ایل قاجار، قاجارها، کاجارها از ایلات ترک اغوز در شمال شرقی و ایضاً شمال غربی ایران زندگی می کردند. قاجارها به عنوان شاخه ای از مردمان آذربایجانی در نظر گرفته می شوند. در سال ۱۷۹۴، شخصی از میان این ایل با نام، آقا محمد خان قاجار توانست پس از سلسله زندیان، حکومتی جدید در تاریخ پادشاهی ایران، با نام قاجاریان را بنیان گذاری کند. جمعیت کنونی ایل قاجار، در حدود ۱۵٬۰۰۰ نفر در سال ۱۹۸۰ برآورد شده بود که عمدتاً در ایران سکونت دارند.
مردم آذری
قاجاریان
قاجارها حداقل از قرن نهم ه.ق و بعد از آن در قراباغ، بوزوق، آیدین آناتولی و حلب شام و از اوایل قرن یازدهم ه.ق در استرآباد و مرو ساکن بودند. مردم داغستان حداقل تا قرن سیزدهم، اهالی گنجه و قراباغ و ایروان را قاجار عنوان می کردند. قاجارها و ترکمن ها همواره به مردم مازندران حمله کرده و موجب آزار آنان می شدند و هر از چند گاهی مردم به رهبری افرادی چون سبزعلی خان لاریجانی و مقیم خان ساروی با آنان وارد نزاع و درگیری می شدند.
قاجارها در شرق طبرستان ساکن شدند و از دوران صفویه صاحب داعیه بودند. آن ها پس از هجوم افغان ها به ایران، به شاه طهماسب دوم پناه دادند ولی رهبرشان، فتحعلی خان قاجار، به تحریک نادر شاه و به دستور طهماسب دوم، به قتل رسید. پس از مرگ نادر، محمدحسن خان قاجار به مبارزه علیه زندیان پرداخت و بر سر تصرف مازندران با خاندان دادوی درگیر شد که نهایتاً از آن ها شکست خورده و کشته شد و آقا محمد خان به عنوان گروگان به زندیه تحویل داده شد.
پس از مرگ کریم خان زند آقا محمد خان از شیراز مرکز دولت زند گریخت و به استرآباد، مرکز ایل قاجار، رفت. وی پس از تحکیم موقیعت خود در میان قاجارها به گسترش قلمرو خود در کشور دست زد. وی سرانجام با شکستن دادن آخرین رقیب خود لطفعلی خان زند در سال ۱۷۹۴ میلادی موفق شد حکومت زند را براندازد و در سال ۱۷۹۶ میلادی خراسان را تصرف کرد و به حکومت بازماندگان افشاریان در خراسان پایان داد. پس از تثبیت قدرت تهران را پایتخت خود قرار داد و به حاکمیت سلسله قاجار در ایران رسمیت داد.
مردم آذری
قاجاریان
قاجارها حداقل از قرن نهم ه.ق و بعد از آن در قراباغ، بوزوق، آیدین آناتولی و حلب شام و از اوایل قرن یازدهم ه.ق در استرآباد و مرو ساکن بودند. مردم داغستان حداقل تا قرن سیزدهم، اهالی گنجه و قراباغ و ایروان را قاجار عنوان می کردند. قاجارها و ترکمن ها همواره به مردم مازندران حمله کرده و موجب آزار آنان می شدند و هر از چند گاهی مردم به رهبری افرادی چون سبزعلی خان لاریجانی و مقیم خان ساروی با آنان وارد نزاع و درگیری می شدند.
قاجارها در شرق طبرستان ساکن شدند و از دوران صفویه صاحب داعیه بودند. آن ها پس از هجوم افغان ها به ایران، به شاه طهماسب دوم پناه دادند ولی رهبرشان، فتحعلی خان قاجار، به تحریک نادر شاه و به دستور طهماسب دوم، به قتل رسید. پس از مرگ نادر، محمدحسن خان قاجار به مبارزه علیه زندیان پرداخت و بر سر تصرف مازندران با خاندان دادوی درگیر شد که نهایتاً از آن ها شکست خورده و کشته شد و آقا محمد خان به عنوان گروگان به زندیه تحویل داده شد.
پس از مرگ کریم خان زند آقا محمد خان از شیراز مرکز دولت زند گریخت و به استرآباد، مرکز ایل قاجار، رفت. وی پس از تحکیم موقیعت خود در میان قاجارها به گسترش قلمرو خود در کشور دست زد. وی سرانجام با شکستن دادن آخرین رقیب خود لطفعلی خان زند در سال ۱۷۹۴ میلادی موفق شد حکومت زند را براندازد و در سال ۱۷۹۶ میلادی خراسان را تصرف کرد و به حکومت بازماندگان افشاریان در خراسان پایان داد. پس از تثبیت قدرت تهران را پایتخت خود قرار داد و به حاکمیت سلسله قاجار در ایران رسمیت داد.
wiki: ایل قاجار