حایری یزدی مهدی

حائری یزدی، مهدی (قم ۱۳۰۲ـ۱۳۷۸ش)
حائری یزدی، مهدی
مجتهد شیعه و فیلسوف ایرانی فرزند مرجع تقلید و مؤسس حوزۀ علمیۀ قم، آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه، به حوزۀ علمیۀ قم راه یافت و به تحصیل علوم اسلامی پرداخت. بعد از سه سال، دورۀ سطح را در فقه و اصول طی کرد و برای اخذ درجۀ اجتهاد دروس خارج را خواند. عمدۀ دروس را نزد آیت الله بروجردی، آیت الله حجت کوه کمره ای تبریزی و آیت الله خوانساری آموخت و سرانجام از سوی استادش آیت الله بروجردی درجۀ اجتهاد گرفت. در ۱۳۳۰ش به تهران رفت و مدرس مدرسۀ سپهسالار قدیم شد. در همان سال در انتخابات دورۀ هفدهم مجلس شورای ملی از شهرستان یزد شرکت کرد، اما به نمایندگی انتخاب نشد. در ۱۳۳۴ با رتبۀ دانشیاری به تدریس در دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران پرداخت و پس از پنج سال به مقام استادی رسید. در ۱۳۳۹ به عنوان مجتهد تام الاختیار از سوی آیت الله بروجردی عازم امریکا شد و ضمن همکاری در تأسیس انجمن اسلامی دانشجویان امریکا و کانادا، در رشتۀ فلسفه از دانشگاه جورج تاون مدرک کارشناسی گرفت. سپس به دانشگاه هاروارد رفت و مدرس مرکز تحقیقات ادیان جهانی شد. وی سلسله ای از تدریس و تحصیلات عالیه را در معتبرترین دانشگاه های جهان ازجمله دانشگاه مک گیل و تورنتوی کانادا، دانشگاه میشیگان امریکا و آکسفورد انگلستان، گذراند. در ۱۳۵۸ در رشتۀ فلسفه از دانشگاه تورنتو دانشنامۀ دکتری گرفت. در نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی از طرف امام خمینی (ره) به سرپرستی سفارت ایران در امریکا منصوب شد، اما خیلی زود کناره گرفت. یک سال بعد به ایران بازگشت و به تدریس در انجمن حکمت و فلسفه و دانشگاه تهران پرداخت. حائری یزدی از برجسته ترین متفکران معاصر ایران در اصول فقه و فلسفۀ اسلامی و غربی است. ازجمله آثار متعدد اوست: آگاهی و گواهی؛ کاوش های عقل نظری؛ هرم هستی؛ متافیزیک؛ علم کلی؛ جستارهای فلسفی؛ علم حضوری؛ آفاق فلسفه؛ الحجة فی الفقه؛ حکمت و حکومت؛ خاطرات، که در امریکا و ایران منتشر شده است.

[ویکی نور] آیت الله مهدی حائری یزدی، فیلسوف و متکلم نام دار، در فروردین سال 1302ش، در شهر قم، به دنیا آمد. وی، فرزند مؤسس نام دار حوزه علمیه قم، آیت اللهشیخ عبدالکریم حائری یزدی است.
دکتر حائری، عرفان و علوم نقلی و عقلی را در محضر استادان بزرگ حوزه های تشیع، همچون آیات عظام: امام خمینی، احمد خوانساری، میرزا مهدی آشتیانی، آیت الله بروجردی و کوه کمره ای فراگرفت. وی، پس از دریافت درجه اجتهاد، به عنوان نماینده آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی، به آمریکا هجرت کرد و مدارج تحصیل در فلسفه غرب را تا سطوح بسیار عالی طی نمود.
دکتر حائری یزدی، دوره ی لیسانس را در دانشگاه جورج تاون، فوق لیسانس را در هاروارد و دکتری را در دانشگاه میشیگان و تورنتو با درجه ممتاز به اتمام رساند. رساله ی دکتری ایشان با عنوان«علم حضوری»، یکی از کتب برجسته و عالی در موضوع خود است که طی 9 سال و با نظارت چند تن از بزرگ ترین استادان فلسفه در غرب، نگاشته شد و با این رساله، به اخذ درجه ی دکتری در رشته «فلسفه آنالیتیک» نایل شد.
دکتر حائری یزدی، در طول عمر پربرکت خود در دانشگاه ها و مؤسسه های علمی مختلف به تدریس پرداختند، از جمله:
دانشکده ی الهیات دانشگاه تهران، مدرسه سپه سالار، مرکز تحقیقات ادیان جهانی وابسته به دانشگاه هاروارد، دانشگاه مک گیل، دانشگاه میشیگان، دانشگاه تورنتو، مؤسسه تحقیقات قرون وسطی، دانشگاه جورج تاون، دانشگاه های دولتی نیویورک، دانشگاه آکسفورد، دانشگاه مونترال کانادا، انجمن حکمت و فلسفه ایران و تدریس در منزل خویش برای دانشجویان دکتری و دانش پژوهان ویژه.