شنگ
فارسی به انگلیسی
salsify
joke
مترادف و متضاد
فرهنگ فارسی
گیاهی است از تیره مرکبان که علفی و دارای برگهای متناوب است . میوه اش فندقه و گلهایش به صورت کاپیتول در انتهای ساقه قرار دارند . شنگ دارای گونه های مختلف است که همه در آب و هواهای معتدل آسیا ( از جمله ایران ) و اروپا و افریقا می رویند . چون شنگ یکی از سبزیهای خوردنی می باشد و در اغذیه مصرف میشود در بعضی نقاط آن را می کارند سنسفیل سلسفیل اسپلنج اسفلنج . یا شنگ چمنی . گونه ای شنگ که دارای برگهای باریکتر از شنگ معمولی است . لحیه التیس ذنب الخیل .
نوک سر چیزی یا جایی
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا
عید شد دیگر که آن دلدار شنگ
بهر کشتن جامه ها پوشدز رنگ.
پریرویان شنگ و مطربان رودزن خواند.
به عقل دلشدگان شاهدان چابک وشنگ.
زان کرشمه زان دلال نیک شنگ.
چون درآرد کل تن را در جنون.
توبه هرگه کند ز شوخی شنگ.
ظریفی مهوشی ترکی قباپوش.
کباب کرد به شنگی دل هزار پشنگ.
به یک اندازه اند بر در بخت
مرد فرهنگ با مقامر شنگ.
صدر چون یابم چون نیستم از شوخی ، شنگ.
سبلت به دست آن جلب کس فروش شنگ.
گر داند ار نداند آن شوخروی شنگ.
مردان کاردیده چه صالح چه رند و شنگ.
گیتی نخرد دمت که شنگ است.
که چون مقل نتوان شکستن به سنگ.
نامهربانی شنگی دغائی.
خون من خورده ست چشم شنگ تو
چشم تو تا کی کند شنگی پدید.
بدان مرغک مانم که همی دوش
بر آن شنگک گلبن همی غنود.
رودکی .
عید شد دیگر که آن دلدار شنگ
بهر کشتن جامه ها پوشدز رنگ .
ابوالمؤید بلخی (ازشرح حال رودکی ص 1221).
بتان ماهرو با ساقیان سیمتن خواند
پریرویان شنگ و مطربان رودزن خواند.
فرخی .
کند سنان تو بازی به خون خصم چنانک
به عقل دلشدگان شاهدان چابک وشنگ .
ظهیر فاریابی .
عالمی شد واله و حیران و دنگ
زان کرشمه زان دلال نیک شنگ .
مولوی .
عشق شنگ بیقرار بی سکون
چون درآرد کل تن را در جنون .
مولوی .
خود گرفتم که بازخواست کند
توبه هرگه کند ز شوخی شنگ .
حکیم نزاری (از فرهنگ جهانگیری ).
نگاری چابکی شنگی کله دار
ظریفی مهوشی ترکی قباپوش .
حافظ.
به شنگ دهر مده دل که این عجوزه ٔ مست
کباب کرد به شنگی دل هزار پشنگ .
کاتبی .
|| بیحیا و نابکار و بیشرم و وقیح :
به یک اندازه اند بر در بخت
مرد فرهنگ با مقامر شنگ .
ناصرخسرو.
قدر چون بینم چون نیستم از گوهر هیز
صدر چون یابم چون نیستم از شوخی ، شنگ .
سنائی .
ریش تو در کشاکش آن گنده پیر شلف
سبلت به دست آن جلب کس فروش شنگ .
سوزنی .
با دیلمان پلاسگری اشتلم کند
گر داند ار نداند آن شوخروی شنگ .
سوزنی .
تا سیم و زر به آتش و سنگ امتحان کنند
مردان کاردیده چه صالح چه رند و شنگ .
سوزنی .
گردون نخورد غمت که شوخ است
گیتی نخرد دمت که شنگ است .
انوری .
نه چون کودک پیچ برپیچ شنگ
که چون مقل نتوان شکستن به سنگ .
سعدی .
ابروکمانی نازک میانی
نامهربانی شنگی دغائی .
عبید زاکانی .
- چشم شنگ ؛چشم بیحیا :
خون من خورده ست چشم شنگ تو
چشم تو تا کی کند شنگی پدید.
عطار.
|| (اِ) خرطوم . (فرهنگ اسدی ) (برهان ). ظاهراً همان شنگینه باشد و شاید معنی دیگر آن خرطوم بود. (یادداشت مؤلف ). در نسخه ٔ وفائی بمعنی خرطوم فیل آمده . (انجمن آرا) . || مکابره و مبالغه . (برهان ). || خیاری باشد که برای تخم نگاه دارند. (برهان ). خیاری که در پالیزگذارند از برای تخم . (اوبهی ). قسمی از خیار دراز که بجهت تخم گذارند. (انجمن آرا) (آنندراج ). خیار تخمی . قسمی از خیار باشد که دراز و کج بود و آن را در شیراز کلونده خوانند. (جهانگیری ) (از فرهنگ نظام ). غاوش . (فرهنگ اسدی ). || درختی است بی برگ و چوبی سخت دارد. (فرهنگ اسدی ). درخت سرو. (برهان ). در نسخه ٔ میرزا و ادات بمعنی درخت سرو نیز آمده است :
ای تو چو شنگی که همچو شنگ کنی جنگ
وی تو چو مومی که همچو موم کنی سنگ .
منجیک .
- چنگ و شنگ ؛ چنگ کلنگ باشد و شنگ درختی است بی برگ چوبی سخت دارد. در فرهنگها با ضم اول ضبط شده ، گویا از جهت قطعه ای است که منسوب به خواجه نصیرالدین طوسی است که در آن با ضم اول آمده است و میشود در شعر منجیک هم با ضم اول باشد، چه تغییر حرکت قافیه در نزد شعرای قدیم جایز بوده . قطعه ٔ خواجه این است :
خمش بودن نکو فضلی است لیکن
نه چندانی که گویندت که گنگی
همان بهتر که در بزم افاضل
ز دانشهای خود چیزی بچنگی
که تا معلوم گردد عاقلان را
که تو شاخ گلی یا چوب شنگی .
(از فرهنگ نظام ).
|| دزد و راهزن و عیار. (برهان ). دزد و راهزن . (غیاث ) (رشیدی ). نابکار و دزد و راهزن . (اوبهی ). دزد و راهزن را شنگل و منگل نیز گویند. (انجمن آرا) :
بدل سرد کن مهر شوخان شنگ
که فردا نمانی ز مردان جنگ .
فردوسی .
چه زنی طعنه که با حیزان حیزید همه
که تویی حیز و تویی مسخره با شنگان شنگ .
خطیری .
همه با حیزان حیزو همه با گیجان گیج
همه با دزدان دزد و همه با شنگان شنگ .
قریعالدهر.
شعر بی رنگ ولیکن شعرا رنگ برنگ
همه چون دول روان و همه شنگند و مشنگ .
قریعالدهر.
ای خسرو سیادت بر ملکت شرف
ملک تو بی مخافت تاراج دزدو شنگ .
سوزنی .
- شنگ و شیون ؛ از اتباع . مرادف شیون است . (یادداشت مؤلف ).
- شنگ و شیون از خانه ای بلند شدن ؛ در تداول عامه ، ناله و زاری و بانگ از آنجا برخاستن . (یادداشت مؤلف ).
