کلمه جو
صفحه اصلی

معتدل


مترادف معتدل : آرام، ملایم، میانه رو، نرم خو، معتدله، دارای اعتدال، راست، مستقیم ، کج، کژ

متضاد معتدل : تندرو

برابر پارسی : میانه، میانه رو، خوش آب و هوا، نه سرد و نه گرم

فارسی به انگلیسی

equable, mild, moderate, reasonable, temperate, soft, tempered

temperate, moderate


equable, mild, moderate, reasonable, soft, tempered


فارسی به عربی

اخضر , سمسار , صاحی , معتدل , وسط

عربی به فارسی

معتدل , ملا يم , ارام , ميانه رو , مناسب , محدود , اداره کردن , تعديل کردن


مرتاض , ممسک در خورد و نوش و لذات , مخالف استعمال مشروبات الکليپرهيزکار , پارسامنش , مرهم , داراي خاصيت مرهم , خنک کننده , خوشبو , ملا يم , سست , مهربان , معتدل , باحيا , افتاده , فروتن , نسبتا کم


مترادف و متضاد

راست، مستقیم


liberal (صفت)
وافر، سخی، روشن فکر، ازاده، زیاد، دارای سعه نظر، نظر بلند، جالب توجه، ازادی خواه، معتدل

modest (صفت)
ساده، فروتن، فای، افتاده، معتدل، نسبتا کم، متواضع، باحیا

moderate (صفت)
مناسب، محدود، ارام، متعادل، ملایم، میانه رو، معتدل

medium (صفت)
متوسط، معتدل، نیم پز

mild (صفت)
مهربان، ملایم، خوش مزاج، معتدل

well-proportioned (صفت)
موزون، معتدل

temperate (صفت)
ملایم، میانه رو، معتدل

middle-of-the-road (صفت)
معتدل

pinkish (صفت)
معتدل، مایل به رنگ صورتی

soft-spoken (صفت)
ساکت، معتدل، دارای صدای نرم و ملایم

آرام، ملایم، میانه‌رو، نرم‌خو ≠ تندرو


معتدله


دارای اعتدال


۱. آرام، ملایم، میانهرو، نرمخو
۲. معتدله
۳. دارای اعتدال
۴. راست، مستقیم ≠ تندرو
۵. کج، کژ


فرهنگ فارسی

راست، مستقیم ، برابر ، میانه، میانه رو
( اسم و صفت ) .۱ - میانه رو میانه . ۲- راست مستقیم . ۳ - بیتی باشد که عروض مستفعلن باشد ضرب هم مستفعلن باشد و اگر مفعولن باشد ضرب نیز مفعولن بود .

کوک‌شده براساس نظامی غیر از نظام کوک خالص


فرهنگ معین

(مُ تَ دِ ) [ ع . ] (اِفا. ) میانه ، میانه رو، راست ، برابر.

لغت نامه دهخدا

معتدل. [ م ُ ت َ دِ ] ( ع ص ) راست و برابر. و رجوع به اعتدال شود. || میانه حال.( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). به اندازه متوسط. میانه. بین دو حال در کم یا کیف :
معتدل نیست آب و خاک تنت
انده قد معتدل چه خوری.
خاقانی.
از کف و شمشیر تست معتدل ارکان ملک
زین دو اگر کم کنی ملک شود ناتوان.
خاقانی.
- معتدل القامه ؛ معتدل بالا. میانه بالا. معتدل قامت. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).و رجوع به ترکیبهای معتدل قامت و معتدل بالا شود.
- معتدل بالا ؛ میانه بالا. معتدل القامه. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). آن که قامتی نه کوتاه ونه بلند داشته باشد : واثق مردی بود سپید... معتدل بالا و فراخ چشم. ( مجمل التواریخ و القصص ).
- معتدل خلقت ؛ آنکه اندامی متوسط دارد. معتدل هیأت : فعمة؛ زن معتدل خلقت آکنده ساق. ( منتهی الارب ). و رجوع به معتدل هیأت شود.
- معتدل قامت ؛ میانه بالا. معتدل بالا. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : چشمش در میان نظارگیان بر پسری افتاد... سخت نیکوروی و طرفه و زیبا، تمام خلقت ، معتدل قامت. ( نوروزنامه ). و رجوع به ترکیب معتدل بالا شود.
- معتدل هیأت ؛ آنکه هیأتی میانه دارد. که تن و بالایی نه چندان کلان وبلند و نه چندان خرد و کوتاه داشته باشد. میانه اندام : آنگاه دانه مستقیم بنیت ، معتدل هیأت ،لطیف طبیعت ، کریم جبلت بیاوردند. ( سندبادنامه ص 43 ).و رجوع به ترکیب معتدل خلقت شود. || مناسب هر چه باشد. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || میانه رو. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). || نه سرد و نه گرم. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : و اندر وی آبهای روان است و هوای معتدل است. ( حدودالعالم ). و نعمتی فراخ و هوایی معتدل. ( حدود العالم ).
بهار دولت او آن هوای معتدل دارد
که گردون خرف را تازه کرد ایام برنایی.
انوری ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
غوغای سرما از بیم خنجر بید فرونشست و هوا معتدل گشت. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 349 ).
هوایی معتدل چون خوش نخندیم
تنوری گرم نان چون در نبندیم.
نظامی.
|| یکی از امزجه نه گانه در طب قدیم. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ): و نزدیک طبیبان معنی معتدل تمامی بخش هراندامی است از هر کیفیتی و این چنین باشد که هر اندامی از اندامهای یکسان چندانکه او را به کار آید از گرمی و سردی و خشکی و تری یافته باشد و مزاجی که او را شاید پدید آمده. ( ذخیره خوارزمشاهی ).

معتدل . [ م ُ ت َ دِ ] (ع ص ) راست و برابر. و رجوع به اعتدال شود. || میانه حال .(منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). به اندازه ٔ متوسط. میانه . بین دو حال در کم یا کیف :
معتدل نیست آب و خاک تنت
انده قد معتدل چه خوری .

خاقانی .


از کف و شمشیر تست معتدل ارکان ملک
زین دو اگر کم کنی ملک شود ناتوان .

خاقانی .


- معتدل القامه ؛ معتدل بالا. میانه بالا. معتدل قامت . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).و رجوع به ترکیبهای معتدل قامت و معتدل بالا شود.
- معتدل بالا ؛ میانه بالا. معتدل القامه . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). آن که قامتی نه کوتاه ونه بلند داشته باشد : واثق مردی بود سپید... معتدل بالا و فراخ چشم . (مجمل التواریخ و القصص ).
- معتدل خلقت ؛ آنکه اندامی متوسط دارد. معتدل هیأت : فعمة؛ زن معتدل خلقت آکنده ساق . (منتهی الارب ). و رجوع به معتدل هیأت شود.
- معتدل قامت ؛ میانه بالا. معتدل بالا. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : چشمش در میان نظارگیان بر پسری افتاد... سخت نیکوروی و طرفه و زیبا، تمام خلقت ، معتدل قامت . (نوروزنامه ). و رجوع به ترکیب معتدل بالا شود.
- معتدل هیأت ؛ آنکه هیأتی میانه دارد. که تن و بالایی نه چندان کلان وبلند و نه چندان خرد و کوتاه داشته باشد. میانه اندام : آنگاه دانه ٔ مستقیم بنیت ، معتدل هیأت ،لطیف طبیعت ، کریم جبلت بیاوردند. (سندبادنامه ص 43).و رجوع به ترکیب معتدل خلقت شود. || مناسب هر چه باشد. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || میانه رو. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). || نه سرد و نه گرم . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : و اندر وی آبهای روان است و هوای معتدل است . (حدودالعالم ). و نعمتی فراخ و هوایی معتدل . (حدود العالم ).
بهار دولت او آن هوای معتدل دارد
که گردون خرف را تازه کرد ایام برنایی .

انوری (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).


غوغای سرما از بیم خنجر بید فرونشست و هوا معتدل گشت . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 349).
هوایی معتدل چون خوش نخندیم
تنوری گرم نان چون در نبندیم .

نظامی .


|| یکی از امزجه ٔ نه گانه در طب قدیم . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا): و نزدیک طبیبان معنی معتدل تمامی بخش هراندامی است از هر کیفیتی و این چنین باشد که هر اندامی از اندامهای یکسان چندانکه او را به کار آید از گرمی و سردی و خشکی و تری یافته باشد و مزاجی که او را شاید پدید آمده . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ).
- معتدل مزاج ؛ آنکه اعتدال مزاج دارد. آنکه اعتدال طبع دارد : شرابی که نه تیره بود و نه تنک ... مردمان معتدل مزاج را شاید. (نوروزنامه ).
- || که از جهت طبیعت موزون باشد. که در گرمی و برودت و جز اینها متعادل باشد : شکر و روغن بروی کردم تا معتدل مزاج شد و سریعالهضم گشت . (سندبادنامه ص 291 و 292).
|| بیتی باشد که عروض و ضرب آن در وزن یکسان باشند. یعنی اگر عروض مستفعلن باشد ضرب هم مستفعلن باشد و اگر مفعولن باشد ضرب نیز مفعولن بود. (المعجم چ مدرس رضوی ص 48). || در اصطلاح اهل حساب عدد مساوی را گویند. (کشاف اصطلاحات الفنون ).

فرهنگ عمید

۱. راست، مستقیم.
۲. برابر.
۳. میانه.
۴. میانه رو.

فرهنگ فارسی ساره

میان


فرهنگستان زبان و ادب

{tempered} [موسیقی] کوک شده براساس نظامی غیر از نظام کوک خالص

جدول کلمات

میانه رو

پیشنهاد کاربران

معنی گیلکی واژه ها رو بدون معرفی رویت شود ممنون

دهخدا
دادوند
دادوند. [ دْ وَ ] ( ص ) معتدل . ( برهان ) ( آنندراج ) . برابر. متساوی . ( از لغات دساتیری است )
بادرود


آب و هوایی که نه گرم است و نه سرد

میانه حد وسط

میانه یت حد وسط

غته

معتدل
معنی


کلمات دیگر: