کلمه جو
صفحه اصلی

کلاد

دانشنامه عمومی

کلاد (از ریشه یونانی کلادوس به معنای شاخه) کلمه ای است که در سال ۱۹۵۷ توسط زیست شناس انگلیسی جولیان هاکسلی پیشنهاد گردید.
در دانش سامانه شناسی زیستی، کلاد تک شاخه ای از درخت تبارزایی است که یک نیای مشترک و تمامی نوادگان او (شامل گونه های از میان رفته و گونه های زنده) را در بر می گیرد. بر خلاف طبقه بندی لینه ای که در آن از سطوح آرایه شناختی مختلفی همچون فرمانرو، دسته، رده و راسته استفاده می شود، طبقه بندی بر اساس کلاد توان پیروی از چنین رویکردی را ندارد و نامگذاری آرایه شناسی لینه ای و کلادیستیک همواره با یکدیگر هماهنگ نیستند.کلاد را با رعایت این پیش شرط اساسی که تمامی گونه های منشعب شده از نیای مشترک را دربر گیرد می توان در هر سطحی مورد ارزیابی قرار داد. چنین گروهی را گروه فراگیر یا مونوفیلتیک گویند. کلادیست ها رده، رسته یا خانواده ای را که تنها برخی از گونه های منشعب شده از نیای مشترک را شامل می شوند گروه نافراگیر یا پارافیلتیک نامیده و نمی پذیرند. به عنوان مثال از دیدگاه آن ها نامگذاری گروهی بنام خزندگان و جدا کردن آن از پرندگان درست نیست زیرا در این صورت گروه خزندگان یک گروه پارافیلتیک خواهد بود. با توجه به این نکته که پرندگان از دایناسورها منشعب شده اند و با خزندگان نیای مشترکی دارند، نمی توان خزندگان را کلادی جدا در نظر گرفت.بر پایه همین نگرش، کلادیست ها نامگذاری گروهی بنام میمون ها و جدا ساختنش از کپی ها را درست نمی دانند. میمون یک تقسیم بندی پارافیلتیک است که شامل میمون های دنیای قدیم و میمون های دنیای جدید می شود. این تقسیم بندی کپی ها را که با میمون های دنیای قدیم نیای مشترک دارند، به کناری نهاده است که از دیدگاه کلادیست ها نا درست است. میمون های دنیای قدیم و کپی ها خود با میمون های دنیای جدید نیای مشترک دارند پس از دیدگاه کلادیست ها هنگامی می توانیم از واژه میمون به عنوان یک کلاد بهره جوییم که بپذیریم انسان نیز یک میمون است و در غیر این صورت بهتر است این واژه را به یکباره کنار بگذاریم.
Encyclopaedia of evolution 2007 (Stanley –A- Rice, PhD) ISBN 0-8160-5515-7Wikipedia contributors, "Clade," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Clade&oldid=373209445 (accessed July ۱۵، ۲۰۱۰).


کلمات دیگر: