قاضی احمد

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن حسین . رجوع به ابوبکر ناصرالدین شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن عبداﷲ. رجوع به قاضی الحرمین احمد شود.

قاضی احمد.[ اَ م َ ] (اِخ ) ابن خلیل ملقب به ذوالفنون و شهاب الدین و قاضی القضاة رجوع به احمدبن خلیل خوئی شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن ابی احمدقاص یا ابی احمدبن القاص طبری ، مکنی به ابوالعباس و معروف به ابن قاص . رجوع به ابن قاص ابوالعباس شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن ابی دُواد فرج بن جریربن ملک بن عبداﷲ ایادی ، مکنی به ابوعبداﷲ. قاضی القضاة بغداد و به جهت انتساب به جد عالی هیجدهمینش ایادبن نزاربن معدبن عدنان برادر مضر و ربیعه به ایادی موصوف و از مشاهیر قضات عهد بنی عباس است . ولادت او در سال 160 هَ . ق . در قنسرین یا بصره واقع شد و در اوائل جوانی در صحبت پدر که برای تجارت عازم شام بوده در دمشق مقیم گشت و در تحصیل علوم متنوعه خصوصاً فقه و حدیث و کلام و ادبیات رنجها کشیده تا در زمان معتصم و یا در زمان مأمون و واثق و متوکل به مقام قاضی القضاتی رسیده و موافق مذهب معتزله مسئله ٔ خلقت و حدوث قرآن را اهمیت داده و هر یک از مخالفین آن عقیده را فراخور حال خود تحقیر و مجازات نمود حتی در رمضان 220 هَ . ق . به حکم معتصم که در این مسئله با وی موافقت داشت احمدبن حنبل راکه از جمله ٔ مخالفان و بقدم قرآن معتقد بود 38 تازیانه زدند ولی احمد باز هم در همان عقیده ٔ قدم قرآن ثبات قدم میورزید باری صاحب ترجمه علاوه بر مراتب علمیه در سیاست نیز مسلم بوده و خلفای وقت در خلوت و جلوت بی تصویب وی کاری را اقدام نکرده و مأمون برادر ولیعهد خود، معتصم را وصیت نمود که در هیچ موقع از او جدا نشود و در مهارت امور بی مشورت وی کاری نبندد که رأی او به تنهائی مغنی از رأی هر مشیر و وزیر است .این بود که معتصم نیز همین که در سال 218 هَ . ق . بعد از وفات مأمون به خلافت رسید یحیی بن اکثم قاضی القضاة وقت را عزل و صاحب ترجمه را به قاضی القضاتی منصب داد و او نیز با کمال عزت و نفوذ و قدرت میزیسته به حدی که بسیاری از اشخاص محکوم به اعدام را نجات دادی و در عین حال بنای مخاصمت با خانواده ٔ رسالت (ص )گذاشته و به شرحی که در محل خود نگارش داده اند در قتل امام جواد، محمد تقی تفتین و سعایت کرده و معتصم را به قتل آن امام بشورانید. در پایان کار عزت و اعتبار خود را از دست داد و تمامی اندوخته ٔ او در اندک زمانی بجریمه و تاوان گماشتگان متوکل مصروف گشت و به سال 240 هَ . ق . به مرض فلج مبتلا شد و پسرش ابوالولید محمد متصدی قضاء بوده تا در سال 237 هر دو مورد غضب متوکل شده اند. متوکل یکصدوبیست هزار دینار (طلای مسکوک 18 نخودی ) و یک گوهر گرانبهائی که چهل هزار دینارارزش داشت از محمد جریمه گرفت و از سامره به بغدادش تبعید نمود. رجوع به ریحانة الادب ج 5 ص 222 و 223 و ابن خلکان ج 1 ص 22 و نامه ٔ دانشوران ج 1 ص 11 و لغات تاریخیة و جغرافیة ترکی ج 1 ص 29 و قاموس الاعلام ترکی ج 1 ص 594 و ابن ابی دُواد قنسرینی و احمدبن ابی دواد شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن اسحاق . رجوع به احمدبن اسحاق بن خربان شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن عامربن بشر مروروذی شافعی ، مکنی به ابوحامد. رجوع به روضات الجنات ص 47 و احمدبن عامر شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن علی بن ابراهیم غسانی . رجوع به قاضی قضاة الیمن احمد شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن علی بن ابراهیم ، مکنی به ابن زبیر. رجوع به ابن زبیر احمدبن علی بن ابراهیم شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن علی بن احمد. رجوع به قاضی ابن سیمکة شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن علی بن حجر عسقلانی ، مکنی به ابن حجر و ابوالفضل . رجوع به ابن حجر ابوالفضل شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن علی بن هبة اﷲ، مکنی به ابن مأمون . رجوع به ابن مأمون احمد شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن عمربن سریج فقیه شافعی قاضی شیرازی ، مکنی به ابوالعباس و ملقب به باز اشهب . رجوع به ابن خلکان ج 1 ص 17 و لغات تاریخیة و جغرافیة احمد رفعت ج 1 ص 36 و روضات الجنات ص 57 و الاغانی ج 1 ص 135 و احمدبن عمربن سریج شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن ابراهیم ، مکنی به ابن خلکان . رجوع به ابن خلکان شمس الدین شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن محمدبن محمدبن عطاء اﷲبن عوض اسکندرانی زبیری ، ملقب به ناصرالدین . از افاضل اوائل قرن نهم هجری است که در علوم عربی بر دیگران تقدم داشته است و در بدایت حال قاضی شهر خود بود سپس به قاهره رفت و در آنجا نیز با کمال عفت متصدی قضای مالکیه بوده و از تألیفات اوست : 1- شرح تسهیل . 2- شرح مختصر ابن حاجب . وی در اول رمضان سال 810 هَ . ق . وفات یافت . (روضات الجنات ص 87).

