خدابنده لو
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
خدابنده لو. [ خ ُ ب َ دَ ] ( اِخ ) نام یکی از دهستانهای بخش قروه شهرستان سنندج است. این دهستان در انتهای شمال باختری آن شهرستان واقع و خلاصه اطلاعات جغرافیایی آن بشرح زیر است :
حدود:از طرف شمال محدود است بدهستان مهربان از بخش کبودرآهنگ شهرستان همدان ، از طرف خاور بدهستان حاجیلو از بخش کبودرآهنگ ، از طرف جنوب بدهستان چهاربلوک بهار شهرستان همدان ، از طرف باختر بدهستان اسفندآباد بخش قروه شهرستان سنندج. وضع طبیعی آن : دهستان خدابنده لو فلات مرتفعی است که متجاوز از 1850 متر ارتفاع دارد واکثر قراء آن در ارتفاع بیش از دوهزارمتری قرار گرفته. و منطقه ای است کوهستانی و خاکی با شیب ملایم که هوای آن سرد و سالم ، دارای زمستانهای طولانی و تابستان معتدل است. راه شوسه همدان به بیجار از این دهستان میگذرد. آبادیهای آغجه خرابه ، حسن قشلاقی ، سیهمله ، سوباشی ، گل تپه ، آلان و سلیم سرای کنار شوسه واقع شده و بواسطه مسطح بودن اراضی و شیب ملایم تابستان از شوسه مذکور به اکثر قراء مهم این دهستان اتومبیل رفت و آمد مینماید. ارتفاعات شمال خاوری دهستان اسفندآباد که جهت آن از شمال باختری بجنوب خاوری است ، از این دهستان میگذرد. بلندترین قله های آن کوه بیگ داغ ، کوه سوباشی ، کوه حاجتگاه نامیده میشوند و قراء خدابنده لو قسمتی در دره های شمال خاوری و قسمتی در دره های جنوب باختری این ارتفاعات واقع شده اند. ارتفاع قله بیگ داغ از سطح دریا 2607 متر و سوباشی 2568 و حاجتگاه 2378 متر است ارتفاع گردنه سوباشی که راه شوسه از آن میگذرد و در اکثر ایام سال بواسطه کثرت برف مسدود می باشد؛ از سطح دریا 2287 متر و ارتفاع قصبه گل تپه مرکزدهستان 2125 متر است. رودخانه های متعددی از ارتفاعات مذکور سرچشمه میگیرد و بدشت حاجیلو و چهاربلوک و اسفندآباد منتهی میشود. کلیه اراضی دهستان برای زراعت دیم مناسب و مورد استفاده است. آب قرای دهستان از چشمه های متعدد که در طول دره های دهستان جاری است ، تأمین می شود. محصول عمده دهستان عبارتند از: گندم و جو ( دیمی و آبی ) و انگور و لبنیات و محصولات دیگر دامی. این دهستان از 61 آبادی تشکیل یافته و دارای 21500 تن سکنه می باشد. مرکز دهستان آبادی گل تپه است که در کنار شوسه واقع و قراء مهم آن عبارتند از: پرلک ، سیمهله ، داس قلعه ، طاهرلو، سوباشی ، گزل ابدال ، ایدلو، طراقبه ، مردم این ناحیه همه ترک زبانند. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ).
خدابنده لو. [ خ ُ ب َ دَ ] (اِخ ) نام یکی از دهستان های پنجگانه ٔ بخش قیدار شهرستان زنجان است . این دهستان در قسمت خاوری بخش قیدار واقع و از 54 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل میشود که سکنه ٔ آن در حدود 24 هزار تن میباشد. قراء مهم آن عبارت است از: دو تپه ٔ پائین توپ دره ، نورآباد، جزین ، حسین آباد، محمودآباد، پرچین ، آبی ، آقجه قیه . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 2).
خدابنده لو. [ خ ُ ب َ دَ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای بخش صحنه ٔ شهرستان کرمانشاه است . این دهستان در شمال و شمال باختری صحنه واقع و منطقه ای است کوهستانی با آب و هوای مناطق سردسیری ولی خوش . راه مالرو صحنه به سقز از این دهستان میگذرد. خدابنده لو از 21 آبادی تشکیل شده و دارای 3900 تن سکنه میباشد. قراء مهم آن عبارتند از کنگرشاه پایین و دهلق پایین . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
خدابنده لو. [ خ ُ ب َ دَ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای بخش قروه ٔ شهرستان سنندج است . این دهستان در انتهای شمال باختری آن شهرستان واقع و خلاصه ٔ اطلاعات جغرافیایی آن بشرح زیر است :
حدود:از طرف شمال محدود است بدهستان مهربان از بخش کبودرآهنگ شهرستان همدان ، از طرف خاور بدهستان حاجیلو از بخش کبودرآهنگ ، از طرف جنوب بدهستان چهاربلوک بهار شهرستان همدان ، از طرف باختر بدهستان اسفندآباد بخش قروه ٔ شهرستان سنندج . وضع طبیعی آن : دهستان خدابنده لو فلات مرتفعی است که متجاوز از 1850 متر ارتفاع دارد واکثر قراء آن در ارتفاع بیش از دوهزارمتری قرار گرفته . و منطقه ای است کوهستانی و خاکی با شیب ملایم که هوای آن سرد و سالم ، دارای زمستانهای طولانی و تابستان معتدل است . راه شوسه ٔ همدان به بیجار از این دهستان میگذرد. آبادیهای آغجه خرابه ، حسن قشلاقی ، سیهمله ، سوباشی ، گل تپه ، آلان و سلیم سرای کنار شوسه واقع شده و بواسطه ٔ مسطح بودن اراضی و شیب ملایم تابستان از شوسه ٔ مذکور به اکثر قراء مهم این دهستان اتومبیل رفت و آمد مینماید. ارتفاعات شمال خاوری دهستان اسفندآباد که جهت آن از شمال باختری بجنوب خاوری است ، از این دهستان میگذرد. بلندترین قله های آن کوه بیگ داغ ، کوه سوباشی ، کوه حاجتگاه نامیده میشوند و قراء خدابنده لو قسمتی در دره های شمال خاوری و قسمتی در دره های جنوب باختری این ارتفاعات واقع شده اند. ارتفاع قله ٔ بیگ داغ از سطح دریا 2607 متر و سوباشی 2568 و حاجتگاه 2378 متر است ارتفاع گردنه ٔ سوباشی که راه شوسه از آن میگذرد و در اکثر ایام سال بواسطه ٔ کثرت برف مسدود می باشد؛ از سطح دریا 2287 متر و ارتفاع قصبه ٔ گل تپه مرکزدهستان 2125 متر است . رودخانه های متعددی از ارتفاعات مذکور سرچشمه میگیرد و بدشت حاجیلو و چهاربلوک و اسفندآباد منتهی میشود. کلیه ٔ اراضی دهستان برای زراعت دیم مناسب و مورد استفاده است . آب قرای دهستان از چشمه های متعدد که در طول دره های دهستان جاری است ، تأمین می شود. محصول عمده ٔ دهستان عبارتند از: گندم و جو (دیمی و آبی ) و انگور و لبنیات و محصولات دیگر دامی . این دهستان از 61 آبادی تشکیل یافته و دارای 21500 تن سکنه می باشد. مرکز دهستان آبادی گل تپه است که در کنار شوسه واقع و قراء مهم آن عبارتند از: پرلک ، سیمهله ، داس قلعه ، طاهرلو، سوباشی ، گزل ابدال ، ایدلو، طراقبه ، مردم این ناحیه همه ترک زبانند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
خدابنده لو. [ خ ُ ب َ دَ / دِ ] (اِخ ) نام شعبه ای است از ایل شاهسون . (یادداشت بخط مؤلف ). در جغرافیای سیاسی کیهان ص 376: یورت این ایل به اطراف خمسه آمده است که بجوار آن ایلهای مقدم و بیات نیز زندگی می کنند و در مجمل التواریخ گلستانه چ مدرس رضوی ص 154 آمده است : چون سردار عظیم الشأن (کریم خان زند) از آن بلده (کردستان ) و مکان عطف عنان بجانب همدان نموده کوچ بر کوچ داخل محال فراهان و از آنجا بمحال پیری و کمازان ؛ محل سکنای خود و فرقه ٔ زندیه رسیده ، بسبب جمعآوری لشکر قلمرو و بندوبست محالات دور و نزدیک دو ماه در آنجا مقام نموده . جمعی دیگر از خوانین ایل قراگوزلو و خدابنده لو و بیات و سایر ایلات بخدمت سردار آمده با او متفق واوامر و نواهی او را مطیع گردیدند. این ایل چنانکه دیدیم در کمک به کریمخان از بذل جان در موارد عدیده کوتاهی نکرده و باز چون کریم خان ببروجرد آمد: ایلات دور و نزدیک از آمدن او مطلع گردیده فرقه ٔ سله و جماعت دلفان و خزل و قوم قراگوزلو و خدابنده لو و سایر ایلات با دواب و مواشی و زنانه خود را بخدمت کریم خان و سرداران رسانیدند. (مجمل التواریخ گلستانه ص 238).