کلمه جو
صفحه اصلی

خارپوستان

فرهنگ فارسی

جانوران دریایی که بدنشان ازپوست آهکی وخاراست
اسم شاخه ای از جانوران است که به هیچ وجه نمیتوان وجه شباهتی بین آنها و جانوران دیگر یافت و بعقیده یکی از دانشمندان علوم طبیعی چنین بنظر میرسد که خار پوستان از عالم دیگر بر روی زمین افتاده اند زیرا در بدن آنها علاوه بر قرینه دو طرفی قرینه شعاعی مشاهده میگردد و این خاصیت در هیچ یک از دسته های جانوران دیگر دیده نمیشود .

لغت نامه دهخدا

خارپوستان. ( اِ مرکب ) اسم شاخه ای از جانوران است که بهیچوجه نمیتوان وجه شباهتی بین آنها و جانوران دیگر یافت و بعقیده یکی از دانشمندان علوم طبیعی چنین بنظر میرسد که خارپوستان از عالم دیگر بر روی زمین افتاده اند زیرا در بدن آنها علاوه بر قرینه دو طرفی ، قرینه شعاعی ( غالباً با پنج شعاع ) مشاهده میگردد و این خاصیت در هیچ یک از دسته های جانوران دیگر دیده نمیشود. اسم خارپوستان به علت جلد سخت خارداریست که از اختصاصات طبقه زیر اپیدرمی یعنی درم بوده و همین طبقه است که صفحات سخت آهکی و خارهای خارپوستان را بوجود می آورد. تنها در درم میباشد که تشکیل آهک صورت میگیرد زیرا در آن محل مواد آهکی فضای موجودبین قسمتهای مختلف بافت پیوندی را پر نموده و آن راتقریباً بحالت جامد در می آورد. این قبیل بافتها را بافت آهکی نیز می نامند. تمام خارپوستان در دریا زیست می کنند و پنج رده تقسیم میشوند، کرینوئیدها ( لاله وشان )، استلریدها ( ستارگان دریائی ) و اوفیوریدها ( مارسانان ) و اکینیدها ( خارداران ) و هولوتوریدها ( خاران دریائی ). ( جانورشناسی عمومی دکتر فاطمی ص 245 ).

فرهنگ عمید

گروهی از جانوران بی مهرۀ دریایی که بدنشان از پوست آهکی و خارهای بسیار پوشیده شده، مانندِ ستارۀ دریایی و توتیا.

دانشنامه عمومی

† = منقرض شدن
Homalozoa † Gill & Caster, 1960
خارپوستان (Echinodermata) خارپوستان گروه بزرگی از جانوران دریایی را تشکیل می دهند که از لحاظ ساختمان بدنی با دیگر بی مهرگان تفاوت اساسی دارند. بدن این جانوران از صفحاتی با خارهای آهکی پوشیده شده است. بدن دارای تقارن دوطرفه و گاهی اوقات تقارن پنج تایی است. تعدادی از آن ها زندگی ثابت داشته و گروهی به طور آزاد زندگی می کنند.بدن خارپوستان دارای سامانه جریان آب بوده که کار دستگاه گردش خون،تنفس و دفع را انجام می دهند و با سایر بی مهرگان تفاوت اساسی دارند.
خارپوستان تنها جانورانی هستند که دارای پنج قسمت اصلی در بدنشان می باشند آن ها دارای پوسته سفید و سختی هستند که ممکن است روی آن ها تیغه هایی باشد خارپوستان توسط صدها پای لوله مانند پر از مایع حرکت می کنند آن هادر دریا زندگی می کنند و شامل ستاره شکننده، ستاره دریایی، خارپوست دریایی و خیار دریایی می شوند بیشتر این جانوران در آب های کم عمق زندگی می کنند اما ستاره های ظریف در عمق دریا زندگی می کنند.
خارپوستان در میان بی مهرگان، نزدیکترین شاخه به شاخه مهره داران هستند.خارپوستان اسکلت داخلی دارند اما نه شبیه به انسان ها. در واقع اسکلت آن ها از یک تعداد صفحات تشکیل شده است که توسط یک لایه نازک خارجی پوشیده شده، بطوریکه عملاً به نظر می رسد که اسکلت آن ها خارجی است.


کلمات دیگر: