شیخ زاده احمدابن السهروردی یا به اختصاراحمد سهروردی (۶۵۴-۷۴۱ ه.ق) ملقب به شیخ زاده، خوشنویس برجسته دوره ایلخانی و یکی از شش نفر هنرآموز و هنرآموخته مکتب یاقوت مستعصمی یا اصحاب سته است. سهروردی خود در تاریخ سترگ هنر خوشنویسی ایران و جهان اسلام جایگاه ویژه داشته و به یاقوت ثانی شهره می باشد. در مورد محل ولادت این خوشنویس ارزنده اختلاف نظر وجود دارد، برخی زادگاه او را بغداد ذکر کرده اند، و شماری دیگر شهر سهرورد.
قرآن سلطانی کوچک مذهب جلد ضربی ممتاز. نسخ نیم دانگ جلی خوش یاقوتی و ثلث دو دانگ جلی عالی رقم سال ۷۱۸ که در موزه اسلامی کشور ترکیه نگهداری می گردد.
سهروردی حدود سال ۶۵۴ هجری قمری ولادت یافته و پس از سال ۷۲۸ و احتمالا ۷۴۱ هجری قمری درگذشته و وفات یافته و در شهر بغداد مدفون شده است.اجداد او از شهر سهرورد ،واقع در نوزده کیلومتری جنوب غربی شهر قیدار در استان زنجان بوده اند و به نظر می رسد حین استیلای مغول بر سهرورد و کشتارفجیع مردم آن در سال 616 ه.ق ،به مقصدی نامعلوم ترک دیار نموده اند و بعدهاشیخ احمد برای بهره مندی از وجود هنرمندان نامی هنر خوشنویسی چون جمال الدین یاقوت مستعصمی و دیگران به بغداد سفر کرده و آنجا ماندگار شده است،شاید دلیل اصلی هجرت وی به بغداد ناهمگون یا نامناسب بودن وضعیت اقتصادی ،معیشتی وامنیتی بخاطر حملهٔ ویرانگر مغول به ایران بوده است.مقارن با حمله اول مغول به ایران در سال 616 ه. ق اهالی سهرورد که در اوج تعالی دینی بودند حملهٔ بیگانه را برنتافتندو علم مقاومت برافراشتند،از همین رو قتل و عام وسیع اتفاق افتاد و بسیاری از انسان های متعالی ساکن در سهروردکشته شدند و افرادی که جان سالم به در بردند به شهرهای دیگری از جمله بغداد رفتند،به همین خاطر است که از میان انبوه نامدارانی که بعد از عهد مغول زیسته اند و اصلشان به سهرورد برمیگردد،هیچ یک در دیار آبا و اجدادی خویش ساکن نبوده اند.این دیار در سال های قبل از تهاجم مغول به ایران شاهد شکوفایی علم،فرهنگ و هنر اسلامی بوده است،چرا که با اندک نگاهی به تاریخ ولادت تمام نامدارانی که از سهرورد برخاسته اند،قرابت زمانی با زمان تهاجم مغولان به ایران وجود دارد.
چنانچه سهروردی در آثارش تصریح کرده، خانواده وی منسوب به سهرورد (حوالی زنجان فعلی) بوده و اصالتا ایرانی و به احتمال پیرو مذهب تشیع بوده است، او در برخی از امضاهایش نام پدر و اجداد خویش را چنین نوشته است: «احمدبن یحیی بن محمدسهروردی» این هنرمند در پشت صفحه آخر کتاب نهج البلاغه که به شیوه ثلث و نسخ در غایت هنرمندی نوشته است، آورده «هذا کتاب نهج البلاغه الیاقوت الثانی شیخ زاده السهروردی کان...» از این نوشته برمی آید سهروردی ایرانی است که خود را شیخ زاده می نامد. از طرفی او را فرزند شیخ شهاب الدین سهروردی عارف شهید مکتب اشراق نیز دانسته اند.
احمد سهروردی شاگرد یاقوت مستعصمی است و از دیگر شاگردان وی چون ارغون بن عبدالله کاملی، یوسف شاه مشهدی، مبارک شاه بن قطب، ملقب به زرین قلم، سیدحیدر گنده نویس (جلی نویس) و نصراله طبیب ملقب به صدر عراقی که به اصحاب سته معروف می باشند سرآمد بود. تنها شاگرد یاقوتی است که این افتخار و اجازه را داشته پائین دست آثار خود اسم استاد را کنار نام خود رقم زند. او به شیوایی خط یاقوت نوشته و قلم بر کاغذ نهاده و مرکب نشانده است و کاری کرده است که آثار بجا مانده از او را بسیار مشکل توانسته اند، از آثار یاقوت شناسایی کنند. در نوشتن خطوط متداول آن دوران که به خطوط یا اقلام سته یا اصول معروف بوده است و شامل شیوه های ثلث، محقق، ریحان، توقیع، و رقاع، می شد ماهر بوده و نسخ را به استادی تمام می نوشته و معروف است که وی این خط را زیباتر از یاقوت می نوشته و خود یاقوت به برتری سهروردی در کتابت قلم نسخ اشاره کرده است. در نوشتن خط محقق سهروردی بعد از یاقوت پنجمین استاد این شیوه زیبای خط بود. و در تحریر خط رقاع در مرتبت ششمی استادی قرار داشته است.
قرآن سلطانی کوچک مذهب جلد ضربی ممتاز. نسخ نیم دانگ جلی خوش یاقوتی و ثلث دو دانگ جلی عالی رقم سال ۷۱۸ که در موزه اسلامی کشور ترکیه نگهداری می گردد.
سهروردی حدود سال ۶۵۴ هجری قمری ولادت یافته و پس از سال ۷۲۸ و احتمالا ۷۴۱ هجری قمری درگذشته و وفات یافته و در شهر بغداد مدفون شده است.اجداد او از شهر سهرورد ،واقع در نوزده کیلومتری جنوب غربی شهر قیدار در استان زنجان بوده اند و به نظر می رسد حین استیلای مغول بر سهرورد و کشتارفجیع مردم آن در سال 616 ه.ق ،به مقصدی نامعلوم ترک دیار نموده اند و بعدهاشیخ احمد برای بهره مندی از وجود هنرمندان نامی هنر خوشنویسی چون جمال الدین یاقوت مستعصمی و دیگران به بغداد سفر کرده و آنجا ماندگار شده است،شاید دلیل اصلی هجرت وی به بغداد ناهمگون یا نامناسب بودن وضعیت اقتصادی ،معیشتی وامنیتی بخاطر حملهٔ ویرانگر مغول به ایران بوده است.مقارن با حمله اول مغول به ایران در سال 616 ه. ق اهالی سهرورد که در اوج تعالی دینی بودند حملهٔ بیگانه را برنتافتندو علم مقاومت برافراشتند،از همین رو قتل و عام وسیع اتفاق افتاد و بسیاری از انسان های متعالی ساکن در سهروردکشته شدند و افرادی که جان سالم به در بردند به شهرهای دیگری از جمله بغداد رفتند،به همین خاطر است که از میان انبوه نامدارانی که بعد از عهد مغول زیسته اند و اصلشان به سهرورد برمیگردد،هیچ یک در دیار آبا و اجدادی خویش ساکن نبوده اند.این دیار در سال های قبل از تهاجم مغول به ایران شاهد شکوفایی علم،فرهنگ و هنر اسلامی بوده است،چرا که با اندک نگاهی به تاریخ ولادت تمام نامدارانی که از سهرورد برخاسته اند،قرابت زمانی با زمان تهاجم مغولان به ایران وجود دارد.
چنانچه سهروردی در آثارش تصریح کرده، خانواده وی منسوب به سهرورد (حوالی زنجان فعلی) بوده و اصالتا ایرانی و به احتمال پیرو مذهب تشیع بوده است، او در برخی از امضاهایش نام پدر و اجداد خویش را چنین نوشته است: «احمدبن یحیی بن محمدسهروردی» این هنرمند در پشت صفحه آخر کتاب نهج البلاغه که به شیوه ثلث و نسخ در غایت هنرمندی نوشته است، آورده «هذا کتاب نهج البلاغه الیاقوت الثانی شیخ زاده السهروردی کان...» از این نوشته برمی آید سهروردی ایرانی است که خود را شیخ زاده می نامد. از طرفی او را فرزند شیخ شهاب الدین سهروردی عارف شهید مکتب اشراق نیز دانسته اند.
احمد سهروردی شاگرد یاقوت مستعصمی است و از دیگر شاگردان وی چون ارغون بن عبدالله کاملی، یوسف شاه مشهدی، مبارک شاه بن قطب، ملقب به زرین قلم، سیدحیدر گنده نویس (جلی نویس) و نصراله طبیب ملقب به صدر عراقی که به اصحاب سته معروف می باشند سرآمد بود. تنها شاگرد یاقوتی است که این افتخار و اجازه را داشته پائین دست آثار خود اسم استاد را کنار نام خود رقم زند. او به شیوایی خط یاقوت نوشته و قلم بر کاغذ نهاده و مرکب نشانده است و کاری کرده است که آثار بجا مانده از او را بسیار مشکل توانسته اند، از آثار یاقوت شناسایی کنند. در نوشتن خطوط متداول آن دوران که به خطوط یا اقلام سته یا اصول معروف بوده است و شامل شیوه های ثلث، محقق، ریحان، توقیع، و رقاع، می شد ماهر بوده و نسخ را به استادی تمام می نوشته و معروف است که وی این خط را زیباتر از یاقوت می نوشته و خود یاقوت به برتری سهروردی در کتابت قلم نسخ اشاره کرده است. در نوشتن خط محقق سهروردی بعد از یاقوت پنجمین استاد این شیوه زیبای خط بود. و در تحریر خط رقاع در مرتبت ششمی استادی قرار داشته است.
wiki: احمد سهروردی