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن محمدبن منصور. رجوع به احمدبن محمدبن منصور و ابن منیر قاضی ناصرالدین شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن مطرف عسقلانی ، مکنی به ابوالفتح . رجوع به روضات ص 67 و معجم الادباء ج 5 ص 63 و احمدبن مطرف عسقلانی شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن موسی بن عیسی قاشانی . رجوع به قاشانی احمد شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن یحیی بن زهیربن هارون بن موسی بن عیسی بن عبداﷲبن محمدبن ابی جراده ٔ حلبی ، مکنی به ابوالحسن و معروف به ابن العدیم نخستین کسی است از افراد خانواده ٔ بنی العدیم که در حلب به منصب قضاء منصوب شد و فقه را از قاضی ابی جعفر سمعانی فراگرفت . وی به سال 429 هَ . ق . درگذشت .(معجم الادباء ج 16 ص 5 و 30) (ریحانة الادب ج 6 ص 82).

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) ابن یحیی بن سعدالدین مسعودبن عمر تفتازانی ، ملقب به سیف الدین و معروف به شیخ الاسلام هروی از احفاد ملاسعد تفتازانی است و به همین جهت به احمد حفید نیز شهرت داشته است . رجوع به روضات الجنات ص 93 و معجم المطبوعات ستون 783 و ریحانة الادب ج 2 ص 376 و 377 و احمدبن یحیی بن سعدالدین شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) احمدبن عبدالرحمن بن محمدبن سعیدبن حریث بن عاصم لخمی قرطبی ، مکنی به ابوجعفر و ابوالعباس و معروف به ابن مضاءو قاضی الجماعة. رجوع به ابن مضاء ابوالعباس شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) از مشاهیر خوشنویسان عثمانی متوفی 1141 هَ . ق . است . (از قاموس الاعلام ترکی ).

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) برهان الدین . رجوع به قاضی برهان الدین شود.

قاضی احمد. [ اَ م َ ] (اِخ ) فکاری . رجوع به قاضی فکاری شود.