- شوخ و شنگ ؛ بمعنی شوخ و از اتباع و توابع آن است و بمعنی سرزنده و بانشاط و سرشار از شادی و سرور و دل زندگی و گاه بمعنی ظریف و خوشمزه و بذله گو بکار می رود. گاهی نیز به صورت صنعت برای چیزهای بی جان ، اما نشاطبخش و فرح انگیز استعمال می شود. رنگهای شوخ و شنگ ؛یعنی رنگهای زنده و تند و جوان پسند. (از فرهنگ عامیانه ٔ جمالزاده ) :
بهر گونه بوی و بهر گونه رنگ
نکوتر بیارای آن شوخ و شنگ .
فردوسی .
کنون هر عاشقی کو را می روشن به چنگ آمد
بطرف باغ همدم با نگاری شوخ و شنگ آمد.
فرخی .
یکباره شوخ دیده و قلاش گشته ایم
پس نام کرده خود را قلاش شوخ و شنگ .
سوزنی .
با شاهد شوخ و شنگ و با بربط و نی
کنجی و فراغتی و یک شیشه ٔ می .
حافظ.
رجوع به شوخ شود.
- مقامر شنگ ؛ قمارباز شنگ :
به یک اندازه اند بر در بخت
مرد فرهنگ با مقامر شنگ .
ناصرخسرو.
|| در چند کلمه ظاهراً به صورت مزید مؤخر آمده : باشنگ . پاشنگ . پوشنگ . غاوشنگ . (یادداشت مؤلف ).
شنگ . [ ش ِ ] (اِ) غله ای است از باقلی کوچکتر. (از ناظم الاطباء) (از فرهنگ نظام ). نوعی از غله باشد و آن از باقلی کوچکتر و از عدس بزرگتر است و دانه های آن در غلاف طولانی دراز متکون شود و آن غلاف را با دانه شنگ خوانند. (برهان ). || قسمی از خیار که در شیراز کلونده خوانند. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ نظام ). || قسمی سبزی بهاره ٔ خوردنی صحرائی که با سرکه خورند و هم در آشها کنند. (یادداشت مؤلف ). گیاهی است که با سرکه خورند. (ناظم الاطباء) (از فرهنگ نظام ). گیاهی لاغ یعنی ساقه و برگهای آن مانند تره است و به روی زمین گسترده شود، طعمی شیرین دارد و نوعی از آن را که لاغهامجعد است شنگ شتری اصطلاح کنند. شنگ گیاهی است از تیره ٔ مرکبان که علفی و دارای برگهای متناوب است . میوه اش فندقه و گلهایش بصورت کاپیتول در انتهای ساقه قرار دارد. شنگ دارای گونه های مختلف است که همه در آب و هواهای معتدل آسیا (از جمله ایران ) و اروپا و افریقا می رویند. چون شنگ یکی از سبزیهای خوردنی است و در اغذیه مصرف می شود در بعضی نقاط آن را می کارند. سنسفیل . سلسفیل . اسپلنج . اسفلنج . (فرهنگ فارسی معین ).
- شنگ چمنی ؛ گونه ای شنگ که دارای برگهای باریکتر از شنگ معمولی است . لحیةالتیس . ذنب الخیل . (فرهنگ فارسی معین ). ریش بز. آلاله شنگ . و رجوع به لحیةالتیس شود.
فرهنگ عمید
۲. [قدیمی] شوخ، ظریف.
۳. [قدیمی] زیبا، خوشگل.
۴. (اسم ) [قدیمی] عیار.
گیاهی بیابانی و خودرو با برگ های باریک خوراکی، اسپلنج، اسفلنج، سنسفیل، مارنه، مکرنه، دم اسب، ریش بز.
۱. [عامیانه] شنگل؛ شنگول.
۲. [قدیمی] شوخ؛ ظریف.
۳. [قدیمی] زیبا؛ خوشگل.
۴. (اسم) [قدیمی] عیار.
گیاهی بیابانی و خودرو با برگهای باریک خوراکی؛ اسپلنج؛ اسفلنج؛ سنسفیل؛ مارنه؛ مکرنه؛ دم اسب؛ ریشبز.
