امنیت غذایی

بنابر تعریف سازمان ملل در سال ۱۹۸۶، امنیت غذایی را دسترسی همه مردم به غذای کافی در تمام اوقات برای داشتن یک جسم سالم می دانند.طبق این تعریف موجود بودن غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا سه عنصر اصلی می باشند..
حقوقی، مرتضی. ۱۳۷۷. امنیت غذایی. آب و توسعه. شماره دوم و سوم. ۴۷–۵۷.
رکنی، نور دهر. ۱۳۷۲. اصول بهداشت مواد غذایی. چاپ اول. دانشگاه تهران.
زمردی، عظیم. ۱۳۷۰. بهداشت گیاهان و فراورده های کشاورزی. چاپ اول. مؤلف. تهران.
سهرابی، عنایت ا…؛ اختری، مریم؛ شریفی، نسترن و رسولی، محسن. ۱۳۸۱. بررسی و شناسایی وضعیت ضایعات محصولات کشاورزی صنایع غذایی و چگونگی بهره وری آن در استان همدان. سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان همدان.
فروتن، بهروز. ۱۳۷۳. مجله صنعت و مطبوعات.
فلاحی، مسعود. ۱۳۷۱. (ترجمه). فیزیولوژی پس از برداشت سبزی ها. ج ۱ و ۲. چاپ اول. بارثاوا.
کاظمی، م؛ میرهاشمی، س.م. ۱۳۹۶. سیب زمینی- فناوری تولید، امنیت غذایی. انتشارات تحقیقات و آموزش کشاورزی.
کلانتری، عیسی. ۱۳۷۳. امنیت غذایی، ابعاد جهانی و ملی. اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال دوم. پاییز. ۶.
مردوخی، بایزید و نصیرپور، مهین. ۱۳۷۳. صنایع تبدیلی کشاورزی و ضایعات غذایی. اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال دوم. پاییز. ۱۱۸.
ملکوتی، محمدجعفر. ۱۳۷۷. ضرورت کنترل سبزی ها از طریق مصرف بهینه کودها. زیتون. ویژه نامه شماره ۶. دی ماه.
ممتاز، فرهاد. ۱۳۷۱. مجله کشاورز. بهمن و اسفند.
مینائی، سعید و افکاری سیاح، امیر حسین. ۱۳۸۲. روش های اندازه گیری و برآورد میزان ضایعات محصولات کشاورزی. مرکز مطالعه مواد و ضایعات محصولات کشاورزی. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکده کشاورزی.
FAO. 1992. A commodity system assessment methodology
امنیت غذایی و ایمنی غذا از واژه هایی مهم و کاربردی است که امروزه در اسناد توسعه ای به آن پرداخته شده است و از سوی مسوولان به کار گرفته می شود.امنیت غذایی به دسترسی همه افراد یک جامعه، در تمام ادوارعمر به غذای کافی و سالم برای داشتن زندگی سالم و فعال گفته می شود و درآمد خانوار از عوامل مهم در تأمین امنیت غذایی در یک نظام اجتماعی می باشد.عامل مهم دیگر در تأمین امنیت غذایی جامعه، ذائقه و دانش تغذیه ای خانواده ها در نحوه تخصیص بودجه برای تهیه بهترین نوع غذای در دسترس و چگونگی تقسیم غذا در خانواده می باشد.امنیت غدایی زمانی تأمین می شود که سرانه سبد غذایی خانواده به صورت صحیح انتخاب و تهیه شود، برای افراد خانواده کافی و به صورت صحیح طبخ شود تا عناصر و مواد غذایی سالم و صحیح به سلولها و اندام های بدن برسد.برای تأمین امنیت غذایی در یک کشور و نظام اجتماعی باید سازمان ها و نهادها با هم همکاری داشته باشند و با هماهنگی یک سازمان متولی امنیت غذایی، بر تولید یا واردات مواد و محصولات غذایی، آموزش و تبلیغ و آگاهی دادن به جامعه و سیاست گذاریهای کلان اقتصادی نقش ایفا کنند.سازمان مسئول امنیت غذایی باید نسبت به نوع مواد غذایی، میزان و قیمت آن ها همیشه مطلع باشد و بررسی کند که همه مردم از نظر فیزیکی به این غذا دسترسی داشته باشند و درآمدشان به قدری باشد که بتوانند این غذا را بخرند و این سازمان در صورت بروز بحران باید زنگ خطر را به صدا درآورد و اندازه گیری این امنیت را بر عهده بگیرد.
ایمنی غذایی یعنی اطمینان از اینکه غذایی که مردم جامعه استفاده می کنند به طور کامل سالم و فاقد هرگونه آلودگی باشد؛ این آلودگی می تواند شامل آلودگی میکروبی، انگلی یا شیمیایی باشد.بررسی های علمی نشان می دهد که در دهه های اخیر با گسترش تکنولوژی و افزایش مصرف افزودنی ها، آفت کشها، آنتی بیوتیکها و هورمونها در تولید مواد غذایی در کشورهای در حال پیشرفت، اثرات سوء و انکارناپذیری بر سلامت انسان ها به وجود آمده است.این آلودگی ها و بیماری شامل بروز انواع ناهنجاری های مادرزادی و سرطانها به ویژه در کودکان می باشد.براساس آمار، میزان وقوع مسمومیتهای ناشی از آلودگی غذا در کشورهای در حال پیشرفت ۱۳٪ بیشتر از کشورهای صنعتی است.
آلودگی مواد غذایی به فلزات سنگین از جمله سرب و کادمیوم از راه کودهای فسفاته و لجن های فاضلابی وارد گیاه شده و در اثر تغذیه دامها با علوفه آلوده و وارد شدن سرب و کادمیوم در شیر وارد چرخه غذایی انسان می شود.این فلزات سمی در ارگانهای بدن به ویژه کلیه تجمع پیدا کرده و در نتیجه باعث نارسایی کلیوی می شود.تغذیه با مواد غذایی آلوده به آفلاتوکسین مانند گندم و آرد، پسته، بادام زمینی و شیر باعث بروز سرطان کبد در انسان می شود.وجود بقایای سموم آلی کلردار که دسته بزرگی از حشره کش های دفع آفات را تشکیل می دهند و از دیر باز علیه بیماری مالاریا و نیز آفات و حشرات مورد استفاده قرار می گیرند و آلودگی مواد غذایی از طریق مواد شیمیایی در صنایع بسته بندی نیز در سال های اخیر نگرانی هایی را به وجود آورده است.