کلمه جو
صفحه اصلی

اسماعیل نوری علا

دانشنامه عمومی

اسماعیل نوری علا استاد دانشگاه و فعال سیاسی ایرانی است.
اتاق های دربسته، تهران: انتشارات طرفه، ۱۳۴۵
جزوهٔ شعر (جُنگ)، ، تهران: انتشارات طرفه و ماهنامهٔ هنر و سینما، شماره های ۱۰ و ۱۱، دی و بهمن ۱۳۴۵
با مردم شب، تهران: بامداد، ۱۳۴۸
سرزمین ممنوع: مجموعه شعر ۱۳۵۲–۱۳۵۷، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۵۷
از این سوی دیوار، تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۵۷
او از فعال ترین شاعران و منتقدان و روزنامه نگاران و از پیگیرترین مفسران و مدافعان شعر موج نو در دهه های چهل و پنجاه بود. او به همراه احمدرضا احمدی، محمدعلی سپانلو، غفار حسینی و نادر ابراهیمی انتشارات طرفه را به نیت دفاع از هنر موج نو و پشتیبانی از هنرمندان موج نویی (به ویژه شاعران)، در اوایل دههٔ چهل تأسیس کرده بود و با انتشار چندین جُنگ و داستان و مجموعهٔ اشعار و نگارش مقالات فراوان در نشریات متعدد توانسته بود که حرکت موج نو را تسریع کند. او هچنین از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ مدیر مسئول و سردبیر نشریهٔ سکولاریسم نو بود که بعدها این نشریه در سایت «جنبش سکولار دموکراسی ایران» ادغام شد.
در روز اول اردی بهشت سال ۱۳۴۷ در جلسهٔ شلوغی در خانهٔ جلال آل احمد «کانون نویسندگان ایران» رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. بنابر پیش بینی اساسنامه، ۴۹ تن از امضاکنندگان بیانیهٔ اول اسفند ۱۳۴۶ - که در جلسه حضور داشتند - هیئت مؤسس نامیده شدند و از میان آن ها کمیسیونی مأمور شد که مقدمات انتخابات هیئت دبیران کانون را، مطابق اساسنامه فراهم آورد. یکی-دو هفته بعد، در خانهٔ جعفر کوش آبادی انتخاب هیئت دبیران انجام شد. اسماعیل نوری علاء در این انتخابات به عنوان یکی از اعضای نخستین هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران و سمت منشی کانون انتخاب شد. در انتخابات دورهٔ دوم کانون اسماعیل نوری علاء با ۲۵ رأی به همراه رضا براهنی با ۱۳ رأی به عنوان عضو علی البدل دومین دورهٔ کانون نویسندگان ایران برگزیده شدند.
نقد شعر نو در دههٔ سی، به رغم ظاهر علمی، نقدی ذوقی-اخلاقی بود؛ نقدی بود اخلاقی، بر اساس دانش عمومی منتقد در زمینه های مختلف و علایق شخصی به مقولهٔ شعر و شاعری. نقد در معنای علمی، در دههٔ چهل پا گرفت؛ اگرچه از انحراف و حب و بغض ها هنوز خالی نبود. فعال ترین و مطرح ترین منتقدین دههٔ چهل عبارت بودند از: عبدالعلی دستغیب (منتقد نوقدمایی میانه رو)، یدالله رؤیایی (منتقد و مبلغ و بانی نقد فرمالیستی در ایران)، اسماعیل نوری علاء (مبلغ و مفسر و مروج شعر موج نو)، محمد حقوقی (مسلط بر ادبیات قدیمه و مدافع فرمالیسم)، م. آزاد، مهرداد صمدی و رضا براهنی (که به رغم پاره ای انحرافات، اصولی ترین نقدها را نوشت).


کلمات دیگر: