخرت ۲ - نازیدن مباهات کردن ۳ - بزرگ منشی نمودن بزرگی نمودن ۴ - ( اسم ) افتخار نازش سرافرازی .
مولانا فخر . میر علیشیر نوایی آرد : جوانی لطیف و ظریف بود .
فرهنگ معین
(فَ خْ ) [ ع . ] ۱ - (مص ل . )نازیدن ، مباهات کردن . ۲ - (اِمص . ) بزرگ منشی ، افتخار.
لغت نامه دهخدا
فخر.[ ف َ ] ( ع مص ) چیره شدن بر کسی در مفاخرت. || چیره شدن بر کسی در نبرد. رجوع به فخار شود. || نازیدن. ( منتهی الارب ). مباهات. بالیدن. فخار. فخارة. افتخار. ( یادداشت بخط مؤلف ). خودستایی به خصال و مباهات به مناقب و مکارم چه درباره خود وچه درباره پدران خود. ( اقرب الموارد ) :
تن خویش را ازدرِ فخر کن
نشستنگه خویش استخر کن.
همان از زمین است فخر شهان.
به پایگاه وزیری فرونیارم سر.
حیدر کز او رسید و ز فخر او
از قیروان به چین خبر خیبر.
فخر. [ ف َ خ َ ] ( ع مص ) ننگ داشتن. ( منتهی الارب ). انف. ( اقرب الموارد ).
فخر. [ ف َ ] ( اِخ ) ( مولانا... ) میر علیشیر نوایی آرد: جوانی لطیف و ظریف بود، و این مطلع از اوست :
دار دنیا نه مقام من ثابت قدم است
من و آن دار که دروازه ملک عدم است.
فخر. [ ف َ ] ( اِخ ) ( امام... ) رجوع به فخر رازی شود.
تن خویش را ازدرِ فخر کن
نشستنگه خویش استخر کن.
فردوسی.
زمین است گنج خدای جهان همان از زمین است فخر شهان.
اسدی.
به دستگاه دبیری مرا چه فخر که من به پایگاه وزیری فرونیارم سر.
خاقانی.
|| نازیدن به خوی نیکو. ( منتهی الارب ). فخار. فخاره. رجوع به فخار شود. || افزون داشتن کسی را بر کسی. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). فخار. فخارة. رجوع به فخار شود. || بزرگ منشی نمودن. ( منتهی الارب ). فخار. رجوع به فخار شود. || بزرگی نمودن. ( منتهی الارب ) : حیدر کز او رسید و ز فخر او
از قیروان به چین خبر خیبر.
ناصرخسرو.
|| افزون شدن. || نیکویی کردن. ( منتهی الارب ). || تاختن بر مردم با برشمردن نیکی های خود. ( تعریفات ). || ( اِمص )افتخار. شهرت. نازش. بالش. ( یادداشت بخط مؤلف ).فخر. [ ف َ خ َ ] ( ع مص ) ننگ داشتن. ( منتهی الارب ). انف. ( اقرب الموارد ).
فخر. [ ف َ ] ( اِخ ) ( مولانا... ) میر علیشیر نوایی آرد: جوانی لطیف و ظریف بود، و این مطلع از اوست :
دار دنیا نه مقام من ثابت قدم است
من و آن دار که دروازه ملک عدم است.
( از مجالس النفائس چ حکمت ص 401 ).
فخر. [ ف َ ] ( اِخ ) ( امام... ) رجوع به فخر رازی شود.
فخر. [ ف َ ] (اِخ ) (امام ...) رجوع به فخر رازی شود.
فخر. [ ف َ ] (اِخ ) (مولانا...) میر علیشیر نوایی آرد: جوانی لطیف و ظریف بود، و این مطلع از اوست :
دار دنیا نه مقام من ثابت قدم است
من و آن دار که دروازه ٔ ملک عدم است .
دار دنیا نه مقام من ثابت قدم است
من و آن دار که دروازه ٔ ملک عدم است .
(از مجالس النفائس چ حکمت ص 401).
فخر. [ ف َ خ َ ] (ع مص ) ننگ داشتن . (منتهی الارب ). انف . (اقرب الموارد).
فخر.[ ف َ ] (ع مص ) چیره شدن بر کسی در مفاخرت . || چیره شدن بر کسی در نبرد. رجوع به فخار شود. || نازیدن . (منتهی الارب ). مباهات . بالیدن . فخار. فخارة. افتخار. (یادداشت بخط مؤلف ). خودستایی به خصال و مباهات به مناقب و مکارم چه درباره ٔ خود وچه درباره ٔ پدران خود. (اقرب الموارد) :
تن خویش را ازدرِ فخر کن
نشستنگه خویش استخر کن .
زمین است گنج خدای جهان
همان از زمین است فخر شهان .
به دستگاه دبیری مرا چه فخر که من
به پایگاه وزیری فرونیارم سر.
|| نازیدن به خوی نیکو. (منتهی الارب ). فخار. فخاره . رجوع به فخار شود. || افزون داشتن کسی را بر کسی . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). فخار. فخارة. رجوع به فخار شود. || بزرگ منشی نمودن . (منتهی الارب ). فخار. رجوع به فخار شود. || بزرگی نمودن . (منتهی الارب ) :
حیدر کز او رسید و ز فخر او
از قیروان به چین خبر خیبر.
|| افزون شدن . || نیکویی کردن . (منتهی الارب ). || تاختن بر مردم با برشمردن نیکی های خود. (تعریفات ). || (اِمص )افتخار. شهرت . نازش . بالش . (یادداشت بخط مؤلف ).
تن خویش را ازدرِ فخر کن
نشستنگه خویش استخر کن .
فردوسی .
زمین است گنج خدای جهان
همان از زمین است فخر شهان .
اسدی .
به دستگاه دبیری مرا چه فخر که من
به پایگاه وزیری فرونیارم سر.
خاقانی .
|| نازیدن به خوی نیکو. (منتهی الارب ). فخار. فخاره . رجوع به فخار شود. || افزون داشتن کسی را بر کسی . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). فخار. فخارة. رجوع به فخار شود. || بزرگ منشی نمودن . (منتهی الارب ). فخار. رجوع به فخار شود. || بزرگی نمودن . (منتهی الارب ) :
حیدر کز او رسید و ز فخر او
از قیروان به چین خبر خیبر.
ناصرخسرو.
|| افزون شدن . || نیکویی کردن . (منتهی الارب ). || تاختن بر مردم با برشمردن نیکی های خود. (تعریفات ). || (اِمص )افتخار. شهرت . نازش . بالش . (یادداشت بخط مؤلف ).
فرهنگ عمید
۱. افتخار، سربلندی.
۲. (اسم ) [قدیمی] مایۀ افتخار و نازش: خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندی / که نشاید که تو فخر من و من عار تو باشم (سعدی۲: ۵۰۳ ).
۳. [قدیمی] بزرگ منشی.
* فخر کردن: (مصدر لازم ) اظهار سرفرازی و سربلندی کردن، مباهات کردن، نازیدن.
۲. (اسم ) [قدیمی] مایۀ افتخار و نازش: خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندی / که نشاید که تو فخر من و من عار تو باشم (سعدی۲: ۵۰۳ ).
۳. [قدیمی] بزرگ منشی.
* فخر کردن: (مصدر لازم ) اظهار سرفرازی و سربلندی کردن، مباهات کردن، نازیدن.
۱. افتخار؛ سربلندی.
۲. (اسم) [قدیمی] مایۀ افتخار و نازش: ◻︎ خاک بادا تن سعدی اگرش تو نپسندی / که نشاید که تو فخر من و من عار تو باشم (سعدی۲: ۵۰۳).
۳. [قدیمی] بزرگ‌منشی.
⟨ فخر کردن: (مصدر لازم) اظهار سرفرازی و سربلندی کردن؛ مباهات کردن؛ نازیدن.
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] معنی تَفَاخُرٌ: فخر فروشی
معنی تَکَاثُرٌ: فخر فروشی جمعی در مورد زیادی مال و فرزند به یکدیگر(در اصل:خود را زیادتر از واقعیت نشان دادن)
ریشه کلمه:
خرر (۱۲ بار)
ف (۲۹۹۹ بار)
خرّ (بر وزن فلس) و خرور (بر وزن عقول) به معنی سقوط توأم با صدا است (مفردات) خریر صدای جریان آب و باد و غیره است. دیگران خرور را مطلق سقوط و افتادن گفتهاند . علی هذا در آیاتی نظیر ، ، مراد سقوط توأم با صدا است . و در آیه موسی بیهوش افتاد گویا منظور افتادن در حال صیحه است . و در آیه و نظیر آن، به عقیده راغب به کار رفتن «خرّوا» برای تنبیه به دو امر است یکی افتادن و دیگر صدا به تسبیح و کلمه اشاره به آن است که خریر و صدایشان فقط تسبیح و تمحید بوده است .
معنی تَکَاثُرٌ: فخر فروشی جمعی در مورد زیادی مال و فرزند به یکدیگر(در اصل:خود را زیادتر از واقعیت نشان دادن)
ریشه کلمه:
خرر (۱۲ بار)
ف (۲۹۹۹ بار)
خرّ (بر وزن فلس) و خرور (بر وزن عقول) به معنی سقوط توأم با صدا است (مفردات) خریر صدای جریان آب و باد و غیره است. دیگران خرور را مطلق سقوط و افتادن گفتهاند . علی هذا در آیاتی نظیر ، ، مراد سقوط توأم با صدا است . و در آیه موسی بیهوش افتاد گویا منظور افتادن در حال صیحه است . و در آیه و نظیر آن، به عقیده راغب به کار رفتن «خرّوا» برای تنبیه به دو امر است یکی افتادن و دیگر صدا به تسبیح و کلمه اشاره به آن است که خریر و صدایشان فقط تسبیح و تمحید بوده است .
wikialkb: فَخَرّ
پیشنهاد کاربران
افتخار سر بلندی
فضلیت
به رخ کشیدن امتیازها به انگیزه ی بزرگنمایی و برتری جویی نسبت به دیگری
احساس بزرگی کردن
خودستایی
بالیدن
بزرگواری
بزرگ
فخر کردن:بزرگ کردن
فخر کردن:بزرگ کردن
نازش از نازیدن برابر فخر کردن
زهو
کلمات دیگر: