سلطان مسعود غزنوی، پسر سلطان محمود غزنوی بود که از سال ۴۲۱ هجری به مدت ۱۰ سال حکومت کرد. با مرگ محمود غزنوی بنا بر وصیت محمود، پسرش محمد جانشین او شد، اما مسعود که همواره خود را جانشین بر حق پدر می دانست، با حمایت امیران و لشکریان محمد، توانست بدون جنگ او را اسیر و کور سازد و خود زمام امور را به دست گیرد.
فرای، ریچارد نلسون (۱۳۶۳). تاریخ ایران کمبریج از اسلام تا سلاجقه. ترجمهٔ حسن انوشه. تهران: انتشارات امیرکبیر.
فروزانی، سیدابوالقاسم (۱۳۹۳). غزنویان از پیدایش تا فروپاشی. تهران: انتشارات سمت.
زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۷۷). تاریخ مردم ایران از پایان ساسانیان تا پایان آل بویه. تهران: انتشارات امیرکبیر.
فرای، ریچاردنلسون (۱۳۸۸). عصرزرین فرهنگ ایران. ترجمهٔ مسعود رجب نیا. تهران: انتشارات سروش.
اقبال آشتیانی، عباس (۱۳۸۹). تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: انتشارات صدای معاصر.
هولت و لمبتون، پی. ام و آن.ک. س (۱۳۹۰). تاریخ اسلام کمبریج. ترجمهٔ احمد آرام. تهران: انتشارات امیرکبیر.
بیات، عزیزالله (۱۳۶۳). شناسایی منابع و مآخذ تاریخ ایران. تهران: انتشارات امیرکبیر.
کاتوزیان، همایون (۱۳۹۴). ایرانیان دوران باستان تا دورهٔ معاصر. ترجمهٔ حسین شهیدی. تهران: نشر مرکز.
طباطبایی، سیدجواد (۱۳۸۳). زوال اندیشه سیاسی در ایران. تهران: انتشارات کویر.
میلانی، عباس (۱۳۸۷). تجدد و تجدد ستیزی در ایران. تهران: نشر اختران.
اشرف، احمد (۱۳۹۵). هویت ایرانی از دوران باستان تا پایان پهلوی. ترجمهٔ حمید احمدی. تهران: نشر نی.
اشپولر، برتولد (۱۳۶۹). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمهٔ مریم میراحمدی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
میثمی، جولی اسکات (۱۳۹۱). تاریخ نگاری فارسی. تهران: نشر نی.
ناجی، محمدرضا (۱۳۸۷). سامانیان و غزنویان. تهران: انتشارات ققنوس.
اشپولر؛ بازورث؛ سومر؛ کاهن؛ مینورسکی (۱۳۸۵). ترکان در ایران. ترجمهٔ یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
بازورث، ک. ا؛ دران؛ دبلوا؛ راجرز؛ کاهن؛ لمبتون؛ هیلنبراند (۱۳۸۰). سلجوقیان. ترجمهٔ یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
حلمی، احمد کمال الدین (۱۳۹۰). دولت سلجوقیان. ترجمهٔ عبدالله ناصری طاهری. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ستار زاده، ملیحه (۱۳۸۶). سلجوقیان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
سرفراز، علی اکبر؛ آورزمانی، فریدون (۱۳۸۹). سکه های ایران از آغاز تا دوران زندیه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
دلریش، بشری (۱۳۸۸). «باورهای دینی سلاطین غزنوی». مجله علمی تخصصی تاریخ ایران و اسلام دانشگاه لرستان.
یوسفی، صفر (۱۳۸۷). «سیاست مذهبی در دورهٔ نخست حکومت غزنوی». فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن.
سلطنت بالنسبه کوتاه مدت مسعود، از همان آغاز و تا انتها، درگیر توطئه های گوناگون درباریان و کشمکشهای دایم بین کسانی بود که از عهد محمود، در دیوان و درگاه نفوذ یافته بودند؛ که به نزاع پدریان و پسریان شهرت یافت. از جمله کارهایی که برای سلطان، باعث بدنامی شد، اقدام عجولانه وی در توقیف و اعدام خواجه حسن میکال نیشابوری معروف به حسنک وزیر بود.
مسعود در همان سال های نخست سلطنتش، علی رغم وجود ترکمانان که در خراسان به غارت و تجاوز مشغول بودند؛ به یاد سنت دیرین پدر افتاد که غزوه و جهاد را در هر سال واجب می دانست.
طوایف سلجوقی در این ایام برای سلطان مسعود در تمامی خراسان گرفتاری هایی به وجود آورده بودند، همچنین علی تکین، در ماوراءالنهر و هارون پسر تونتاش در خوارزم علیه مسعود با ترکمانان همدست شده بودند، همچنین مسعود برای دفع خطر ابوکالیجار امیر زیاری به گرگان و طبرستان لشکر کشید.
فرای، ریچارد نلسون (۱۳۶۳). تاریخ ایران کمبریج از اسلام تا سلاجقه. ترجمهٔ حسن انوشه. تهران: انتشارات امیرکبیر.
فروزانی، سیدابوالقاسم (۱۳۹۳). غزنویان از پیدایش تا فروپاشی. تهران: انتشارات سمت.
زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۷۷). تاریخ مردم ایران از پایان ساسانیان تا پایان آل بویه. تهران: انتشارات امیرکبیر.
فرای، ریچاردنلسون (۱۳۸۸). عصرزرین فرهنگ ایران. ترجمهٔ مسعود رجب نیا. تهران: انتشارات سروش.
اقبال آشتیانی، عباس (۱۳۸۹). تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: انتشارات صدای معاصر.
هولت و لمبتون، پی. ام و آن.ک. س (۱۳۹۰). تاریخ اسلام کمبریج. ترجمهٔ احمد آرام. تهران: انتشارات امیرکبیر.
بیات، عزیزالله (۱۳۶۳). شناسایی منابع و مآخذ تاریخ ایران. تهران: انتشارات امیرکبیر.
کاتوزیان، همایون (۱۳۹۴). ایرانیان دوران باستان تا دورهٔ معاصر. ترجمهٔ حسین شهیدی. تهران: نشر مرکز.
طباطبایی، سیدجواد (۱۳۸۳). زوال اندیشه سیاسی در ایران. تهران: انتشارات کویر.
میلانی، عباس (۱۳۸۷). تجدد و تجدد ستیزی در ایران. تهران: نشر اختران.
اشرف، احمد (۱۳۹۵). هویت ایرانی از دوران باستان تا پایان پهلوی. ترجمهٔ حمید احمدی. تهران: نشر نی.
اشپولر، برتولد (۱۳۶۹). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمهٔ مریم میراحمدی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
میثمی، جولی اسکات (۱۳۹۱). تاریخ نگاری فارسی. تهران: نشر نی.
ناجی، محمدرضا (۱۳۸۷). سامانیان و غزنویان. تهران: انتشارات ققنوس.
اشپولر؛ بازورث؛ سومر؛ کاهن؛ مینورسکی (۱۳۸۵). ترکان در ایران. ترجمهٔ یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
بازورث، ک. ا؛ دران؛ دبلوا؛ راجرز؛ کاهن؛ لمبتون؛ هیلنبراند (۱۳۸۰). سلجوقیان. ترجمهٔ یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
حلمی، احمد کمال الدین (۱۳۹۰). دولت سلجوقیان. ترجمهٔ عبدالله ناصری طاهری. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ستار زاده، ملیحه (۱۳۸۶). سلجوقیان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
سرفراز، علی اکبر؛ آورزمانی، فریدون (۱۳۸۹). سکه های ایران از آغاز تا دوران زندیه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
دلریش، بشری (۱۳۸۸). «باورهای دینی سلاطین غزنوی». مجله علمی تخصصی تاریخ ایران و اسلام دانشگاه لرستان.
یوسفی، صفر (۱۳۸۷). «سیاست مذهبی در دورهٔ نخست حکومت غزنوی». فصلنامه تخصصی فقه و تاریخ تمدن.
سلطنت بالنسبه کوتاه مدت مسعود، از همان آغاز و تا انتها، درگیر توطئه های گوناگون درباریان و کشمکشهای دایم بین کسانی بود که از عهد محمود، در دیوان و درگاه نفوذ یافته بودند؛ که به نزاع پدریان و پسریان شهرت یافت. از جمله کارهایی که برای سلطان، باعث بدنامی شد، اقدام عجولانه وی در توقیف و اعدام خواجه حسن میکال نیشابوری معروف به حسنک وزیر بود.
مسعود در همان سال های نخست سلطنتش، علی رغم وجود ترکمانان که در خراسان به غارت و تجاوز مشغول بودند؛ به یاد سنت دیرین پدر افتاد که غزوه و جهاد را در هر سال واجب می دانست.
طوایف سلجوقی در این ایام برای سلطان مسعود در تمامی خراسان گرفتاری هایی به وجود آورده بودند، همچنین علی تکین، در ماوراءالنهر و هارون پسر تونتاش در خوارزم علیه مسعود با ترکمانان همدست شده بودند، همچنین مسعود برای دفع خطر ابوکالیجار امیر زیاری به گرگان و طبرستان لشکر کشید.
wiki: سلطان مسعود غزنوی