کلمه جو
صفحه اصلی

ایله

فرهنگ فارسی

دهی است از دهستان مشهد ریزه میان ولایت باخرز بخش طیبات شهرستان مشهد .

لغت نامه دهخدا

( ایلة ) ایلة. [ اَ ل َ ] ( اِخ ) شهرکیست [ از شام ] بر کران دریای قلزم نهاده بر حد میان بادیه مصر و شام. ( حدود العالم ) ( معجم البلدان ). شهری است میان ینبع و مصر و عقبه آن مشهور است و از آنست عقیل بن خالد و خویشان او و یونس بن یزید و اقارب وی. ( آنندراج ). بندر قدیم کنار خلیج عقبه. عقبه حالیه نزدیک یا بر محل آن واقع است و در قدیم گذرگاه میان مصر و اواسط بلاد عرب و نیز میان بنادر فینیقیه وجنوب جزیرةالعرب بود و بنی اسرائیل در عبور از مصر به کنعان از آنجا گذشته اند. عزیا پادشاه یهودیه آنرا بنا نهاد و در زمان سلطنت آخار بتصرف آرامیان درآمد.( دایرة المعارف فارسی ). و اکنون ایله را بیت المقدس گویند. ( تاریخ سیستان ). و از اشتران جمازه یکی بود ایله خواندندی که آنرا ملک ایله فرستاده بود. ( مجمل التواریخ و القصص ص 264 ) ایلیا. رجوع به ایلیا شود.
ایله. [ ل ِ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان مشهدریزه میان ولایت باخرز بخش طیبات شهرستان مشهد، دارای 250 تن سکنه. آب آن از قنات ، محصول آن غلات ، زیره و شغل اهالی زراعت ، مالداری و کرباس بافی است. ( ازفرهنگ جغرافیایی ایران ج 9 ).

ایله . [ ل ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان مشهدریزه میان ولایت باخرز بخش طیبات شهرستان مشهد، دارای 250 تن سکنه . آب آن از قنات ، محصول آن غلات ، زیره و شغل اهالی زراعت ، مالداری و کرباس بافی است . (ازفرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).


ایلة. [ اَ ل َ ] (اِخ ) شهرکیست [ از شام ] بر کران دریای قلزم نهاده بر حد میان بادیه ٔ مصر و شام . (حدود العالم ) (معجم البلدان ). شهری است میان ینبع و مصر و عقبه ٔ آن مشهور است و از آنست عقیل بن خالد و خویشان او و یونس بن یزید و اقارب وی . (آنندراج ). بندر قدیم کنار خلیج عقبه . عقبه ٔ حالیه نزدیک یا بر محل آن واقع است و در قدیم گذرگاه میان مصر و اواسط بلاد عرب و نیز میان بنادر فینیقیه وجنوب جزیرةالعرب بود و بنی اسرائیل در عبور از مصر به کنعان از آنجا گذشته اند. عزیا پادشاه یهودیه آنرا بنا نهاد و در زمان سلطنت آخار بتصرف آرامیان درآمد.(دایرة المعارف فارسی ). و اکنون ایله را بیت المقدس گویند. (تاریخ سیستان ). و از اشتران جمازه یکی بود ایله خواندندی که آنرا ملک ایله فرستاده بود. (مجمل التواریخ و القصص ص 264) ایلیا. رجوع به ایلیا شود.


دانشنامه عمومی

بیت المقدس به روایت تاریخ سیستان


ایله (تایباد)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان تایباد در استان خراسان رضوی ایران است.آب آن از قنات و سد سیمانی (ساخته شده در سال 1356)، محصول آن گندم، نخود، زعفران، پیاز، تنباکو، زیره سبز و شغل اهالی زراعت و مالداری است .
این روستا در دهستان کرات قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۶۷ نفر (۳۷خانوار) بوده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اَیْلَه بندری باستانی در کنار دریای سرخ و نزدیک خلیج عقبه ، زیستگاه اصحاب سبت است
اَیله در زبان عبری به معنای درختان است. برخی منابع تاریخی آن را نام شهری میان یَنْبُع و مصر ، یا روستایی میان مَدْیَن و کوه طور دانسته اند ؛ ولی بنابر قول مشهور شهری است از نواحی شام که در کنار دریای قُلْزُم (سرخ)، نزدیک خلیج عَقَبه میان مصر و شام واقع شده و امروزه به نام ایلات معروف است. برخی آن را منسوب به دختر مَدْیَن بن ابراهیم (علیه السلام) دانسته اند. در عهد عتیق چندین بار از ایلا (Ila) یا ایلت (Elath) یا ایلوت (Eloth) نام برده شده است که در ساحل شرقی دریای قُلزُم واقع بوده و اسرائیلیان هنگام خروج از مصر از این شهر گذشته اند و حضرت داود (علیه السلام) آن را مسخر کرده و در زمان حضرت سلیمان (علیه السلام) آباد شده است. در قرآن کریم، لفظ اَیله به طور صریح نیامده؛ اما در برخی آیات به ماجراهای مربوط به آن اشاراتی شده است.
موقعیت تاریخی و جغرافیایی
ایله از شهرها و بنادر باستانی فلسطین و در دوره های گوناگون تاریخی از مراکز مهم تلاقی راههای تجاری مصر ، شام ، عراق و عربستان بوده است. این شهر سالیانی چند تحت فرمان حاکمان یونانی مصر بود و کانون ارتباط تجاری نبطیان به شمار می رفت. در سال ۱۰۶ میلادی و پس از پایان حاکمیت نبطیان، رومیان بر آن جا مستولی شدند. نخستین ارتباط ایله با مسلمانان در سال ۹ قمری اتفاق افتاد. در این سال وقتی پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) در تبوک بود یوحنا بن رؤبه اسقف ایله به شرط پرداخت جزیه و تسهیل عبور مسلمانان از شهر، پیمان صلحی را با آن حضرت امضا کرد. در دوره جنگهای صلیبی ، آسیبهای فراوانی به شهر ایله وارد شد. در سال ۵۶۵ قمری (۱۱۷۰ میلادی) صلاح الدین ایوبی ، آن را از صلیبیها بازپس گرفت و ضمیمه مصر کرد. ایله در سالهای ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۳ قمری (۱۹۱۷ ۱۹۲۵ میلادی) جزئی از سرزمین حجاز به شمار می آمد؛ اما از آن پس به اردن منضم شد و سرانجام در سال ۱۹۵۶ میلادی اسرائیل آن را اشغال کرد. ویرانه های این شهر باستانی در گوشه غربی خلیج عقبه و در یک کیلومتری شمال بندر عقبه ( اردن ) قرار دارد.
یادکردهای اَیله در تفاسیر
در مورد ساکنان سرزمین ایله، برخی، اصحاب سبت و برخی دیگر نیز اصحاب ایکه را نام برده اند. گروهی از مورخان و مفسران نیز آن ها را بخشی از قوم ثمود پنداشته اند که بر اثر همجواری با بنی اسرائیل به دین یهود گرویده اند ؛ اما بیش تر مفسران نخستین و متأخر، اصحاب سبت را جزو ساکنان ایله برشمرده اند. این قوم در عصر پیامبری حضرت داود (علیه السلام) بوده و بر اساس آیه ۶۵ بقره خداوند به قوم موسوم به اصحاب سبت فرمان داده بود که روز شنبه را تعطیل کرده، به عبادت بپردازند؛ اما آن ها از فرمان الهی تعدی کردند و ازاین رو خداوند چهره انسانی آنان را به صورت حیوان ( بوزینه ) دگرگون ساخت :«و لَقَد عَلِمتُمُ الَّذینَ اعتَدَوا مِنکُم فِی السَّبتِ فَقُلنا لَهُم کونوا قِرَدَةً خسِین». آیات ۱۶۳- ۱۶۶ اعراف نیز به همین مضمون آمده است. بنا به روایتی از امام باقر (علیه السلام) نیز مسخ شدگان بنی اسرائیل ، اهل ایله سرزمینی در ساحل دریا بودند. در آیه ۷۸ مائده نیز همین جریان آمده است که از امام باقر (علیه السلام) روایت شده: حضرت داود (علیه السلام) اهالی شهر ایله را نفرین کرد...:«لُعِنَ الَّذینَ کَفَروا مِن بَنی اِسرءیلَ عَلی لِسانِ داوودَ...». از طرق اهل سنت نیز این روایت از مجاهد و قتاده و دیگران نقل شده است. در تفسیر آیه ۷۷ کهف نیز که به داستان حضرت خضر و موسی (علیهماالسلام) می پردازد به قریه ایله اشاره ای شده است؛ هنگامی که آن ها به قریه ای رسیدند و از اهل آن غذا خواستند آن ها از مهمان کردنشان خودداری کردند...:«فَانطَلَقا حَتّی اِذا اَتَیا اَهلَ قَریَة...». برخی مراد از قریه را همان شهر ایله دانسته اند برخی، دو واژه ایله و ایکه را، هم معنا و نام یک محل شمرده اند که در نتیجه مردم ایله همان اصحاب ایکه خواهند بود. چون قریه ایله نزدیک به مدین است و در لغت عبری معنای اصلی ایله، درختان بوده و این نام به صورتهای گوناگون نیز آمده است و از طرفی ایکه را اهل تفسیر و لغت به معنای درخت یا بیشه دانسته اند (چرا که ساکنان ایکه در سرزمینی پر از باغ و درخت زندگی می کرده اند) می توان حدس زد که با ایله رابطه ای داشته باشد و اصحاب ایکه همان مردم ناحیه ایله باشند که دوران ترقی و انحطاط را پیاپی دیده اند. شایان یادآوری است که آیه ۸۵ و ۸۴ هود به روشنی می گوید که شعیب، پیامبر سرزمین یا قوم مدین (اصحاب ایکه) بوده است. سرزمین این قوم را در شبه جزیره سینا یا نزدیک آن و در حاشیه دریای قلزم دانسته اند.


کلمات دیگر: