کلمه جو
صفحه اصلی

سابقه


مترادف سابقه : پرونده، پیشینه، تاریخ، تاریخچه، زمینه، دیرینگی، قدم، قدمت، عنایت الهی، تقدیر، آشنایی

برابر پارسی : پیشینه

فارسی به انگلیسی

antecedent, previous record, precedent, example, previous knowledge, acquaintance, background, past, (previous) record, file, track record

antecedent, (previous) record, precedent, example, acquaintance


acquaintance, background, past, precedent, record


فارسی به عربی

تاریخ , خلفیة , سجل , عمود , فکر , معرفة

مترادف و متضاد

دیرینگی، قدم، قدمت


عنایت الهی


تقدیر


آشنایی


antecedent (اسم)
تبار، دودمان، سابقه، مرجع ضمیر

limit (اسم)
کنار، حد، حدود، وسعت، سابقه، اندازه، پایان، غایت

service (اسم)
لوازم، کمک، کار، یاری، سابقه، وظیفه، خدمت، بنگاه، تشریفات، عبادت، استخدام، اثاثه، سرویس، نوکری، زاوری، درخت سنجد، یک دست ظروف، نظام وظیفه

heretofore (اسم)
سابقه

past (اسم)
سابقه، پیشینه

reputation (اسم)
اوازه، سابقه، شهرت، اعتبار، خوشنامی، اب رو، اشتهار، نیکنامی

fame (اسم)
اوازه، سابقه، نام، شهرت، سر بلندی، معروفیت

history (اسم)
تاریخچه، سابقه، تاریخ، پیشینه، بیمارنامه

record (اسم)
تاریخچه، یادداشت، سابقه، بایگانی، مدرک، ضبط، نوشته، ثبت، پیشینه، صورت جلسه، صفحه گرامافون، رکورد، صورت مذاکرات، حد نصاب مسابقه

precedent (اسم)
سابقه، نمونه

background (اسم)
ریشه، سابقه، زمینه، نهانگاه

prescription (اسم)
سابقه، تجویز، نسخه، امریه، نسخه نویسی، صدور فرمان

foretime (اسم)
سابقه، روزگار پیشین

backward (اسم)
سابقه

limitation (اسم)
شرط، سابقه، محدودیت، تحدید، محدود سازی

repute (اسم)
سابقه، اشتهار

standing (اسم)
ساختمان، سابقه، حالت

پرونده، پیشینه


تاریخ، تاریخچه


زمینه


۱. پرونده، پیشینه
۲. تاریخ، تاریخچه
۳. زمینه
۴. دیرینگی، قدم، قدمت
۵. عنایت الهی
۶. تقدیر
۷. آشنایی


فرهنگ فارسی

پیشی گیرنده، مونث سابق، سابق

فرهنگ معین

(بِ قَ یا قِ ) [ ع . سابقة ] (اِفا. ) مؤنث سابق . ۱ - سبقت گیرنده . ۲ - (اِ. ) پیشینه ، اعمالی که در گذشته انجام شده .

لغت نامه دهخدا

( سابقة ) سابقة. [ ب ِ ق َ ] ( ع ص ، اِ ) تأنیث سابق. ج ، سوابق و سابقات. رجوع به سابق شود. || ( اِمص ) پیشدستی. ( دهار ). پیشی. گویند: له سابقة فی هذا الامر اذا سبق الناس الیه. یعنی او را سبقت و پیشی است بر مردم در آن کار. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( شرح قاموس ) ( ترجمه صحاح ) ( اقرب الموارد ). قدم. ( مهذب الاسماء ). تقدم ، عمل کردن در کاری مقدم بر دیگران. ( ترجمه قاموس ). قدمت.پیشینه. او را در این کار سابقه است. پیش از همه کس است در این کار. || ( اِ ) حقوق گذشته. ( زمخشری ). حق پیشینه. ( بهارعجم ) ( آنندراج ) :
آنکو بغیر سابقه چندین نواخت کرد
ممکن بود که عفو کند گر خطا کنیم.
سعدی ( طیبات ).
با لفظ بودن و دادن مستعمل است. ( بهار عجم ) ( آنندراج ) :
بسکه دود چرخ بافکندگی
تاش دهی سابقه بندگی
میرخسرو( از بهار عجم ) ( آنندراج ).
|| پیشینه. ( فرهنگستان ). اعمال گذشته. کارنامه گذشته :
آن نیست که حافظ را رندی بشد از خاطر
کاین سابقه پیشین تا روز پسین باشد.
حافظ.
گفتم ای بخت بخسبیدی و خورشید دمید
گفت با اینهمه از سابقه نومید مشو.
حافظ.
|| امری که از پیشتر وسیله سر انجام کاری باشد. ( غیاث ). سیره ، سنت. || معرفت وشناختگی زمانه سابق. ( غیاث ). || در ترکیبات ذیل بصورت مزید مقدم ( پیشاوند ) آید.
- سابقه آشنائی ؛ از دیرباز با هم آشنا بودن از پیش آشنا بودن. آشنائی قبلی داشتن. سابقه معرفت.
- سابقه خدمت ؛ خدمت دیرینه داشتن.
- سابقه دوستی ؛ ازپیش با هم دوست بودن. سابقه محبت. دوستی قبلی داشتن.
- سابقه عنایت ؛ درباره کسی از دیرباز عنایت داشتن. عنایت دیرین. عنایت قدیم : یا رب بنظر رحمت ، آفت رسیدگان آخر زمان را دریاب و بسابقه عنایات کار ایشان بساز. ( المعتمد فی المعتقد توران پشتی ).
- سابقه لطف ؛ درباره ٔکسی از دیر باز لطف داشتن. لطف دیرینه. مرحمت قدیم :
بخشندگی و سابقه لطف و رحمتش
ما را بحسن عاقبت امّیدوار کرد.
سعدی.
- سابقه محبت ؛ سابقه دوستی. ازپیش با هم دوست بودن. دوستی قبلی داشتن.
- سابقه معرفت ؛ از پیش با هم آشنابودن. آشنائی قبلی داشتن. سابقه آشنائی. شناختگی قبلی : نزدیک صاحبدیوان رفتم بسابقه معرفتی که در میان بود و صورت حالش بیان کردم. ( گلستان ). یکی از رؤساء حلب که سابقه معرفتی در میان ما بود گذر کرد. ( گلستان ). بسابقه معرفتی که میان ما و او بود آستینش بگرفتم. ( گلستان ).

سابقة. [ ب ِ ق َ ] (ع ص ، اِ) تأنیث سابق . ج ، سوابق و سابقات . رجوع به سابق شود. || (اِمص ) پیشدستی . (دهار). پیشی . گویند: له سابقة فی هذا الامر اذا سبق الناس الیه . یعنی او را سبقت و پیشی است بر مردم در آن کار. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (شرح قاموس ) (ترجمه ٔ صحاح ) (اقرب الموارد). قدم . (مهذب الاسماء). تقدم ، عمل کردن در کاری مقدم بر دیگران . (ترجمه ٔ قاموس ). قدمت .پیشینه . او را در این کار سابقه است . پیش از همه کس است در این کار. || (اِ) حقوق گذشته . (زمخشری ). حق پیشینه . (بهارعجم ) (آنندراج ) :
آنکو بغیر سابقه چندین نواخت کرد
ممکن بود که عفو کند گر خطا کنیم .

سعدی (طیبات ).


با لفظ بودن و دادن مستعمل است . (بهار عجم ) (آنندراج ) :
بسکه دود چرخ بافکندگی
تاش دهی سابقه ٔ بندگی

میرخسرو(از بهار عجم ) (آنندراج ).


|| پیشینه . (فرهنگستان ). اعمال گذشته . کارنامه ٔ گذشته :
آن نیست که حافظ را رندی بشد از خاطر
کاین سابقه ٔ پیشین تا روز پسین باشد.

حافظ.


گفتم ای بخت بخسبیدی و خورشید دمید
گفت با اینهمه از سابقه نومید مشو.

حافظ.


|| امری که از پیشتر وسیله ٔ سر انجام کاری باشد. (غیاث ). سیره ، سنت . || معرفت وشناختگی زمانه ٔ سابق . (غیاث ). || در ترکیبات ذیل بصورت مزید مقدم (پیشاوند) آید.
- سابقه ٔ آشنائی ؛ از دیرباز با هم آشنا بودن از پیش آشنا بودن . آشنائی قبلی داشتن . سابقه ٔ معرفت .
- سابقه ٔ خدمت ؛ خدمت دیرینه داشتن .
- سابقه ٔ دوستی ؛ ازپیش با هم دوست بودن . سابقه ٔ محبت . دوستی قبلی داشتن .
- سابقه ٔ عنایت ؛ درباره ٔ کسی از دیرباز عنایت داشتن . عنایت دیرین . عنایت قدیم : یا رب بنظر رحمت ، آفت رسیدگان آخر زمان را دریاب و بسابقه ٔ عنایات کار ایشان بساز. (المعتمد فی المعتقد توران پشتی ).
- سابقه ٔ لطف ؛ درباره ٔکسی از دیر باز لطف داشتن . لطف دیرینه . مرحمت قدیم :
بخشندگی و سابقه ٔ لطف و رحمتش
ما را بحسن عاقبت امّیدوار کرد.

سعدی .


- سابقه ٔ محبت ؛ سابقه ٔ دوستی . ازپیش با هم دوست بودن . دوستی قبلی داشتن .
- سابقه ٔ معرفت ؛ از پیش با هم آشنابودن . آشنائی قبلی داشتن . سابقه ٔ آشنائی . شناختگی قبلی : نزدیک صاحبدیوان رفتم بسابقه ٔ معرفتی که در میان بود و صورت حالش بیان کردم . (گلستان ). یکی از رؤساء حلب که سابقه ٔ معرفتی در میان ما بود گذر کرد. (گلستان ). بسابقه ٔ معرفتی که میان ما و او بود آستینش بگرفتم . (گلستان ).
|| مقدر. تقدیر ازلی .آنچه قلم در ازل نوشته است : آنچه در اراده ٔ ازلی خدای تعالی گذشته است . عبارت است از عنایت ازلیه ٔ الهیه ای که این آیت مبارکه اشارت از آن است : وبشّر الذین آمنوا ان لهم قدم صدق عند ربهم . (قرآن 2/10). کذا فی الاصطلاحات الصوفیه . (کشاف اصطلاحات الفنون ). رجوع به سابقیه شود. || اسباب سابقه ، در اصطلاح طب ، علل و عوامل و موجباتی قبلی و مقدماتی بیماری . و عوارض بعدی را اسباب واصله نامند. در ذخیره ٔ خوارزمشاهی آمده : هرگاه از سببهائی که زندرون تن باشد یکی حاصل گردد بمیانجی آن سببی دوم و حالی نو پدید آید. اما سببهاء نخستین را اسباب سابقه گویند و دومین را اسباب واصله گویند. مثال اسباب سابقه ، امتلاست و مثال اسباب واصله آنکه بسبب امتلا، رگها پر شود و سده تولد کند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ).

فرهنگ عمید

سابق#NAME?


= سابق

دانشنامه عمومی

سابقه (فیلم ۱۹۵۹). «سابقه» (انگلیسی: Career (1959 film)) یک فیلم به کارگردانی جوزف آنتونی است که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد.
۱۹۵۹ (۱۹۵۹)

جدول کلمات

پیشینه

پیشنهاد کاربران

ما سبق

سابقه هم خانواده ی کلمات سابق، سبق و سبقت است.
سابقه:گذشته، پیشینه. مثال؛ سوء سابقه به معنای سوء پیشینه.
سابق:گذشته، قبلی. مثال؛ همسر سابق.
سبقت:پیشی گرفتن


کلمات دیگر: