محمد علی عمویی (۱۳۰۷ کرمانشاه -)، سیاستمدار ایرانی و عضو برجستهٔ حزب توده ایران که به دلیل فعالیت مخفیانه اش در سازمان نظامی حزب توده ایران و مبارزه مسلحانه علیه حکومت پادشاهی، ۲۵ سال را در زندان های حکومت پهلوی گذراند. وی در گرماگرم انقلاب ۱۳۵۷ ایران، عضو کمیته مرکزی حزب توده ایران شد و پس از چندی دوباره دستگیر و تواب شد. وی ۱۲ سال را نیز در زندان های جمهوری اسلامی ایران گذراند.
محمدعلی عمویی در ۱۳۰۷ در کرمانشاه به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمانشاه گذراند و در آنجا در جریان اعتصاب دانش آموزان کرمانشاه در ۱۳۲۴ با حزب توده ایران آشنا شد، اما به سبب تعقیب از سوی پلیس زادگاه خود را ترک کرد و برای ادامهٔ تحصیل در دوره متوسطه به تهران آمد. وی در تهران ارتباط خود را با حزب توده ادامه داد و پس از پایان تحصیلات متوسطه، به دانشکده افسری تهران وارد شد. عمویی از اعضای تشکیلات افسران حزب توده ایران و عضو کمیته مرکزی حزب بود. او اولین بار، پس از کودتای ۲۸ مرداد دستگیر و زندانی شد؛ و در آستانه انقلاب ایران، به همراه دیگر زندانیان سیاسی آزاد شد.عمویی از باسابقه ترین زندانیان سیاسی درایران است که ۲۵ سال از عمر خود را در سال های قبل از انقلاب ایران در زندان به سر برده و ۱۲ سال نیز در زندان های جمهوری اسلامی ایران گذرانده است.در اسفند ماه ۱۳۵۷، پلنوم شانزدهم حزب توده محمدعلی عمویی و پنج تن دیگر از اعضای سازمان افسری حزب (عباس حجری، تقی کی منش، اسماعیل ذوالقدر، ابوتراب باقرزاده، رضا شلتوکی) را که ۲۵ سال در زندان های حکومت پهلوی بودند را، غیاباً به عضویت کمیتهٔ مرکزی انتخاب کرد. هیئت سیاسی حزب در خرداد ۱۳۵۸ عمویی را به عضویت هیئت دبیران (و به تبع آن هیئت سیاسی) درآورد. در فروردین ۱۳۶۰، پلنوم هفدهم عضویت وی را در هیئت دبیران ابقاء نموده و او به عنوان مسئول روابط عمومی و روابط بین المللی برگزید.
عمویی در جریان بازداشت گسترده اعضای حزب توده در سال ۱۳۶۱ (به اتهام کودتا و سپس جاسوسی برای شوروی) به ظاهر دستگیر شد. عمویی در مصاحبه ای با روزنامه آفتاب امروز، بر شکنجه شدن کیانوری برای اعتراف به کودتا و جاسوسی تأکید کرد.
هاشمی رفسنجانی از چهره های سرشناس حکومت، بعدها در مصاحبه ای با روزنامه همشهری عنوان نمود که برخورد با حزب توده و اعدام اعضای حزب توده بهتر بود که انجام نمی شد. وی دلیلی برای اینکه حزب توده در اندیشه کودتا بوده، نیافته است.
محمدعلی عمویی در ۱۳۰۷ در کرمانشاه به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمانشاه گذراند و در آنجا در جریان اعتصاب دانش آموزان کرمانشاه در ۱۳۲۴ با حزب توده ایران آشنا شد، اما به سبب تعقیب از سوی پلیس زادگاه خود را ترک کرد و برای ادامهٔ تحصیل در دوره متوسطه به تهران آمد. وی در تهران ارتباط خود را با حزب توده ادامه داد و پس از پایان تحصیلات متوسطه، به دانشکده افسری تهران وارد شد. عمویی از اعضای تشکیلات افسران حزب توده ایران و عضو کمیته مرکزی حزب بود. او اولین بار، پس از کودتای ۲۸ مرداد دستگیر و زندانی شد؛ و در آستانه انقلاب ایران، به همراه دیگر زندانیان سیاسی آزاد شد.عمویی از باسابقه ترین زندانیان سیاسی درایران است که ۲۵ سال از عمر خود را در سال های قبل از انقلاب ایران در زندان به سر برده و ۱۲ سال نیز در زندان های جمهوری اسلامی ایران گذرانده است.در اسفند ماه ۱۳۵۷، پلنوم شانزدهم حزب توده محمدعلی عمویی و پنج تن دیگر از اعضای سازمان افسری حزب (عباس حجری، تقی کی منش، اسماعیل ذوالقدر، ابوتراب باقرزاده، رضا شلتوکی) را که ۲۵ سال در زندان های حکومت پهلوی بودند را، غیاباً به عضویت کمیتهٔ مرکزی انتخاب کرد. هیئت سیاسی حزب در خرداد ۱۳۵۸ عمویی را به عضویت هیئت دبیران (و به تبع آن هیئت سیاسی) درآورد. در فروردین ۱۳۶۰، پلنوم هفدهم عضویت وی را در هیئت دبیران ابقاء نموده و او به عنوان مسئول روابط عمومی و روابط بین المللی برگزید.
عمویی در جریان بازداشت گسترده اعضای حزب توده در سال ۱۳۶۱ (به اتهام کودتا و سپس جاسوسی برای شوروی) به ظاهر دستگیر شد. عمویی در مصاحبه ای با روزنامه آفتاب امروز، بر شکنجه شدن کیانوری برای اعتراف به کودتا و جاسوسی تأکید کرد.
هاشمی رفسنجانی از چهره های سرشناس حکومت، بعدها در مصاحبه ای با روزنامه همشهری عنوان نمود که برخورد با حزب توده و اعدام اعضای حزب توده بهتر بود که انجام نمی شد. وی دلیلی برای اینکه حزب توده در اندیشه کودتا بوده، نیافته است.
wiki: محمدعلی عمویی