کلمه جو
صفحه اصلی

چند زنی

فارسی به انگلیسی

polygamy

مترادف و متضاد

polygyny (اسم)
تعدد زوجات، چند زنی

دانشنامه عمومی

اوبری منینگ (۱۳۸۳)، مقدمه ای بر رفتارشناسی، ترجمهٔ عبدالحسین وهاب زاده، جهاد دانشگاهی مشهد
فرامرز رفیع پور (۱۳۷۷)، آناتومی جامعه یا سنة الله: مقدمه ای بر جامعه شناسی کاربردی، تهران: شرکت سهامی انتشار، شابک ۹۶۴-۳۲۴-۰۹۱-۶
چندزنی نوعی از ازدواج چندهمسری است که در آن یک مرد در یک زمان با بیش از یک زن ازدواج کرده باشد.
چندزنی در بسیاری از گونه های زیستی دیده می شود و دلایل تکاملی خاصی برای آن وجود دارد. چندزنی این مزیت فرگشتی را برای جنس نر دارد که شانس تولید مثل او را بیشتر می کند. چون جنس نر در مقایسه با جنس ماده انرژی بسیار کمتری را برای تولید مثل مصرف می کند و می تواند در یک فصل تعداد زیادی ماده را بارور کند. اما چندزنی اشکالی را هم ایجاد می کند و آن این که جنس نر نمی تواند در بزرگ کردن بچه ها مشارکت کند. در نتیجه چندزنی در جانورانی میسر است که جنس ماده می تواند به تنهایی از فرزندان سرپرستی کند. این وضعیت بیشتر در حیوانات علف خوار دیده می شود که غذای آنها فراوان است.
اما در حیوانات گوشتخوار و حشره خوار قاعده کلی تک همسری است چون در این نوع جانوران رشد بچه ها بدون کمک نر بسیار دشوار خواهد بود. این وضعیت باعث تفاوت های ظاهری مهمی نیز بین جانوران تک همسر و چندهمسر شده است. در پرندگانی مثل طاووس، قرقاول و مرغ اهلی که تمایل زیادی برای چندزنی دارند جنس نر با پروبال رنگین و زیبایی مشخص می شود تا بتواند جنس ماده را به خود جلب کند یا در سم دارانی چون گوزن شاخ های بلند و پیچ درپیچ همین کارکرد را دارند. اما در جانورانی که اصولاً به یک زن اکتفا کنند خبری از این تمهیدات زیستی اسراف کارانه نیست.

دانشنامه آزاد فارسی

چندزنی (polygamy)
(یا: چندهمسرگزینی) ازدواج یک مرد با دو یا چند زن. چندزن گزینی تقریباً در ۷۰ درصد از جوامع رایج بود. چندزن گزینی تا ۱۸۹۰، تاریخ اعلام ممنوعیت آن در امریکا، بین مورمونهای ایالت یوتا متداول بود. چندزن گزینی به ویژه در جوامع کشاورزی، رایج بود، زیرا کار زنان و باروری آنان اهمیت بسیار داشت. عموماً مردان مسن، ثروتمند و برخوردار از جایگاه اجتماعی بالا، که در زندگی خود قدرت و ثروت زیادی کسب کرده باشند، می توانند زن دیگری بگیرند. از آن جا که این مردان عموماً چندین زن را به انحصار خود درمی آورند، جامعه با کمبود زن روبه رو می شود و مردان جوان برای ازدواج با مشکلاتی روبه رو می شوند و نتیجۀ آن بالا رفتن سن ازدواج یا مجرد ماندن گروهی از مردان است. در برخی از جوامع، زن نخست است که شوهر خود را به گرفتن زن دوم تشویق می کند؛ زیرا این کار از بار وظایف او می کاهد و همدمی نیز برای او فراهم می آورد. زنان اول معمولاً امتیازات ویژه ای دارند، در حالی که زنان بعدی غالباً در خانه هایی جدا زندگی می کنند تا از تنش و جدال میان فرزندانی که به آن ها ارث تعلق می گیرد، جلوگیری شود و به این ترتیب فرزندان خود را از ارث شوهرشان محروم نمی کنند.


کلمات دیگر: