خط میخی

به زبان آلمانی keilschrift با تلفظ کایل شِریفت و به زبان انگلیسی cuneiform script و یا cuneiform writing . کایل آلمانی و کونایفرم انگلیسی به معنای میخ نیستند بلکه اسکنه . یک مثلث باریک و نُک تیز. از دیدگاه امروز میتوان کلیه خطوط میخی را خطوط یک حرفی نامید به استثنای خط ایلامی ( عیلامی ) که نقطه هم جهت جدا نمودن هجا ها و واژه ها به حرف الف یا میخ افزوده شده است. خط میخی هخامنشی عصر داریوش بجای نقطه ایلامیان برای جدا کردن کلمات و هجا ها از یک میخ مایل استفاده کرده است. ایلامیان از دیدگاه عصر جدید در یک قدمی اختراع سیستم دوال قرار داشته اند. اعداد ( 1 , 0 ) یا حرف و نقطه ( ا ، . ) که در عصر امروز زبان دو حرفی یا دو عددی کامپیوتر ها ست ، در اصل ادامه راه ایلامیان می باشد. مردم روم باستان با مشاهده خطوط گوناگون میخی نسبت به ملیت ها و اقوام دیگر، تصور روشن تری داشته اند. به عنوان مثال اگر 26 حرف لاتین را از A تا Z مشاهده کنیم ، خواهیم دید که همگی از یک حرف یا یک پاره خط هندسی ( الف یا I ) ساخته شده اند. خط میخی ایلامی نسبت به سومری و اکدی و آشوری و بابلی علاوه بر استفاده از نقطه امتیاز دیگری هم دارد و آن اینکه تک حرفی میخی باریک تر و بلند تر است. اگر مقداری بیشتر آنرا باریک تر می کردند، آنگاه به یک پاره خط به شکل I دست می یافتند. در الفبای لاتین حرف A از سه I ( دو تا بلند و هم قد و سومی کوتاه تر ) ساخته شده است و حرف B از دو یا سه I که یکی از آنها دست نخورده باقی مانده و یکی یا دو تا از آنها به دو نیم دایره تبدیل شده و به سمت راست اولی چسبیده اند و حرف C یک I بلند و خمیده می باشد و الا آخر. البته از انسان های باستان نباید انتظار داشته باشیم که سیستم آسکی را اختراع می کردند. یعنی کلیه حروف را از ترکیب هفت تایی یا هشت تایی الف و نقطه ( ا ، . ) و یا یک و صفر ( ۱ ، ۰ ) کد گذاری میکردند، زیرا در آن اعصار اولیه پیدایش خط یک حرفی هنوز حروف اختراع نشده بودند، چه رسد به فکر و اندیشه کدگذاری آنها. ایرانیان عصر سومر و مصر باستان جهت نگارش اعداد از تجمع نقطه ها یا صفر ها ( . ، ۰ ) استفاده می کرده اند و میتوان آنها را مخترع عدد صفر ( ۰ ) یا ( 0 ) دانست. به این معنا که با یک رقم یعنی صفر ( ۰ ) اعداد را یادداشت و عمل شمارش را با یک مهره دایره ای شکل انجام می داده اند. سند یافته شده در شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان یعنی یک تاس شش سطحی بهمراه یک تخته نرد که قدمت آن به سه هزار سال پیش از میلاد می رسد ، گواه این ادعا می باشد. یک ۰ برابر با عدد یک و دو ۰ برابر با عدد دو و الا آخر. رومیان به موازات اختراع حروف الفبای لاتین، ارقام نُه گانه ( بدون 0 ) را با همان تک حرف I اختراع کردند. به عنوان مثال عدد ده همان حرف X می باشد که از دوتا I مایل ساخته شده است. این احتمال وجود دارد که زبان سومریان فارسی بوده باشد که به مرور زمان به دست فراموشی سپرده شده است. به عنوان مثال نام آن قوم از دو واژه فارسی به شکل سو و مر ساخته شده است که سو به معنای جهت می باشد و مر به معنای دریا که در زبان فارسی فراموش گردیده است، اما اقوام ژرمن آنرا حفظ نموده اند و در زبان آلمانی امروز به صورت Meer با تلفظ مر در حافظه تاریخ باقی مانده است. خدای پدر یا آسمان آنها An با تلفظ آن می باشد که در زبان فارسی امروز ضمیر سوم شخص نامعین می باشد و خدای مادر آنها Nana با تلفظ نانا یا نَنَه لقب مادر به زبان پهلوانان قدیمی فارسی زبان می باشد. قوم Akkad با تلفظ اَکّد وارثین فرهنگ و تمدن سومریان نام خودرا از دو واژه فارسی ساخته اند و یا روی آنها گذاشته شده است. این دو هجا یکیak و دیگری kad می باشند اولی با تلفظ اَک که در زبان فارسی نشانه مصغر است و دومی کَد که همان قد امروز در زبان فارسی می باشد. لذا معنای نام آن قوم " قد کوتایان " است. نام اولین پادشاه آنان sargon است که شهر باستانی اَکّد را به عنوان پایتخت احداث نموده است و سارگون به زبان فارسی شاید به معنای " شبیه گنجشگ صحرایی " باشد.