کلمه جو
صفحه اصلی

مردگیران

فرهنگ معین

(مَ ) (اِمر. ) جشنی بود در ایران باستان که در پنج روز آخر اسنفدارماه بر پا می شد. در این پنچ روز زنان بر مردان مسلط بودند و هر آرزویی که می کردند تحقق می یافت ، از این رو آن را مردگیران گفتند.

لغت نامه دهخدا

مردگیران. [ م َ ] ( اِ مرکب ) جشنی است که مغان در پنج روز آخراسفندارمذ کنند و در این پنج روز زنان بر مردان مسلط باشند و هر چه خواهند از مردان گیرند و شوهران محکوم ایشانند. ( از انجمن آرا ) ( از رشیدی ) ( از جهانگیری ). و در روز اول این پنج روز از طلوع آفتاب تا طلوع آفتاب دیگر به جهت دفع عقرب رقعه کژدم نویسند . ( از برهان قاطع ) ( از انجمن آرا ). رجوع به التفهیم ص 260 و خرده اوستا ص 210 شود.

دانشنامه آزاد فارسی

مَردگیران
از جشن های باستانی ایرانیان. ایرانیان باستان پنجمین روز هر ماه را سپندارمذ، یا اسفند، می خواندند. در پنجمین روز ماه اسفند، به مناسبت تقارن نام روز و ماه، جشنی برگزار می کردند که به مردگیران یا مزدگیران مرسوم بود. این جشن ویژۀ زنان بود و برای بزرگداشت آنان برگزار می شد. ابوریحان اسفندارمذ (سپندارمذ) را مُوَکِّل زنان پارسا می دانست، و به همین مناسبت این روز در ماه اسفند (۵ اسفند) عید زنان بود و گرامی داشته می شد. در این روز زنان به نوعی فرمانروایی می کردند. محمدحسین بن خلف تبریزی، در برهان قاطع، این جشن را در پنج روز آخرِ اسفند دانسته است. در این روز مراسمی برای رفع حشرات موذی انجام می شد که به رقعۀ کژدم معروف است.


کلمات دیگر: