مترادف چیره دست : بامهارت، چالاک، چست، زبردست، ماهر
متضاد چیره دست : چلمن، دست وپاچلفتی
چیره دست
مترادف چیره دست : بامهارت، چالاک، چست، زبردست، ماهر
متضاد چیره دست : چلمن، دست وپاچلفتی
فارسی به انگلیسی
adept, able, accomplished, ambidextrous, deft, dominant, handy, hotshot, master, skilled, skillful, versed, wizard, masterful
فارسی به عربی
بارع , داهیة , سید
مترادف و متضاد
استاد، مدیر، چیره دست، پیر، رئیس، ارباب، سرور، سید، سرامد، کارفرما، صاحب، دانشور
چیره دست، برجسته
ماهر، زبردست، زرنگ، چیره دست، چابک، چالاک، سریع، سریع العمل
زیرک، ماهر، زبردست، زرنگ، چیره دست، چابک، چالاک، تردست
ماهر، زبردست، چیره دست، چالاک
بامهارت، چالاک، چست، زبردست، ماهر ≠ چلمن، دست‌وپاچلفتی
فرهنگ فارسی
( صفت ) ماهر زبر دست .
فرهنگ معین
( ~. دَ ) (ص مر. ) ماهر، زبر - دست .
لغت نامه دهخدا
چیره دست. [ رَ / رِ دَ ] ( ص مرکب ) چیردست. ماهر. زبردست. توانا. قادر. حاذق :
بیامد یکی موبد چیره دست
مر آن ماهرخ را به می کرد مست.
عنقاندیده صورت عنقا کند همی.
بگشادمی یکایک اگر چیره دستمی.
طلی های زر بر سر نقره بست.
گه صِقل چینی بود چیره دست.
از آن تاب و آن تب به یکباره رست.
بدیشان بود گستهم چیره دست
به خنجر ببرد سر هر دو پست.
فتح و نصرت بر یمین و بخت و دولت بر یسار.
که بر ما ز پیلان ما بد شکست.
پس از رزم در بزم شادی نشست.
به دارای دارا درآرد شکست.
کسی کو به تنها سپاهی شکست
بدین چاره شد بر عدو چیره دست.
|| قوی. نیرومند :
نباید که دشمن شود چیره دست
رها یابد از بند آن پیل مست.
همی داردش ( فرزند را ) تا شود چیره دست
بیاموزدش خوردن و برنشست.
که جانم فدای شه و تاج و تخت
بگفت این و بر رخش رخشان نشست
برِ خسرو آمد یل چیره دست.
چو بشنید کآمد یکی چیره دست.
بپرسید کای پیر یزدان پرست.
بیامد یکی موبد چیره دست
مر آن ماهرخ را به می کرد مست.
فردوسی.
نقاش چیره دست است آن ناخدای ترس عنقاندیده صورت عنقا کند همی.
؟ ( از کلیله ).
این کارهای من که گره در گره شده ست بگشادمی یکایک اگر چیره دستمی.
خاقانی.
به فرمان او زرگر چیره دست طلی های زر بر سر نقره بست.
نظامی.
نداند چو رومی کسی نقش بست گه صِقل چینی بود چیره دست.
نظامی.
پریرخ ز درمان آن چیره دست از آن تاب و آن تب به یکباره رست.
نظامی.
|| غالب. مسلط. ( از غیاث اللغات ). سرفائق : بدیشان بود گستهم چیره دست
به خنجر ببرد سر هر دو پست.
فردوسی.
خسرو پیروزبختی شهریار چیره دست فتح و نصرت بر یمین و بخت و دولت بر یسار.
فرخی.
ازایرانیان کس نشد چیره دست که بر ما ز پیلان ما بد شکست.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
از آن پس نریمان چو شد چیره دست پس از رزم در بزم شادی نشست.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
سکندر شود بر جهان چیره دست به دارای دارا درآرد شکست.
نظامی.
فرومایگان را کند چیره دست.نظامی.
- بر کسی یا چیزی چیره دست شدن ؛ بر کسی یا چیزی غالب آمدن. مسلط شدن. دست یافتن : کسی کو به تنها سپاهی شکست
بدین چاره شد بر عدو چیره دست.
نظامی.
- به کسی یا چیزی چیره دست گشتن ؛ بر او تسلط یافتن. غلبه یافتن.دست یافتن.|| قوی. نیرومند :
نباید که دشمن شود چیره دست
رها یابد از بند آن پیل مست.
عطایی ( برزونامه ).
|| دلیر. دلاور. ( ناظم الاطباء ) : همی داردش ( فرزند را ) تا شود چیره دست
بیاموزدش خوردن و برنشست.
دقیقی.
چنین گفت رستم گو نیکبخت که جانم فدای شه و تاج و تخت
بگفت این و بر رخش رخشان نشست
برِ خسرو آمد یل چیره دست.
فردوسی.
به عموریه بود شه را نشست چو بشنید کآمد یکی چیره دست.
فردوسی.
دگر ره سپهبد یل چیره دست بپرسید کای پیر یزدان پرست.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
چیره دست . [ رَ / رِ دَ ] (ص مرکب ) چیردست . ماهر. زبردست . توانا. قادر. حاذق :
بیامد یکی موبد چیره دست
مر آن ماهرخ را به می کرد مست .
نقاش چیره دست است آن ناخدای ترس
عنقاندیده صورت عنقا کند همی .
این کارهای من که گره در گره شده ست
بگشادمی یکایک اگر چیره دستمی .
به فرمان او زرگر چیره دست
طلی های زر بر سر نقره بست .
نداند چو رومی کسی نقش بست
گه صِقل چینی بود چیره دست .
پریرخ ز درمان آن چیره دست
از آن تاب و آن تب به یکباره رست .
|| غالب . مسلط. (از غیاث اللغات ). سرفائق :
بدیشان بود گستهم چیره دست
به خنجر ببرد سر هر دو پست .
خسرو پیروزبختی شهریار چیره دست
فتح و نصرت بر یمین و بخت و دولت بر یسار.
ازایرانیان کس نشد چیره دست
که بر ما ز پیلان ما بد شکست .
از آن پس نریمان چو شد چیره دست
پس از رزم در بزم شادی نشست .
سکندر شود بر جهان چیره دست
به دارای دارا درآرد شکست .
فرومایگان را کند چیره دست .
- بر کسی یا چیزی چیره دست شدن ؛ بر کسی یا چیزی غالب آمدن . مسلط شدن . دست یافتن :
کسی کو به تنها سپاهی شکست
بدین چاره شد بر عدو چیره دست .
- به کسی یا چیزی چیره دست گشتن ؛ بر او تسلط یافتن . غلبه یافتن .دست یافتن .
|| قوی . نیرومند :
نباید که دشمن شود چیره دست
رها یابد از بند آن پیل مست .
|| دلیر. دلاور. (ناظم الاطباء) :
همی داردش (فرزند را) تا شود چیره دست
بیاموزدش خوردن و برنشست .
چنین گفت رستم گو نیکبخت
که جانم فدای شه و تاج و تخت
بگفت این و بر رخش رخشان نشست
برِ خسرو آمد یل چیره دست .
به عموریه بود شه را نشست
چو بشنید کآمد یکی چیره دست .
دگر ره سپهبد یل چیره دست
بپرسید کای پیر یزدان پرست .
کجا توانم جستن که تیزپایانند
چه چاره دانم کردن که چیره دستانند.
که این نامه ز اسکندر چیره دست
به خاقان که بادا سکندرپرست .
گر این چاره سازی به دست آوریم
برآن چیره دستان شکست آوریم .
|| هنرمند. پیشه ور. || تیزدست . چالاک دست . جلدکار. (ناظم الاطباء). || کنایه از سرکش است . (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || بدخواه . بداندیش . (ناظم الاطباء).
بیامد یکی موبد چیره دست
مر آن ماهرخ را به می کرد مست .
فردوسی .
نقاش چیره دست است آن ناخدای ترس
عنقاندیده صورت عنقا کند همی .
؟ (از کلیله ).
این کارهای من که گره در گره شده ست
بگشادمی یکایک اگر چیره دستمی .
خاقانی .
به فرمان او زرگر چیره دست
طلی های زر بر سر نقره بست .
نظامی .
نداند چو رومی کسی نقش بست
گه صِقل چینی بود چیره دست .
نظامی .
پریرخ ز درمان آن چیره دست
از آن تاب و آن تب به یکباره رست .
نظامی .
|| غالب . مسلط. (از غیاث اللغات ). سرفائق :
بدیشان بود گستهم چیره دست
به خنجر ببرد سر هر دو پست .
فردوسی .
خسرو پیروزبختی شهریار چیره دست
فتح و نصرت بر یمین و بخت و دولت بر یسار.
فرخی .
ازایرانیان کس نشد چیره دست
که بر ما ز پیلان ما بد شکست .
اسدی (گرشاسب نامه ).
از آن پس نریمان چو شد چیره دست
پس از رزم در بزم شادی نشست .
اسدی (گرشاسب نامه ).
سکندر شود بر جهان چیره دست
به دارای دارا درآرد شکست .
نظامی .
فرومایگان را کند چیره دست .
نظامی .
- بر کسی یا چیزی چیره دست شدن ؛ بر کسی یا چیزی غالب آمدن . مسلط شدن . دست یافتن :
کسی کو به تنها سپاهی شکست
بدین چاره شد بر عدو چیره دست .
نظامی .
- به کسی یا چیزی چیره دست گشتن ؛ بر او تسلط یافتن . غلبه یافتن .دست یافتن .
|| قوی . نیرومند :
نباید که دشمن شود چیره دست
رها یابد از بند آن پیل مست .
عطایی (برزونامه ).
|| دلیر. دلاور. (ناظم الاطباء) :
همی داردش (فرزند را) تا شود چیره دست
بیاموزدش خوردن و برنشست .
دقیقی .
چنین گفت رستم گو نیکبخت
که جانم فدای شه و تاج و تخت
بگفت این و بر رخش رخشان نشست
برِ خسرو آمد یل چیره دست .
فردوسی .
به عموریه بود شه را نشست
چو بشنید کآمد یکی چیره دست .
فردوسی .
دگر ره سپهبد یل چیره دست
بپرسید کای پیر یزدان پرست .
اسدی (گرشاسب نامه ).
کجا توانم جستن که تیزپایانند
چه چاره دانم کردن که چیره دستانند.
مسعودسعد.
که این نامه ز اسکندر چیره دست
به خاقان که بادا سکندرپرست .
نظامی .
گر این چاره سازی به دست آوریم
برآن چیره دستان شکست آوریم .
نظامی .
|| هنرمند. پیشه ور. || تیزدست . چالاک دست . جلدکار. (ناظم الاطباء). || کنایه از سرکش است . (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || بدخواه . بداندیش . (ناظم الاطباء).
فرهنگ عمید
زبردست، هنرمند، ماهر.
دانشنامه عمومی
چیره دست، خبره یا ویرچوزو (به انگلیسی: Virtuoso) فردی است دارای ویژگی های برجسته تکنیکی در رشته خاصی از هنر. در فرهنگ فارسی دهخدا و عمید به معنای هنرمند و ماهر آمده است در زبانهای لاتین این عنوان بیشتر برای هنرهای مرتبط با موسیقی مانند نوازندگی، آواز، آهنگسازی یا ترکیب اینها به کار می رود ولی دیده شده است که برای شخص ماهر در علم نیز استفاده شود. در زبان فارسی به هر هنرمند صاحب تکنیک برجسته اطلاق می گردد، برای مثال محمود فرشچیان در مینیاتور چیره دست محسوب می گردد.
wiki: چیره دست
جدول کلمات
استاد
پیشنهاد کاربران
زبردست
پیرکار
فارد
استاد، ماهر، زبردست
حاذق
هنرمند
کلمات دیگر: