عمار

(تلفظ: ammār) (عربی) مرد با ایمان ، ثابت و استوار ، صاحب حلم و وقار ؛ (در اعلام) عمار یاسر یکی از یاران پیغمبر اکرم (ص) .

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن حمید. برخی آن را نام ابوزهیر ثقفی دانسته اند. رجوع به عمار ثقفی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن حمیده ٔ تونسی مالکی . رجوع به عمار تونسی (ابن حمیدة...) شود.

عمار. [ ع َ ] (اِخ ) نام کسی که «عماری » را اختراع کرده است . (ناظم الاطباء) (از برهان قاطع) (از آنندراج ).

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن اوس بن خالدبن عبیدبن امیةبن عامربن خطمه ٔ انصاری خطمی . نام او عمارة است ، ولی «ذهبی » عمارگفته است و بنابر عقیده ٔ ابن حجر «عمارة» صحیح است .رجوع به عماره ٔ انصاری (ابن أوس بن خالد...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن بَولانیّة. جوالیقی بیتی از او در کتاب المعرب نقل میکند و مینویسد که شرح حالی از وی به دست نیامد. رجوع به المعرب جوالیقی ج 1 ص 336 ماده ٔ «النورج » شود.

عمار. [ ] (اِخ ) نام بطنی است از ثابت ، از سِنجارة، از شَمَّر طائیة. این بطن به دو قسمت عجارشة و ذیاب تقسیم میشود. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحالة ج 2 ص 821 از عشائر العراق عزاوی ص 184).

عمار. [ ] (اِخ ) نام فرقه ای است از بنی سعید، و آن یکی از عشایر شمالی سوریه باشد. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحالةج 2 ص 821 از عشائر الشام وصفی زکریا ج 2 ص 212).

عمار. [ ] (اِخ ) نام یکی از مشهورترین قبایل زیدیة در بلاد قعطیة، واقع در جنوب شبه جزیره ٔ عرب است . (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحالة ج 2 ص 821 از تاریخ سینا تألیف نعوم شقیر ص 667).

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن برکات بن جعفربن برکات بن ابی نمی حسنی . از اشراف و بزرگان مکه . رجوع به عمار حسنی (ابن برکات بن ...) شود.

فردوسی (از آنندراج ).

عمار. [ ع َ ] (ع مص ) تحیت و تهنیت گفتن . (از متن اللغة). رجوع به عَمارة و عِمارة شود. || دیر ماندن و دیر زیستن . (ازناظم الاطباء). رجوع به عَمر و عُمر و عَمارة شود. || (اِ) آس را گویند که درخت مورد باشد. و بعضی گویند «غار» است ، و آن گیاهی که چون بسوزند بوی خوش کند. (برهان قاطع) (آنندراج ) (از ناظم الاطباء).آس . و یا هر نوع ریحان . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از متن اللغة). بنک آس . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). بنک الاَّس . (مخزن الادویه ). || ریحان که بدان مجلس شراب را زینت دهند. (از منتهی الارب ) (از آنندراج ) (از ناظم الاطباء). ریحان . (از اقرب الموارد) (از المنجد). ریحان که بدان مجلس شراب را زینت دهند و هرگاه کسی داخل آن مجلس شود، اهل مجلس مقداری از این ریحان را به دست گیرند و به وسیله ٔ آن ، تازه وارد را تحیت گویند. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). و ایرانیان آن را «میوران » نامند. (از لسان العرب ). ریحان تزیین مجلس شراب را، که چون تنی درآمدی ، از آن بر دست گرفتندی و به آینده درود گفتندی . (یادداشت مرحوم دهخدا). || تحیت . (از اقرب الموارد) (از المنجد). || هدیه . (از منتهی الارب ) (از آنندراج ) (از ناظم الاطباء). این معنی فقط در منتهی الارب ، و به تبع آن در آنندراج و ناظم الاطباء آمده است و در متن دیگری مذکور نیست . و به نظر می رسد که صاحب منتهی الارب «تحیة» را که یکی از معانی این لغت است ، «تحفة» خوانده و آن را به «هدیه » ترجمه کرده است . || هرچه بر سر گذارند،از قبیل : عمامه و کلاه و تاج و غیره . (از لسان العرب ). آنچه رئیس و بزرگ قوم بر سر نهد، خواه از ریحان باشد و خواه عمامه . (از تاج العروس ). || تاجهایی از ریحان که ایرانیان بر سر می گذاشتند. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). عِمارة. (لسان العرب ). رجوع به عِمارة شود. اکلیل ریحان که عجم بر سر نهادندی . بساک . (یادداشت مرحوم دهخدا). || ج ِ عَمارة. رجوع به عَمارة شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن ابی سلیمان . وی فقیه کوفه بود و ذکر او در العقد الفرید آمده است . رجوع به العقد الفرید ابن عبدربه ج 3 ص 367 شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن ابی عمار. وی تابعی بود. (از منتهی الارب ). و در امتاع الاسماع حدیثی از او نقل شده است . رجوع به امتاع الاسماع مقریزی ج 1 ص 10 شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن ابی یسر کعب بن عمرو انصاری . رجوع به عمار انصاری (ابن کعب بن عمرو...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن احمد عجرود شرقی راشدی . از حکام «تمبکتو». رجوع به عمار راشدی (ابن احمد...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن اسماعیل ، مکنی به ابوالنجم . وی از یاران ابومسلم خراسانی بود و در سال 133 هَ .ق . که در سیستان آشوبی برپا گشته و شایعه ٔ کشته شدن عمربن عباس حاکم سیستان از جانب ابومسلم ، منتشر شد... ابومسلم این ابوالنجم عمار را به سیستان فرستاد تا اگر عمربن عباس به قتل رسیده باشد وی حاکم آنجا شود؛ ولی ابوالنجم چون به سیستان آمد، بوعاصم نامی از «بست » با سپاهی بزرگ بیامد و بنی تمیم نیز او را یاری کردند و به جنگ ابوالنجم شتافتند و او ناچار فرار اختیار کرد. (از تاریخ سیستان چ بهار ص 137).

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن خالد. محدث بود و از جریر روایت کرده است . رجوع به کتاب المصاحف سجستانی چ اول ص 101 شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن رجاء تغلبی استرآبادی ، مکنی به ابویاسر. رجوع به عمار تغلبی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن زربی بصری ، مکنی به ابومعتمر. محدث بود و از معتمربن سلیمان روایت میکرد. رجوع به ابومعتمر (عماربن ...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن زیادبن سکن . وی صحابی بود و «ابن الکلبی » گوید که او در غزوه ٔ بدر شهید گشت . اما «ابن فتحون » بر آن است که «عماربن زیاد» در غزوه ٔ احد شهید گشته است . و گویا این دو تن برادر بوده اند. (از الاصابه ٔ ابن حجر، قسم اول حرف عین ، ترجمه ٔ شماره ٔ 5692).ابن عبدربه در عقدالفرید (ج 3 ص 326) آرد که «عماربن زیاد» از قبیله ٔ عبدالاشهل بن جشم بن حرث بن خزرج بن عمروبن سالک بن اوس بود، و در غزوه ٔ بدر بشهادت رسید.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن سعد تجیبی . تابعی بود. رجوع به عمار تجیبی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن سعد قرظی . از فرزندان صحابه . رجوع به عمار قرظی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن سعود بکرنی . از حکام «تمبکتو». رجوع به عمار بکرنی (ابن سعود...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن شبیب سبائی . صحابی است . و نام اورا «عمارة» دانسته اند. رجوع به عماره ٔ سبائی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن عبید خثعمی . صحابی است . و نام اورا «عمارة» دانسته اند. رجوع به عماره ٔ خثعمی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن عبیداﷲ خثعمی . صحابی است . و نام او را «عمارةبن عبید خثعمی » دانسته اند. رجوع به عماره ٔ خثعمی (ابن عبید...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن عکرمة. «ذهبی » او را عماربن عکرمة گوید، اما«ابن حجر» نویسد که نام او «عمارةبن زعکره ٔ مازنی ...» است . رجوع به عماره ٔ مازنی (ابن زعکرة...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن علی موصلی ، مکنی به ابوالقاسم . طبیب و کحال نیمه ٔ دوم قرن چهارم هجری . رجوع به عمار موصلی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن عماره ٔ زعفرانی بصری ، مکنی به ابوهاشم و مشهور به صاحب الزعفرانی . محدث بود. رجوع به ابوهاشم (عماربن ...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن غیلان بن سلمةبن معتب بن مالک بن کعب بن عمروبن سعدبن عوف بن ثقیف ثقفی .صحابی است . رجوع به عمار ثقفی (ابن غیلان ...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن کعب بن عمروانصاری . رجوع به عمار انصاری (ابن کعب بن ...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن محمد، مکنی به ابوالحسین . از وزرای دولت فاطمی مصر بود. وی در عهد الحاکم بامراﷲ متصدی دیوان انشاء گشت . سپس وساطت بین خلیفه و طوایف مشارقه و ترکان را بعهده ٔ او گذاشتند و ملقب به امیرالخطیر و رئیس الرؤساء گشت . او در سال 411 هَ .ق . در عهد الظاهر لاعزاز دین اﷲ فاطمی از منصب خویش معزول گشت و سپس بقتل رسید. (از الاعلام زرکلی ازالاشارة الی من نال الوزارة ص 33 و النجوم الزاهرة ج 4 ص 189). رجوع به معجم الانساب زامباور ص 148 شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن معاویه ٔ دهنی بجلی ، مکنی به ابومعاویة. رجوع به عمار دهنی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن یاسربن عامربن مالک بن کنانةبن قیس بن حصین وذیم کنانی مَذحجی عنسی قحطانی ، مکنی به ابوالیقظان . رجوع به عمار کنانی (ابن یاسربن ...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن یحیی خزرجی ، جدخاندان عماری در بیهق . رجوع به عماریان بیهق شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) عطار، مکنی به ابوالهیثم . وی محدث بود. رجوع به ابوالهیثم (عمار عطار...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ] (اِخ ) مولای بنی هاشم ، مکنی به ابوعبداﷲ. وی تابعی بود. رجوع به ابوعبداﷲ (عمار...) شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ](اِخ ) ابن ابی سلامةبن عبداﷲبن عمران بن رأس بن دالان همدانی دالانی . تابعی بود. رجوع به عمار همدانی شود.

عمار. [ ع َم ْ ما ](ع ص ) مرد بسیار نمازگزار و بسیار روزه دار. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب ) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از اقرب الموارد). بسیار عبادت کننده و متعبد. (از متن اللغة). || قوی ایمان و ثابت و استوار در امر خود. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از متن اللغة) (از اقرب الموارد). شخص سخت پارسا. این لغت از «عَمیر» مشتق شده است و آن بمعنای جامه ٔ سخت بافت و بسیار بادوام است . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || نیکوثناء . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از تاج العروس ) (از اقرب الموارد) (از متن اللغة). این کلمه از عَمار مشتق شده است و به معنای «آس » است . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || نیکورایحه . (ناظم الاطباء). طیب روایح . (منتهی الارب ) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از اقرب الموارد) (از متن اللغة). || ملازم نماز به جماعت ، و مهربان بر سلطان . (منتهی الارب ). ملازم در جماعت مسلمین . (ناظم الاطباء). شخصی که امورش مجتمع و متمرکز، و ملازم جماعت ، و بر سلطان مهربان باشد. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از اقرب الموارد) . این کلمه از لغت عَمارة مشتق شده است و آن بمعنای عمامة است و وجه شبه ، برهم پیچیدگی و ملازمت آن بر سر انسان باشد. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || صاحب حلم و وقار در کردار و گفتار خود. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از اقرب الموارد) (از متن اللغة). این کلمه نیز از عَمیر بمعنای جامه ٔ سخت بافت و بسیاردوام ، مشتق شده است . (از تاج العروس ). || شخصی که اهل بیت و اصحاب و یاران خود را بر آداب و سنت پیغمبر اکرم (ص ) بدارد. (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از لسان العرب ) (از تاج العروس ) (از متن اللغة). شخصی که اهل بیت و یاران خود را بر آداب شریعت خداوند بدارد. (از اقرب الموارد). این کلمه از «عَمَرات » مشتق شده و آن گوشت پاره هایی است در زیر ریش و مابین حنک و صفحه ٔ گردن . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || شخصی که تا هنگام وفات ِ خود قائم بر امر به معروف و نهی از منکر باشد. (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (از متن اللغة). کسی که تا هنگام مرگ خود بر ایمان و طاعت و امر و نهی خود قائم و پابرجا باشد، و این کلمه از «عَمر» بمعنی بقا و هستی ، مشتق شده است . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || شخص محفوظ ومستور و پوشیده . (از لسان العرب ) (از متن اللغة). این کلمه از عَمَر مشتق شده است و آن دستارمانندی باشد که زنان آزاده ، سر خود را با آن می پوشاندند. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). || (اِ) زینتی که در مجالس باشد و این کلمه از «عَمر» به معنای گوشواره مشتق شده است . (از لسان العرب ) (از تاج العروس ).

عمار. [ ع َم ْ ما] (اِخ ) ابن حارث سدوسی . رجوع به عمار سدوسی شود.

عمار. [ ع َم ْما ] (اِخ ) ابن معاذبن زرارةبن عمروبن غنم بن عدی بن حارث بن مرةبن ظفر انصاری ظفری ، مکنی به ابونملة. صحابی بود. رجوع به عمار انصاری (ابن معاذبن ...) شود.

عمار. [ ع ُم ْ ما ] (ع ص ، اِ) ج ِ عامِر. رجوع به عامر شود. عمره گذاران . معتمرون . (از متن اللغة). زائرین . (ناظم الاطباء). قدیم در القاب حاجیان و آنان که زیارت خانه ٔ خدا دریافته بودند، ترکیبات ذیل را می افزودند: «أقل الحاج و العمار» یا «خیرالحاج و العمار» یا «قدوة الحاج و العمار». || عمارالبیت ؛ باشندگان خانه . (منتهی الارب ). اهالی خانه و کسانی که در خانه میباشند. (ناظم الاطباء). || اجنه ٔ ساکن خانه . (از اقرب الموارد).

عمار.[ ] (اِخ ) نام بطنی است از دَواسِر که آن یکی از قبایل بادیه ٔ نجد باشد. (از معجم قبائل العرب عمر رضا کحالة ج 2 ص 821 از تاریخ نجد تألیف الوسی ص 89).

عمار.[ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن محمد، مکنی به ابوالیقظان . محدث بود. نیز رجوع به ابوالیقظان (عماربن ...) شود.

عمار.[ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن محمدبن عمار، مکنی به ابوعلی و ملقب به فخرالملک . وزیر مسعودبن محمد سلجوقی از سلاجقه ٔ عراق بود، که از سال 512 تا 513 هَ .ق . این منصب را بعهده داشت . (از معجم الانساب زامباور ص 339).

عمار.[ ع َم ْ ما ] (اِخ ) ابن مطر، مکنی و مشهور به ابوعثمان الصفار. تابعی بود. رجوع به ابوعثمان صفار شود.