درجامه پیچیده، درگلیم پیچیده شده
( اسم ) خود رادر جامه پیچنده در گلیم پیچنده خویشتن را .
نام سوره ۷۳ از قر آن کریم
( اسم ) خود رادر جامه پیچنده در گلیم پیچنده خویشتن را .
نام سوره ۷۳ از قر آن کریم
مزمل
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
(مُ زَ مَّ ) [ ع . ] (اِمف . ) در جامه پیچیده شده ، در گلیم پیچیده .
لغت نامه دهخدا
مزمل . [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] (اِخ ) از القاب و اسماء نبی . لقب النبی فی القرآن . (حبیب السیر چ خیام ص 291) : یا ایهاالمزمل (ای گلیم به خود پیچیده ). (قرآن 2/73).
خواند مزمل نبی را زین سبب
که برون آ از گلیم ای بوالهرب .
خواند مزمل نبی را زین سبب
که برون آ از گلیم ای بوالهرب .
مولوی (مثنوی چ خاور ص 239 س 10).
مزمل . [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] (ع ص ) آنکه به خود می پیچد و در جامه های خود پنهان میشود. (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). در جامه پیچیده . (آنندراج ) (برهان ). به گلیم پیچیده شده . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
مزمل . [ م ُ زَم ̍ م َ ] (ع ص ) درپیچیده شده ٔ به جامه و پنهان کرده شده ٔ در آن . (از منتهی الارب ) (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء).
مزمل . [ م ُ زَم ْ م ِ ] (ع ص ) نعت فاعلی از تزمیل . در پیچنده به جامه و پنهان کننده خود را. (از منتهی الارب ). جامه در سرآورده . مدثر. (السامی ص 35 س 4 چ بنیاد فرهنگ ). جامه به سر درکشیده . (مهذب الاسماء). به جامه پیچیده . (شعوری ). در جامه پیچنده خود را. جامه بر سر کشیده . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). جامه در سر آورده . (دهار). || (اِخ ) ازالقاب و اسماء نبی . (السامی ص 35 سطر 4 چ بنیاد).
مزمل . [ م ُزَم ْ م ِ ] (اِ) لوله ای باشد از مس یا برنج که چون بر جانب راست پیچند آب از آن لوله روان شود و اگر به طرف چپ گردانند بایستد و این لوله را بیشتر در حمام ها و آب انبارهای سرپوشیده نصب کنند. (برهان ) (رشیدی ). لوله ای مسین و برنجین که چون به جانب راست گردانندآب روان شود و چون به جانب چپ بگردانند بایستد و دراین روزگار او را دهان شیر گویند زیرا که آن را به ترکیب دهان شیر بسازند که دهانش گشاده است . (آنندراج ) (انجمن آرا). مأخوذ از عربی ، لوله ٔ پیچ دار از برنج و جز آن که در آب انبار و مانند آن نصب کنند و چون آن را بپیچانند آب جاری گردد. (ناظم الاطباء). شیر. شیرآب : در کوشک باغ عدنانی فرمود تا خانه ای بر آوردند خواب قیلوله را و آن را مزملها ساختند و خیش ها آویختند چنانکه آب از حوض روان شدی و به طلسم بر بام خانه شدی و در مزملها بگشتی و خیشها را تر کردی . (تاریخ بیهقی چ مشهد ص 145). ازرقی در وصف باغ طغانشاه گفته :
آن گردش مزمل زرین شگفت را
آبی به روشنی چو روان اندرو روان
پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود
از گوشه ٔ مزمل زرین به آبدان
گوئی ز زرّ پخته همی پوست بفکند
ثعبان سیم پیکر پیروزه استخوان .
آن گردش مزمل زرین شگفت را
آبی به روشنی چو روان اندرو روان
پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود
از گوشه ٔ مزمل زرین به آبدان
گوئی ز زرّ پخته همی پوست بفکند
ثعبان سیم پیکر پیروزه استخوان .
ازرقی (چ نفیسی ص 66).
مزمل . [م ُزْ زَم ْ م ِ ] (اِخ ) نام سوره ٔ 73 از قرآن کریم .
مزمل. [ م ُ زَم ْ م ِ ] ( ع ص ) نعت فاعلی از تزمیل. در پیچنده به جامه و پنهان کننده خود را. ( از منتهی الارب ). جامه در سرآورده. مدثر. ( السامی ص 35 س 4 چ بنیاد فرهنگ ). جامه به سر درکشیده. ( مهذب الاسماء ). به جامه پیچیده. ( شعوری ). در جامه پیچنده خود را. جامه بر سر کشیده. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). جامه در سر آورده. ( دهار ). || ( اِخ ) ازالقاب و اسماء نبی. ( السامی ص 35 سطر 4 چ بنیاد ).
مزمل. [ م ُزَم ْ م ِ ] ( اِ ) لوله ای باشد از مس یا برنج که چون بر جانب راست پیچند آب از آن لوله روان شود و اگر به طرف چپ گردانند بایستد و این لوله را بیشتر در حمام ها و آب انبارهای سرپوشیده نصب کنند. ( برهان ) ( رشیدی ). لوله ای مسین و برنجین که چون به جانب راست گردانندآب روان شود و چون به جانب چپ بگردانند بایستد و دراین روزگار او را دهان شیر گویند زیرا که آن را به ترکیب دهان شیر بسازند که دهانش گشاده است. ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). مأخوذ از عربی ، لوله پیچ دار از برنج و جز آن که در آب انبار و مانند آن نصب کنند و چون آن را بپیچانند آب جاری گردد. ( ناظم الاطباء ). شیر. شیرآب : در کوشک باغ عدنانی فرمود تا خانه ای بر آوردند خواب قیلوله را و آن را مزملها ساختند و خیش ها آویختند چنانکه آب از حوض روان شدی و به طلسم بر بام خانه شدی و در مزملها بگشتی و خیشها را تر کردی. ( تاریخ بیهقی چ مشهد ص 145 ). ازرقی در وصف باغ طغانشاه گفته :
آن گردش مزمل زرین شگفت را
آبی به روشنی چو روان اندرو روان
پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود
از گوشه مزمل زرین به آبدان
گوئی ز زرّ پخته همی پوست بفکند
ثعبان سیم پیکر پیروزه استخوان.
مزمل. [ م ُ زَم ̍ م َ ] ( ع ص ) درپیچیده شده به جامه و پنهان کرده شده در آن. ( از منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ).
مزمل. [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] ( ع ص ) آنکه به خود می پیچد و در جامه های خود پنهان میشود. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). در جامه پیچیده. ( آنندراج ) ( برهان ). به گلیم پیچیده شده. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
مزمل. [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] ( اِخ ) از القاب و اسماء نبی. لقب النبی فی القرآن. ( حبیب السیر چ خیام ص 291 ) : یا ایهاالمزمل ( ای گلیم به خود پیچیده ). ( قرآن 2/73 ).
مزمل. [ م ُزَم ْ م ِ ] ( اِ ) لوله ای باشد از مس یا برنج که چون بر جانب راست پیچند آب از آن لوله روان شود و اگر به طرف چپ گردانند بایستد و این لوله را بیشتر در حمام ها و آب انبارهای سرپوشیده نصب کنند. ( برهان ) ( رشیدی ). لوله ای مسین و برنجین که چون به جانب راست گردانندآب روان شود و چون به جانب چپ بگردانند بایستد و دراین روزگار او را دهان شیر گویند زیرا که آن را به ترکیب دهان شیر بسازند که دهانش گشاده است. ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). مأخوذ از عربی ، لوله پیچ دار از برنج و جز آن که در آب انبار و مانند آن نصب کنند و چون آن را بپیچانند آب جاری گردد. ( ناظم الاطباء ). شیر. شیرآب : در کوشک باغ عدنانی فرمود تا خانه ای بر آوردند خواب قیلوله را و آن را مزملها ساختند و خیش ها آویختند چنانکه آب از حوض روان شدی و به طلسم بر بام خانه شدی و در مزملها بگشتی و خیشها را تر کردی. ( تاریخ بیهقی چ مشهد ص 145 ). ازرقی در وصف باغ طغانشاه گفته :
آن گردش مزمل زرین شگفت را
آبی به روشنی چو روان اندرو روان
پیروزه همچو سیم کشیده فرو رود
از گوشه مزمل زرین به آبدان
گوئی ز زرّ پخته همی پوست بفکند
ثعبان سیم پیکر پیروزه استخوان.
