دهان نخستیان

دهان نخستیان (Protostomia) اصطلاحی برای اشاره به تعدادی از شاخه های جانوران است که تصور می شود نیای مشترکی دارند و دهان آنها از نخستین منفذ رویانی یا منفذ تَنداله (blastula) به وجود آمده است.
پوست اندازان
تاج وچرخ زیان
پهن زیان
اگر در جنین جانور، نخستین روزنی که باز می شود تبدیل به دهان شود این گونه از جانور، دهان نخستی نامیده می شود و اگر روزن اول در جانور تبدیل به مقعد شود آن را دهان دومی می نامند.دهان نخستیان و دهان دومیان به همراه چند شاخهٔ کوچک تر جانوری تشکیل گروهی به نام دوسوئیان را می دهند. منظور از دوسوئیان، آن گروه از جانوران هستند که بدنشان در دو سو، تقارن دارد.
Libbie Henrietta Hyman, The Invertebrates, 1940.