حدیقه الحقیقه

حدیقةالحقیقه. مثنوی حَدیقةالحَقیقه و شریعةالطریقه یا الهی نامه منظومه ای است به فارسی، سرودهٔ سنایی غزنوی با مضمون عارفانه. سنایی سرایش آن را در سال ۵۲۴ ه. ق آغاز کرد و در سال ۵۲۵ ه. ق به پایان رساند.
زرین کوب، دکتر عبدالحسین. پله پله تا ملاقات خدا، در بارهٔ زندگی، اندیشه و سلوک مولانا جلال الدّین رومی، انتشارات علمی، چاپ هفدهم، تهران، ۱۳۸۰
راستگو، سید محمد. گزینش و گزارش از حدیقهٔ سنایی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها، تهران، پاییز ۱۳۸۰
فتوحی، دکتر محمود، و محمدخانی، علی اصغر. شوریده ای در غزنه، اندیشه ها و آثار حکیم سنایی، انتشارات سخن، تهران، ۱۳۸۵. شابک ‎۹۶۴-۳۷۲-۱۷۱-X
قطب الدین محمد بن مطهر. حدیقةالحقیقه، به تصحیح و تعلیقات دکتر حسن نصیری جامی، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۹۰.
این مثنوی دارای ده هزار بیت در ده باب است. موضوعات این کتاب، علاوه بر ستایش خدا و پیامبر و خاندان و اصحاب او، دربارهٔ عقل و علم و حکمت و عشق است.
این اثر توسط محمدتقی مدرس رضوی تصحیح و چاپ شده است. تصحیح دیگر توسط محمدجعفر یاحقی و مهدی زرقانی توسط انتشارات سخن منتشر شده است.
در مقایسه با دیگر آثار پر ارزش سنایی هم چون غزل ها و قصائدش، حدیقةالحقیقه از همه بلندنام تر و مورد قبول طبایع مردمان بیش تری در طول سده های متوالی بوده است.

حَدیقَةُ الْحَقیقَه
(نام کامل: حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه، نیز الهی نامه) سرودۀ سنایی غزنوی، در ۵۲۵ق. این منظومۀ بلند ارزشمند، که درشمار مهم ترین منظومه های خانقاهیِ فارسی است، و آن را پیشاهنگِ مثنویِ مولانا دانسته اند، در ده باب و حدود ۱۰هزار بیت سروده شده، و گذشته از دو باب آخر آن، که به بیان احوال مؤلّف و مدح سلطان بهرام شاه اختصاص یافته، بقیّۀ کتاب مشحون از معارف لطیف صوفیانه است. از نظر ادبی نیز، این کتاب به سبب آن که از یادگارهای عصر پیش از حملۀ مغولان است، سخت ارجمند می نماید. بارها نیز به بررسیِ ادبی، محتوایی و حتّی شرح گرفته شده است. به گونه های مختلف نیز به چاپ رسیده است.