دانشنامه عمومی
گیاه شِنگ «با کسرۀ حرف ش»:محل رویش آن به طور خودرو بیشتر در کشتزارهای گندم و جو است و در طب سنتی قدیم و جدید به عنوان داروی کاهش میزان قند خون از آن استفاده می شود.
شِنْگ:(sheng) در گویش گنابادی یک حشره است که سر و صدایی شل شل مانند از خود تولید میکند و در گذشته ها این حشره را میخوردند.
شنگ (Tragopogon spp) از گیاهان پایای تیره مینا هستند.
شَنگ به معنی شاد است. این واژه اکثرآ در ترکیب «شوخ و شنگ» بکار می رود. واژه شنگول نیز از واژه شنگ گرفته شده است.
شَنگ در فارسی معنی خرطوم فیل نیز می دهد.
شنگ دریایی از جانوران است.
در نیمه دوم قرن بیستم جمعیت این جانور بسیار کاهش یافته که دلیل اصلی آن آلودگی آب ها به آفت کشهایی چون ارگانوکلرین و بیفنیل پلیکلروینه است. تخریب زیستگاه و شکار قانونی و غیرقانونی از دلایل دیگر تهدید شدن این جانور است. البته در سال های اخیر در بیشتر قسمت های اروپا جمعیت شنگ در حال احیاست و در سال ۲۰۱۱ وزارت محیط زیست بریتانیا اعلام کرده که اکنون سمورهای آبی به تمام شهرستان های کشور بازگشته اند. این احیا بخشی به دلیل ممنوعیت آفت کش های خطرناکتر است که از سال ۱۹۷۹ در اروپا اعمال شده و بخشی به دلیل بهبود کیفیت آب که به افزایش جمعیت طعمه ها منجر شده و بخشی به دلیل محافظت در مقابل شکار.
از برگ های شنگ در سالاد استفاده می کنند و ایرانیان آن را مانند کاهو و کاسنی با سرکه و بدون آن می خورند، چون بسیار خنک می باشد. خوردن برگ های شنگ اسهال و خون ریزی معدی را بند می آورد و از خون ریزی سینه هم جلوگیری می کند و برای مسلولین نافع است.اگر این گیاه را پختید هرگز آب آن را دوز نریزند بلکه آن را بنوشید، زیرا منافع شنگ در آب جوشانده جمع می شود.
برگ های گیاه شنگ از خون ریزی معده جلوگیری می کند و همچنین برای درمان فشار خون موثر می باشد. اگر مسموم شدید از ریشه این گیاه استفاده کنید. برای رماتیسم مفید است و آب ریشه خام شنگ زگیل را از بین می برد. برای مسلولین نفع بسیار دارد. گل این گیاه را بر روی محل سوختگی قرار دهید تا از قدرت آن در التیام سوختگی پی ببرید. پاشیدن برگ و گل خشک شده این گیاه در روی زخمهای چرکی و متعفن سودمند می باشد ضماد آن را برای التیام عصب قطع شده مفید دانسته اند ضماد گل شنگ با موم جهت سوختگی آتش مفید است.
ریشه گیاه شنگ دارای لعاب بوده و کمی تلخ است و خوردن آن اشتها را فوق العاده زیاد می کند حکیم محمد بن زکریای رازی خوردن ریشه گیاه شنگ را پادزهر سموم می دانست. ریشه شنگ خلط آور و نرم کننده سینه و التیام دهنده زخم هاست. برای جلوگیری از اسهال و خونریزی، از برگش قویتر است و خوردن خیسانده آن برای جلوگیری از خون ریزی رحم تجویز می شود.
گویش مازنی
سمور آبی
۱خزه ی آبی ۲علفی کوهی
۱گیاهی از تیره ی مرکبات که علفی و دارای برگ های متناوب استچون ...
کسی که در تیله ی بازی،تیله ی خود را در خانه ی اول گذارد و ...
واژه نامه بختیاریکا
( شَنگ ) پاک؛ خوشگل؛ زیبا
شند