ازرقی ( چ نفیسی ص 66 ).
مزمل. [ م ُ زَم ̍ م َ ] ( ع ص ) درپیچیده شده به جامه و پنهان کرده شده در آن. ( از منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ).
مزمل. [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] ( ع ص ) آنکه به خود می پیچد و در جامه های خود پنهان میشود. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). در جامه پیچیده. ( آنندراج ) ( برهان ). به گلیم پیچیده شده. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
مزمل. [ م ُزْ زَم ْ م ِ ] ( اِخ ) از القاب و اسماء نبی. لقب النبی فی القرآن. ( حبیب السیر چ خیام ص 291 ) : یا ایهاالمزمل ( ای گلیم به خود پیچیده ). ( قرآن 2/73 ).
فرهنگ عمید
نوعی شیرِ آب از جنس مس یا برنج.
۱. سورۀ هفتاد وسوم قرآن کریم، مکّی، و دارای ۲۰ آیه.
۲. (صفت ) [قدیمی] کسی که خود را در جامه پیچیده باشد، درجامه پیچیده.
۱. سورۀ هفتاد وسوم قرآن کریم، مکّی، و دارای ۲۰ آیه.
۲. (صفت ) [قدیمی] کسی که خود را در جامه پیچیده باشد، درجامه پیچیده.
نوعی شیرِ آب از جنس مس یا برنج.
۱. سورۀ هفتاد‌وسوم قرآن کریم، مکّی، و دارای ۲۰ آیه.
۲. (صفت) [قدیمی] کسی که خود را در جامه پیچیده باشد؛ درجامه‌پیچیده.
دانشنامه عمومی
سوره مزمّل در مکه نازل شده و دارای ۲۰ آیه است. کلمه مزمّل به معنی «گلیم به خود پیچیده» است. این سوره از سوره های مفصلات قرآن است که بخش میانی حزب سوم از جزء ۲۹ را تشکیل می دهد و همچنین از سوره های یازده گانه مخاطبات است که خطاب به پیامبر اسلام دارند.
ترجمهٔ فارسی
این سوره در اول بعثت، مشرکان در دار الندوة دعوتش را نپذیرفتند، در مکه نازل شده است. سوره مزمل بعد از سوره قلم نازل شده است. برخی سوره مزمل را چهارمین سوره به ترتیب نزول می دانند. برخی نیز آن را دومین یا سومین سوره نازل شده می دانند.
محورهای مورد بحث در این سوره:
در حدیثی از پیامبر اسلام آمده است: .mw-parser-output blockquote.templatequote{margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite{line-height:1em;text-align:right;padding-right:2em;margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite cite{font-size:85%}
ترجمهٔ فارسی
این سوره در اول بعثت، مشرکان در دار الندوة دعوتش را نپذیرفتند، در مکه نازل شده است. سوره مزمل بعد از سوره قلم نازل شده است. برخی سوره مزمل را چهارمین سوره به ترتیب نزول می دانند. برخی نیز آن را دومین یا سومین سوره نازل شده می دانند.
محورهای مورد بحث در این سوره:
در حدیثی از پیامبر اسلام آمده است: .mw-parser-output blockquote.templatequote{margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite{line-height:1em;text-align:right;padding-right:2em;margin-top:0}.mw-parser-output blockquote.templatequote div.templatequotecite cite{font-size:85%}
wiki: مزمل
پیشنهاد کاربران
در جامه ی خواب پیچیده شده و خوابیده
کسی که مسئولیتی را پذیرفته
کلمات دیگر: