جانکی

جانکی . (ترکی ، اِ) جانقی . رجوع به جانقی شود.

جانکی . [ ] (اِخ ) مؤلف مرآت البلدان آرد: از توابع و متعلقات مال میر(مال امیر). مال میر همان ایذج قدیم است که حالا خراب میباشد و سه طرف آن چمن و یکطرف نیزار و بیشه است وزمینهای زراعتی هم داشته است . حالا ابنیه و عمارات که محل سکونت باشد در مال میر نیست و ایل نشین است و زراعت دیم دارد. اطراف مال میر کوهسار و جنگل است و دارای درخت بلوط فراوانی است . قنوات بسیار در مال میر بوده که خراب شده و قسمتی از آنها را فعلاً حسین قلیخان ایلخانی مرمت میکند. بهرحال جانکی بلوکی است که درپای کوه عظیم موسوم بکوه منگشت واقع شده است ، طول این کوه در طرف قبله تخمیناً ده فرسخ است که جانکی بطول در دامنه ٔ آن واقع شده و در وسط کوه امام زاده ای است که او را شاه منکشت میگویند و نزد اهالی بسیار محترم است و معلوم نیست که امامزاده به اسم کوه نامیده شده یا کوه به اسم امامزاده است این کوه دائماً مستور در برف و در جنوب مال میر واقع شده است . جانکی از طرف جنوب بخاک بهمئی و از سمت مغرب بخاک رامهرمز منتهی میشود و از جانب شمال بخاک بختیاری و از میانه ٔ شمال و مغرب جانکی بخاک کندزلو که از توابع شوشتر است محدود میشود. رودخانه ٔ کوچکی از کوه منگشت از طرف قبله سرازیر و جاری میشود و قریه ٔ ابوالعباس که از قرای معتبر جانکی محسوب میشود از آب این رودخانه مشروب میشود. رودخانه ٔ مزبور از این قریه گذشته و بطرف خاک بهمئی و میداود میرود و املاک آنها را مشروب میکند.جمعیت جانکی از هر جهت هزار خانوار است . از محصولات آن برنج جانکی بخوبی و خوشبویی معروف و ممتاز است . در سرچشمه ٔ معروف به شعب سلیمان دو صورت در سنگ منقوراست که شرح آنها بطور خلاصه چنین است : لوحه ٔ اولی که در طرف یمین است پنج صورت میباشد که عبارتند از یک زن و دو طفل و دو مرد و در لوحه ٔ دومی که در طرف یسار است یک طفل است در میان دو نفر که باید یکی مرد و دیگری زن باشد و عجب این است که این صورتها هیچ شباهتی با صورتهایی که در کوههای فارس و طارق و تخت جمشید و غیره می باشد ندارد بعلاوه بر لباس آنها خط میخی رسم شده است . از قرائن معلوم است که مال میر شهر بزرگی بوده و بهرحال فعلاً جزء بختیاری است . (از مرآت البلدان ج 4 صص 127 - 129). و رجوع به جانکی گرمسیر شود.

جانکی . [ ن َ ] (اِخ )نام یکی از دهستانهای بخش لردگان شهرستان شهرکُرد است و در جنوب شهرکُرد واقع است و حدود و مشخصات آن بشرح زیر است : از شمال بکوه آب باغ و کوه کرمان و کوه دلگیر که (خطالرأس آنها حدّ طبیعی این دهستان با دهستان پشتکوه و میانکوه است ) از جنوب برودخانه ٔ خراسان ، از خاور بکوه ریگ و کوه کوکلا که (خطالرأس آنها حدّ طبیعی این دهستان با دهستان خانمیرزا و فلارد است )از باختر بکوه تک آب و بادامستان محدود است . وضع طبیعی : این دهستان جلگه ای است که از اطراف برشته ارتفاعات محاط میباشد و مهمترین کوههای آن بشرح زیر است :
1 - کوه ریگ واقع در جنوب خاوری این دهستان که بلندترین قله ٔ آن 3270 متراست . 2 - کوه بادامستان در باختر دهستان . 3 - کوه گچمان در جنوب دهستان . 4 - کوه کنک - دلگیر - کرمان در شمال دهستان . رودخانه ٔ درّه گرم از کوههای ریگ سرچشمه گرفته در جهت خاور به باختر پس از عبور از برکه ٔلردگان در کنار آبادی پیدا میشود و مسیر رودخانه ازجنوب بشمال امتداد یافته و برودخانه ٔ آب رنگ ملحق میشود و رودخانه ٔ خراسان در جنوب این دهستان از خاور به باختر در جریان است و به رودخانه ٔ کارون ملحق میشود. هوای دهستان گرم معتدل و قرای اطراف برکه ٔ لردگان مالاریایی است آب قرای آن از برکه ٔ لردگان و رودخانه های محلی و چشمه ها تأمین میشود. محصول عمده ٔ آن غلات ، حبوبات ، برنج و جزئی تریاک و تنباکو است . شغل عمده ٔ اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی محلی جاجیم وقالی بافی است . راههای این دهستان مالرو میباشد. این دهستان از 54 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده ، جمعیت آن 12908 تن است زبان اهالی فارسی ، لُری است . (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10).