مترادف سپردن : سفارش کردن، توصیه کردن، تسلیم کردن، تفویض کردن، به امانت دادن، محول کردن، تحویل دادن، واگذار کردن، طی کردن، درنوردیدن، پایمال کردن، لگدکوب کردن
سپردن
مترادف سپردن : سفارش کردن، توصیه کردن، تسلیم کردن، تفویض کردن، به امانت دادن، محول کردن، تحویل دادن، واگذار کردن، طی کردن، درنوردیدن، پایمال کردن، لگدکوب کردن
فارسی به انگلیسی
to deposit, to(en)trust
commendation, consign, deposit, give, relegate, trust, yield
فارسی به عربی
ائتمن , ارتکب , استسلام , اودع , اوفد , ایداع , جائزة
مترادف و متضاد
رها کردن، تسلیم شدن، واگذار کردن، سپردن، تحویل دادن
اطمینان کردن، سپردن، اعتماد داشتن به، محرمانه گفتن
گذاشتن، سپردن، کنار گذاشتن، ذخیره سپردن، ته نشین کردن، به حساب بانک گذاشتن
اعطا کردن، سپردن، امانت گذاردن
واگذار کردن، سپردن، بامانت سپردن
سپردن، امانت گذاردن، تسلیم کردن، ارسال کردن
سپردن، مرتکب شدن، اعزام داشتن برای، متعهد به انجام امری نمودن
واگذار کردن، سپردن، بامانت سپردن
سپردن، نمایندگی دادن به، نمایندگی کردن
سپردن، جابجا کردن، ودیعه گذاردن
سفارش کردن، توصیه کردن
تسلیم کردن، تفویض کردن
به امانت دادن
محول کردن، تحویل دادن، واگذار کردن
طی کردن، درنوردیدن
پایمال کردن، لگدکوب کردن
۱. سفارش کردن، توصیه کردن
۲. تسلیم کردن، تفویض کردن
۳. به امانت دادن
۴. محول کردن، تحویل دادن، واگذار کردن
۵. طی کردن، درنوردیدن
۶. پایمال کردن، لگدکوب کردن
فرهنگ فارسی
( مصدر ) ۱ - چیزی را به دیگری دادن تا آنرا نگهدارد تسلیم کردن ۲ - سفارش کردن
بانتها رسانیدن و تمام کردن
بانتها رسانیدن و تمام کردن
فرهنگ معین
(س پَیا پُ دَ )(مص م . ) ۱ - پیمودن ، راه رفتن . ۲ - پایمال کردن . ۳ - گذراندن ، بسر بردن .
( ~ . ) (مص م . ) ۱ - واگذار کردن . ۲ - سفارش کردن .
( ~ . ) (مص م . ) ۱ - واگذار کردن . ۲ - سفارش کردن .
(س پَیا پُ دَ)(مص م .) 1 - پیمودن ، راه رفتن . 2 - پایمال کردن . 3 - گذراندن ، بسر بردن .
( ~ .) (مص م .) 1 - واگذار کردن . 2 - سفارش کردن .
لغت نامه دهخدا
سپردن. [ س ِ پ َ / پ ُ دَ ] ( مص ) ( از: سپر = سپار + دن ، پسوند مصدری ) اسپاردن. سپاردن. سپردن. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). چیزی پیش کسی امانت گذاشتن و تسلیم کردن. ( برهان ) ( آنندراج ) ( غیاث ). واگذاشتن. بازگذاشتن. تحویل دادن :
پادشا سیمرغ دریا را ببرد
خانه و بچه بدان طیطو سپرد.
بدین شوربختی همی زیستی.
سپارند گوشتت به یوز و به سگ.
چونانکه شاه شرق ولایت بدو سپرد
یا رب تو کامهای جهان را بدو سپار.
کشور عالم هر هفت بدو بر بشمرد.
زنان گفتار مردان راست دارند
بگفت خوش تن ایشان را سپارند.
سخن رساند هشیار را بعهد نوی.
سپرد ملک بدست برادر کهتر.
[ استاد ] ارتفاع آن [ ارتفاع طاق مدائن ] با ابریشمی بگرفت و در حقه ای نهاد و بمهر کرد و بخزانه دار شاه سپرد و روی درکشید و پنهان شد. ( نزهت نامه علایی ). ولایت بصره هنوز به ابوموسی اشعری نسپرده... پس ابن عفان عثمان ولایت بصره به ابوموسی سپرد. ( فارسنامه ابن البلخی ص 116 ). چون بیامد [ رستم ] کیکاوس پادشاهی بدو سپرد. ( فارسنامه ابن البلخی ص 43 ). و بیمار مشرف هلاک شود شانه را بباید شکافت و این اولی تر از آنکه بیمار را به مرگ سپارند. ( ذخیره خوارزمشاهی ).
ای درخور تو شاهی و تو درخور شاهی
ایزد به سزاوار سپرده ست سزاوار.
پادشا سیمرغ دریا را ببرد
خانه و بچه بدان طیطو سپرد.
رودکی.
به بیژن سپردی و بگریستی بدین شوربختی همی زیستی.
فردوسی ( شاهنامه چ بروخیم ج 5 ص 1091 ).
بدرّند بر تَنْت بر پوست و رگ سپارند گوشتت به یوز و به سگ.
فردوسی ( شاهنامه چ بروخیم ص 2690 ).
ما را با خود برد و آن نواحی ضبطکرد و بما سپرد و بازگشت. ( تاریخ بیهقی ).چونانکه شاه شرق ولایت بدو سپرد
یا رب تو کامهای جهان را بدو سپار.
فرخی.
ملک العرش همه ملک بمسعود سپردکشور عالم هر هفت بدو بر بشمرد.
منوچهری.
گفت ناچار این ودیعت می باید سپرد که نزدیک من امانت است. ( تاریخ سیستان ).زنان گفتار مردان راست دارند
بگفت خوش تن ایشان را سپارند.
( ویس و رامین ).
سخن سپارد بیهوش را به بند بلاسخن رساند هشیار را بعهد نوی.
ناصرخسرو.
گذاشت ملک جهان را بماند بر اسحاق سپرد ملک بدست برادر کهتر.
ناصرخسرو ( دیوان چ تقی زاده ص 186 ).
گفته بود ملکا من این... را به تو سپردم تا فرزند من بزرگ شود باز بوی سپاری. ( قصص الانبیاء ص 119 ). و نام دختر صفورا بود بیاورد و بدو سپرد. ( قصص الانبیاء ص 93 ).[ استاد ] ارتفاع آن [ ارتفاع طاق مدائن ] با ابریشمی بگرفت و در حقه ای نهاد و بمهر کرد و بخزانه دار شاه سپرد و روی درکشید و پنهان شد. ( نزهت نامه علایی ). ولایت بصره هنوز به ابوموسی اشعری نسپرده... پس ابن عفان عثمان ولایت بصره به ابوموسی سپرد. ( فارسنامه ابن البلخی ص 116 ). چون بیامد [ رستم ] کیکاوس پادشاهی بدو سپرد. ( فارسنامه ابن البلخی ص 43 ). و بیمار مشرف هلاک شود شانه را بباید شکافت و این اولی تر از آنکه بیمار را به مرگ سپارند. ( ذخیره خوارزمشاهی ).
ای درخور تو شاهی و تو درخور شاهی
ایزد به سزاوار سپرده ست سزاوار.
معزی.
احمد عطاش کس به سعدالملک فرستاد که ما را ذخیره برسد و مردان از کارزار بماندند قلعه بخواهیم سپردن. ( راحة الصدور ).سپردن . [ س ِ / س َ پ َ / پ ُ دَ ] (مص ) طی کردن و راه رفتن . (برهان ) (آنندراج ). طی کردن مسافت . رفتن راه :
بکامی سپرد از ختا تا ختن
بیک تک دوید از بخارا به وخش .
اگر کوه آتش بود بسپرم
از این ننگ خواریست گر نگذرم .
پی رخش رستم زمین بسپرد
ز توران کسی را بکس نشمرد.
کسی که راه خلافش سپرد تا نبرید
مخالفت کند او را حواس و هفت اندام .
چو راهی بباید سپردن بگام
بود راندن تعبیه بی نظام .
ملوک روزگار که با یکدیگر دوستی بسر برند و راه مصلحت سپرند وفاق و ملاحظات را پیوسته گردانند. (تاریخ بیهقی ).
همی تا توان راه نیکی سپر
که نیکی بود مر بدی را سپر.
لاجرم نسپرند راه خطا
لاجرم دل بدیو نسپارند.
کاری که نه کار توست مسپار
راهی که نه راه توست مسپر.
چرا نسپری راه علم حقیقت
به بیهوده ها جان و دل چون سپاری ؟.
بر سلیمان علیه السلام اسب عرض کردند، وی گفت شکر خدای تعالی را که دو باد را فرمان بردار من کرد... تا بیکی زمین می سپرم و به یکی هوا. (نوروزنامه ).
و با رعایا طریق خوب سپردی [ هرمزبن نرسی ] (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 66). و چندانکه به ابتدای عهد طریق عدل میسپرد بعاقبت سیرت بگردانید. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 170). چون این پسر بپادشاهی بنشست و رعیت شاد شدند و سیرتی نیکو سپرد... (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 73).
زمانکی پسرا گر ره وفا سپری
ز من نخواهی تیر جفات را سپری .
خود کوی سودا نسپرم خود روی زیبا ننگرم
بر دام خوبان مگذرم چون مرغ ایشان نیستم .
روندگان طریقت ره بلا سپرند
رفیق عشق چه غم دارد از نشیب و فراز.
|| پیچیدن و لفافه کردن و با هم پیچیدن . (ناظم الاطباء). || طی کردن زمان . گذراندن :
تا گرفتم صنما وصل تو فرخنده بفال
جز بشادی نسپردم شب و روز و مه و سال .
حشمت مبین و سلطنت گل که بسپرد
فراش باد هر ورقش را بزیر پی .
بکامی سپرد از ختا تا ختن
بیک تک دوید از بخارا به وخش .
شاکر بخاری .
اگر کوه آتش بود بسپرم
از این ننگ خواریست گر نگذرم .
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 3 ص 550).
پی رخش رستم زمین بسپرد
ز توران کسی را بکس نشمرد.
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 3 ص 653).
کسی که راه خلافش سپرد تا نبرید
مخالفت کند او را حواس و هفت اندام .
فرخی .
چو راهی بباید سپردن بگام
بود راندن تعبیه بی نظام .
عنصری .
ملوک روزگار که با یکدیگر دوستی بسر برند و راه مصلحت سپرند وفاق و ملاحظات را پیوسته گردانند. (تاریخ بیهقی ).
همی تا توان راه نیکی سپر
که نیکی بود مر بدی را سپر.
اسدی .
لاجرم نسپرند راه خطا
لاجرم دل بدیو نسپارند.
ناصرخسرو.
کاری که نه کار توست مسپار
راهی که نه راه توست مسپر.
ناصرخسرو.
چرا نسپری راه علم حقیقت
به بیهوده ها جان و دل چون سپاری ؟.
ناصرخسرو.
بر سلیمان علیه السلام اسب عرض کردند، وی گفت شکر خدای تعالی را که دو باد را فرمان بردار من کرد... تا بیکی زمین می سپرم و به یکی هوا. (نوروزنامه ).
و با رعایا طریق خوب سپردی [ هرمزبن نرسی ] (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 66). و چندانکه به ابتدای عهد طریق عدل میسپرد بعاقبت سیرت بگردانید. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 170). چون این پسر بپادشاهی بنشست و رعیت شاد شدند و سیرتی نیکو سپرد... (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 73).
زمانکی پسرا گر ره وفا سپری
ز من نخواهی تیر جفات را سپری .
سوزنی .
خود کوی سودا نسپرم خود روی زیبا ننگرم
بر دام خوبان مگذرم چون مرغ ایشان نیستم .
خاقانی .
روندگان طریقت ره بلا سپرند
رفیق عشق چه غم دارد از نشیب و فراز.
حافظ.
|| پیچیدن و لفافه کردن و با هم پیچیدن . (ناظم الاطباء). || طی کردن زمان . گذراندن :
تا گرفتم صنما وصل تو فرخنده بفال
جز بشادی نسپردم شب و روز و مه و سال .
فرخی .
حشمت مبین و سلطنت گل که بسپرد
فراش باد هر ورقش را بزیر پی .
حافظ (دیوان چ قزوینی ص 295).
سپردن . [ س ِ پ َ / پ ُ دَ ] (مص ) (از: سپر = سپار + دن ، پسوند مصدری ) اسپاردن . سپاردن . سپردن . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). چیزی پیش کسی امانت گذاشتن و تسلیم کردن . (برهان ) (آنندراج ) (غیاث ). واگذاشتن . بازگذاشتن . تحویل دادن :
پادشا سیمرغ دریا را ببرد
خانه و بچه بدان طیطو سپرد.
به بیژن سپردی و بگریستی
بدین شوربختی همی زیستی .
بدرّند بر تَنْت بر پوست و رگ
سپارند گوشتت به یوز و به سگ .
ما را با خود برد و آن نواحی ضبطکرد و بما سپرد و بازگشت . (تاریخ بیهقی ).
چونانکه شاه شرق ولایت بدو سپرد
یا رب تو کامهای جهان را بدو سپار.
ملک العرش همه ملک بمسعود سپرد
کشور عالم هر هفت بدو بر بشمرد.
گفت ناچار این ودیعت می باید سپرد که نزدیک من امانت است . (تاریخ سیستان ).
زنان گفتار مردان راست دارند
بگفت خوش تن ایشان را سپارند.
سخن سپارد بیهوش را به بند بلا
سخن رساند هشیار را بعهد نوی .
گذاشت ملک جهان را بماند بر اسحاق
سپرد ملک بدست برادر کهتر.
گفته بود ملکا من این ... را به تو سپردم تا فرزند من بزرگ شود باز بوی سپاری . (قصص الانبیاء ص 119). و نام دختر صفورا بود بیاورد و بدو سپرد. (قصص الانبیاء ص 93).
[ استاد ] ارتفاع آن [ ارتفاع طاق مدائن ] با ابریشمی بگرفت و در حقه ای نهاد و بمهر کرد و بخزانه دار شاه سپرد و روی درکشید و پنهان شد. (نزهت نامه ٔ علایی ). ولایت بصره هنوز به ابوموسی اشعری نسپرده ... پس ابن عفان عثمان ولایت بصره به ابوموسی سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 116). چون بیامد [ رستم ] کیکاوس پادشاهی بدو سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 43). و بیمار مشرف هلاک شود شانه را بباید شکافت و این اولی تر از آنکه بیمار را به مرگ سپارند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ).
ای درخور تو شاهی و تو درخور شاهی
ایزد به سزاوار سپرده ست سزاوار.
احمد عطاش کس به سعدالملک فرستاد که ما را ذخیره برسد و مردان از کارزار بماندند قلعه بخواهیم سپردن . (راحة الصدور).
بنوبت گه شاه بردندشان
بسرهنگ نوبت سپردندشان .
خاک تو بویی بولایت سپرد
باد نفاق آمد آن بوی برد.
سرگشته دلی دارم در پای جهان مفکن
نارنج به سنگستان مسپار نگه دارش .
بزلف او که یک موی از دو زلفش
بدزدی و بمن بسپاری ای باد.
یکی بر در پادشاهی ستیز
بدشمن سپردش که خونش بریز.
|| پایمال کردن . (برهان ) (غیاث ) (شرفنامه ) (آنندراج ). لگدکوب کردن :
متازید واین کشتگان مسپرید
بگردید و آن کشتگان بشمرید.
بسی پیل بسپرد مردم بپای
نشد زآن سپه ده یکی باز جای .
بر بنفشه بنشینیم و ببوسیم خطت
تا بدو دست و لب و پای ، بنفشه سپریم .
رز ستان مشک فشان جام ستان بوسه بگیر
باده خور لاله سپر صید شکر چوگان باز.
هر کجا درنگری سبزه بود پیش دو چشم
هر کجا درگذری گل سپری زیر قدم .
چنان دان سپه را کجا بگذرد
به بیداد کشت کسی نسپرد.
رمیدند پیلان و اسبان ز جای
سپردند مر خیمه ها را بپای .
زیر پای خویش بسپرد او مرا
من ره او نیز هرگز نسپرم .
جز آن نادان که پیل جهل زیر پی سپر کردش
مهار خود بدست اژدهای نفس نسپارد.
بزیر پای فرمان بسپرم من
از این بر نور اشارت اوج کیوان .
و جمال چهره ٔ عدل و نصفت را بپای ظلم و جور می سپرد. (سندبادنامه ص 249). || پنهان کردن . نهادن . پوشانیدن :
بگور تنگ سپارد ترا دهان فراخ
اگرْت مملکت از حد روم تا حد زاست .
یکی را برآری بچرخ بلند
سپاریش ناگه بخاک نژند.
سپردی بخاک آن که ارزید شهری
گزیدی ز شهر آن که خاکی نیرزد.
هم آخر با غمش دمساز گشتند
سپردندش بخاک و بازگشتند.
مهل که روز وفاتم بخاک بسپارند
مرا بمیکده بر در خم شراب انداز.
|| توکل و تحمل و سلوک و فروتنی نمودن . (برهان ) (آنندراج ). راه سلوک . (شرفنامه ). توکل نمودن . || متواضع و فروتن شدن . || خشنود شدن . || باعث رسیدن شدن وآمدن و فرمودن . (ناظم الاطباء). || شه نشینی و قناعت . (برهان ) (غیاث ) (شرفنامه ) (آنندراج ) (دهار). تنها نشستن و گوشه نشین شدن . || بالا نهادن . || غدر کردن . (ناظم الاطباء). || پایمال شدن . (برهان ).
- بازسپردن ؛ رد کردن . تسلیم کردن :
تن آدمی را که خواهد فشرد
ندانم که چون بازخواهد سپرد.
رجوع به باز سپردن شود.
- به خدا سپردن ؛ نگهبانی کسی یا چیزی را به پروردگار واگذاردن . دعای نیک درباره ٔ کسی کردن :
ای غایب از نظر به خدا میسپارمت
جانم بسوختی و به دل دوست دارمت .
- جان سپردن ؛ مردن :
بپایان شد این رزم کاموس گرد
همی شد که جان آورد جان سپرد.
جان شیرین و گرامی به ستاننده ٔجانها داد و سپرد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 383). ناگاه چوبه ای تیر بر سینه ٔ او آمد و کسی ندانست کی انداخت بلیانوس درحال جان سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 71).
بنوک چشمش از دریا برآرم
بجان بسپارمش پس جان سپارم .
راهی است راه عشق که هیچش کناره نیست
آنجا جز آن که جان بسپارند چاره نیست .
حافظ به پیش چشم تو خواهد سپرد جان
در این خیالم ار بدهد عمر مهلتم .
- درسپردن ، اندرسپردن ؛ تسلیم کردن . تحویل دادن .در اختیار کسی یا چیزی گذاردن : فرستاد و ایشان را بخواند و از آن کار بپرسید استادان بلیناس را پیش ملک اندرسپردند و گفتند ما نخواستیم وی کرد. (مجمل التواریخ و القصص ).
بی بلا نازنین شمرد او را
چون بلادید درسپرد او را.
تو برداشتی وآمدی سوی من
همی درسپردی بپهلوی من .
- دل به غم سپردن ؛ غمگین بودن :
که بهرام از ایدر سپاهی نبرد
که ما را بغم دل نباید سپرد.
چون دل خود را بغم سپارم از این روی
دشمن خاقانیم مگر که نه اویم .
- دل سپردن ؛ فریفته شدن . عاشق شدن :
از آن دانش و رای مهراب گرد
دل و دانش وهوش او را سپرد.
من دل به تو سپردم تا شغل من بسنجی
زآن دل بتو سپردم تا حق من گزاری .
گر زآنکه جرم کردم کاین دل به تو سپردم
خواهم که دل بر تست ، تو باز من سپاری .
چنین گفت کای گرد بیداردل
به گفت ِ بهو خیره مسپار دل .
- || مصمم شدن . یکدل شدن . عزم کردن :
بسپاریم دل بجستن جنگ
در دم اژدها و یشک نهنگ .
- || متوجه کردن و شدن :
مسپار به دهر سفله دل زیرا
آزاده دلش بسفله نسپارد.
- زن سپردن ؛ زن دادن :
ز تخم بزرگان سپارم زنش
نمانم که رنجی رسد بر تنش .
- گوش سپردن ؛ دقت کردن . گوش دادن :
سپردن بدانای داننده گوش
بتن توشه باشد بدل رای و هوش .
پادشا سیمرغ دریا را ببرد
خانه و بچه بدان طیطو سپرد.
رودکی .
به بیژن سپردی و بگریستی
بدین شوربختی همی زیستی .
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ج 5 ص 1091).
بدرّند بر تَنْت بر پوست و رگ
سپارند گوشتت به یوز و به سگ .
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ص 2690).
ما را با خود برد و آن نواحی ضبطکرد و بما سپرد و بازگشت . (تاریخ بیهقی ).
چونانکه شاه شرق ولایت بدو سپرد
یا رب تو کامهای جهان را بدو سپار.
فرخی .
ملک العرش همه ملک بمسعود سپرد
کشور عالم هر هفت بدو بر بشمرد.
منوچهری .
گفت ناچار این ودیعت می باید سپرد که نزدیک من امانت است . (تاریخ سیستان ).
زنان گفتار مردان راست دارند
بگفت خوش تن ایشان را سپارند.
(ویس و رامین ).
سخن سپارد بیهوش را به بند بلا
سخن رساند هشیار را بعهد نوی .
ناصرخسرو.
گذاشت ملک جهان را بماند بر اسحاق
سپرد ملک بدست برادر کهتر.
ناصرخسرو (دیوان چ تقی زاده ص 186).
گفته بود ملکا من این ... را به تو سپردم تا فرزند من بزرگ شود باز بوی سپاری . (قصص الانبیاء ص 119). و نام دختر صفورا بود بیاورد و بدو سپرد. (قصص الانبیاء ص 93).
[ استاد ] ارتفاع آن [ ارتفاع طاق مدائن ] با ابریشمی بگرفت و در حقه ای نهاد و بمهر کرد و بخزانه دار شاه سپرد و روی درکشید و پنهان شد. (نزهت نامه ٔ علایی ). ولایت بصره هنوز به ابوموسی اشعری نسپرده ... پس ابن عفان عثمان ولایت بصره به ابوموسی سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 116). چون بیامد [ رستم ] کیکاوس پادشاهی بدو سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 43). و بیمار مشرف هلاک شود شانه را بباید شکافت و این اولی تر از آنکه بیمار را به مرگ سپارند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ).
ای درخور تو شاهی و تو درخور شاهی
ایزد به سزاوار سپرده ست سزاوار.
معزی .
احمد عطاش کس به سعدالملک فرستاد که ما را ذخیره برسد و مردان از کارزار بماندند قلعه بخواهیم سپردن . (راحة الصدور).
بنوبت گه شاه بردندشان
بسرهنگ نوبت سپردندشان .
نظامی .
خاک تو بویی بولایت سپرد
باد نفاق آمد آن بوی برد.
نظامی .
سرگشته دلی دارم در پای جهان مفکن
نارنج به سنگستان مسپار نگه دارش .
خاقانی .
بزلف او که یک موی از دو زلفش
بدزدی و بمن بسپاری ای باد.
خاقانی .
یکی بر در پادشاهی ستیز
بدشمن سپردش که خونش بریز.
سعدی .
|| پایمال کردن . (برهان ) (غیاث ) (شرفنامه ) (آنندراج ). لگدکوب کردن :
متازید واین کشتگان مسپرید
بگردید و آن کشتگان بشمرید.
فردوسی (شاهنامه چ بروخیم ص 1539).
بسی پیل بسپرد مردم بپای
نشد زآن سپه ده یکی باز جای .
فردوسی .
بر بنفشه بنشینیم و ببوسیم خطت
تا بدو دست و لب و پای ، بنفشه سپریم .
منوچهری .
رز ستان مشک فشان جام ستان بوسه بگیر
باده خور لاله سپر صید شکر چوگان باز.
منوچهری .
هر کجا درنگری سبزه بود پیش دو چشم
هر کجا درگذری گل سپری زیر قدم .
منوچهری .
چنان دان سپه را کجا بگذرد
به بیداد کشت کسی نسپرد.
اسدی .
رمیدند پیلان و اسبان ز جای
سپردند مر خیمه ها را بپای .
اسدی .
زیر پای خویش بسپرد او مرا
من ره او نیز هرگز نسپرم .
ناصرخسرو.
جز آن نادان که پیل جهل زیر پی سپر کردش
مهار خود بدست اژدهای نفس نسپارد.
ناصرخسرو (دیوان چ تقی زاده ص 137).
بزیر پای فرمان بسپرم من
از این بر نور اشارت اوج کیوان .
ناصرخسرو.
و جمال چهره ٔ عدل و نصفت را بپای ظلم و جور می سپرد. (سندبادنامه ص 249). || پنهان کردن . نهادن . پوشانیدن :
بگور تنگ سپارد ترا دهان فراخ
اگرْت مملکت از حد روم تا حد زاست .
کسایی .
یکی را برآری بچرخ بلند
سپاریش ناگه بخاک نژند.
فردوسی .
سپردی بخاک آن که ارزید شهری
گزیدی ز شهر آن که خاکی نیرزد.
خاقانی .
هم آخر با غمش دمساز گشتند
سپردندش بخاک و بازگشتند.
نظامی .
مهل که روز وفاتم بخاک بسپارند
مرا بمیکده بر در خم شراب انداز.
حافظ.
|| توکل و تحمل و سلوک و فروتنی نمودن . (برهان ) (آنندراج ). راه سلوک . (شرفنامه ). توکل نمودن . || متواضع و فروتن شدن . || خشنود شدن . || باعث رسیدن شدن وآمدن و فرمودن . (ناظم الاطباء). || شه نشینی و قناعت . (برهان ) (غیاث ) (شرفنامه ) (آنندراج ) (دهار). تنها نشستن و گوشه نشین شدن . || بالا نهادن . || غدر کردن . (ناظم الاطباء). || پایمال شدن . (برهان ).
- بازسپردن ؛ رد کردن . تسلیم کردن :
تن آدمی را که خواهد فشرد
ندانم که چون بازخواهد سپرد.
نظامی .
رجوع به باز سپردن شود.
- به خدا سپردن ؛ نگهبانی کسی یا چیزی را به پروردگار واگذاردن . دعای نیک درباره ٔ کسی کردن :
ای غایب از نظر به خدا میسپارمت
جانم بسوختی و به دل دوست دارمت .
حافظ.
- جان سپردن ؛ مردن :
بپایان شد این رزم کاموس گرد
همی شد که جان آورد جان سپرد.
فردوسی .
جان شیرین و گرامی به ستاننده ٔجانها داد و سپرد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 383). ناگاه چوبه ای تیر بر سینه ٔ او آمد و کسی ندانست کی انداخت بلیانوس درحال جان سپرد. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 71).
بنوک چشمش از دریا برآرم
بجان بسپارمش پس جان سپارم .
نظامی .
راهی است راه عشق که هیچش کناره نیست
آنجا جز آن که جان بسپارند چاره نیست .
حافظ.
حافظ به پیش چشم تو خواهد سپرد جان
در این خیالم ار بدهد عمر مهلتم .
حافظ.
- درسپردن ، اندرسپردن ؛ تسلیم کردن . تحویل دادن .در اختیار کسی یا چیزی گذاردن : فرستاد و ایشان را بخواند و از آن کار بپرسید استادان بلیناس را پیش ملک اندرسپردند و گفتند ما نخواستیم وی کرد. (مجمل التواریخ و القصص ).
بی بلا نازنین شمرد او را
چون بلادید درسپرد او را.
سنایی .
تو برداشتی وآمدی سوی من
همی درسپردی بپهلوی من .
سعدی .
- دل به غم سپردن ؛ غمگین بودن :
که بهرام از ایدر سپاهی نبرد
که ما را بغم دل نباید سپرد.
فردوسی .
چون دل خود را بغم سپارم از این روی
دشمن خاقانیم مگر که نه اویم .
خاقانی .
- دل سپردن ؛ فریفته شدن . عاشق شدن :
از آن دانش و رای مهراب گرد
دل و دانش وهوش او را سپرد.
فردوسی .
من دل به تو سپردم تا شغل من بسنجی
زآن دل بتو سپردم تا حق من گزاری .
منوچهری .
گر زآنکه جرم کردم کاین دل به تو سپردم
خواهم که دل بر تست ، تو باز من سپاری .
منوچهری (دیوان چ دبیرسیاقی ص 84).
چنین گفت کای گرد بیداردل
به گفت ِ بهو خیره مسپار دل .
اسدی .
- || مصمم شدن . یکدل شدن . عزم کردن :
بسپاریم دل بجستن جنگ
در دم اژدها و یشک نهنگ .
عنصری .
- || متوجه کردن و شدن :
مسپار به دهر سفله دل زیرا
آزاده دلش بسفله نسپارد.
ناصرخسرو (دیوان چ تقی زاده و ص 111).
- زن سپردن ؛ زن دادن :
ز تخم بزرگان سپارم زنش
نمانم که رنجی رسد بر تنش .
فردوسی .
- گوش سپردن ؛ دقت کردن . گوش دادن :
سپردن بدانای داننده گوش
بتن توشه باشد بدل رای و هوش .
؟
سپردن . [ س ُ پ ُدَ ] (مص ) به انتها رسانیدن و تمام کردن . (غیاث ).
فرهنگ عمید
۱. در نوردیدن، طی کردن راه: وگر جان تو بسپرد راه آز / شود کار بی سود بر تو دراز (فردوسی۱: ۹۹۴ ).
۲. پایمال کردن.
۱. چیزی را برای نگه داری به کسی دادن.
۲. تسلیم کردن، تحویل دادن، واگذاشتن.
۳. سفارش کردن.
۲. پایمال کردن.
۱. چیزی را برای نگه داری به کسی دادن.
۲. تسلیم کردن، تحویل دادن، واگذاشتن.
۳. سفارش کردن.
۱. چیزی را برای نگه‌داری به کسی دادن.
۲. تسلیم کردن؛ تحویل دادن؛ واگذاشتن.
۳. سفارش کردن.
۱. در نوردیدن؛ طی کردن راه: ◻︎ وگر جان تو بسپرد راه آز / شود کار بی‌سود بر تو دراز (فردوسی۱: ۹۹۴).
۲. پایمال کردن.
گویش اصفهانی
تکیه ای: bespâri
طاری: espârd(mun)
طامه ای: sepordan
طرقی: sepârdmun
کشه ای: espârdmun
نطنزی: sepârdan
واژه نامه بختیاریکا
جا گر کردن؛ اِسپاردِن
پیشنهاد کاربران
سپَردن:پایمال کردن، لگدکوب کردن
طی کردن، پیمودن
من میخواهم معنی خدا سپرد پیدا کنم ولی نمیاره من چهار صد اینجا در گیرم نمیدونم باید چه کار کنم بچه های خوب نازنین های من می تونید .
۱_ بله ۲_ خیر
۱_ بله ۲_ خیر
به معنی پایمال کردن ، پیمودن ، راه رفتن به سر بردن ، گذراندن
پیمودن
سپردن: در پهلوی سْپرتن spurtan بوده است.
( ( مگر خود درنگم نباشد بسی ؛
بباید سپردن به دیگر کسی! ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 217. )
( ( مگر خود درنگم نباشد بسی ؛
بباید سپردن به دیگر کسی! ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 217. )
زیر پا گذاشتن
به معنی پایمال کردن
طی کردن، گذرکردن، عبورکردن
رجوع کردن
کاری به او رجوع کردم=کاری به او سپردم
کاری به او رجوع کردم=کاری به او سپردم
موکول کردن
بازگذاشتن. [ گ ُ ت َ ] ( مص مرکب ) سپردن. تفویض کردن. ( ناظم الاطباء ) . تفویض. ( صراح اللغه ) . مفوض کردن :
بلبلا مژده ٔ بهار بیار
خبر بد به بوم بازگذار.
سعدی ( گلستان ) .
کار خود گر بخدا بازگذاری حافظ
ای بسا عیش که با بخت خداداده کنی.
حافظ.
بلبلا مژده ٔ بهار بیار
خبر بد به بوم بازگذار.
سعدی ( گلستان ) .
کار خود گر بخدا بازگذاری حافظ
ای بسا عیش که با بخت خداداده کنی.
حافظ.
کلمات دیگر: