کلمه جو
صفحه اصلی

رومرکز

فرهنگ فارسی

تصویر قائم کانون زمین‌لرزه بر سطح زمین


دانشنامه عمومی

رومرکز زمین لرزه (به انگلیسی epicenter یا epicentre) نقطه ای روی سطح زمین است که مستقیماً بالای کانون ژرفی، جایی که زمین لرزه سرچشمه می گیرد، قرار دارد.
کانون ژرفی
زمین لرزه
به هنگام رخ داد زمین لرزه، رومزکز درست بالای نقطه ایست که گسل آغاز به گسیختگی می کند و در بیشتر موارد، آن منطقه دربرگیرندهٔ بیشترین آسیب می شود. ولی در زمین لرزه های بزرگ، طول گسیختگی گسل بسیار زیاد است و زیان ها ممکن است در سراسر مرز گسیختگی گسترش یابد. برای نمونه در زمین لرزه سال ۲۰۰۲ دنالی که شدت آن ۷٫۹ در مقیاس مقیاس بزرگای گشتاوری بود، مرکز سطحی زمین لرزه در انتهای غربی گسیختگی بود ولی بیشترین خسارت در ۳۳۰ کیلومتری انتهای شرقی منطقهٔ گسستگی وارد شد.
به هنگام زمین لرزه امواج لرزه ای گوی وار از کانون ژرفی به بیرون منتشر می گردند. در سمت دیگر کرهٔ زمین از کانون ژرفی به دلیل اینکه هسته مذاب بیرونی، امواج طولی یا تراکمی (امواج اولیه p-waves) را منکسر کرده، درحالی که امواج عرضی یا برشی (امواج ثانویه s-waves) را جذب می کند، پدیدهٔ سایه افکنی لرزه ای رخ می دهد. خارج از این نقطهٔ کور، هر دو نوع موج قابل ردیابی اند ولی به دلیل پویش ناهمسان درون زمین، آنها در زمان هایی جدا از یکدیگر به سطح می رسند. با اندازه گیری این اختلاف زمان با هر لرزه سنجی و استفاده از نمودار زمان حرکت که فاصله را براساس اختلاف زمان رسیدن دو موج P و S می دهد، زمین شناسان می توانند مرکز سطحی زلزله را فاصله یابی کنند. این فاصله دوری از رومرکز زمین لرزه نامیده شده که به طور عادی با ° (درجه) بیان شده و با نماد Δ (دلتا) در لرزه شناسی نمایش داده می شود.
زمانی که دوری از رومرکز از دست کم سه ایستگاه لرزه سنجی برآورد شوند، پیدا کردن مرکز سطحی زمین لرزه با روش مساحی تثلیثی کاری آسان است.

فرهنگستان زبان و ادب

{epicentre} [ژئوفیزیک] تصویر قائم کانون زمین لرزه بر سطح زمین


کلمات دیگر: