نویان اسمی پسرانه و ریشه ترکی دارد. نویان به معنی شاهزاده و امیر است. ترک ها ملوک و سلاطین را بدین نام می خوانند. (تلفظ: noviyān) ، منسوب به نوی، مربوط به نوی، (به مجاز) شاداب و تر و تازه، (در ترکیِ مغولی) شاهزاده - امیر سپاه، شاهزاده، لقب سلاطین و بزرگان ترک
هنگامی که چنگیز به خوارزمشاه می خواست حمله کند دستور داد هزاران رمه دار فرمان داده شود که در اردوی او حضور یابند؛ بنابراین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار مرد گرد آمد که این نیروی مغول بود که نصف نیروی خوارزمشاه هم نمی شد.
و همچنین سربازان از چین سلسله هان و ایغور به صفر سربازان مغول پیوست اما چون نیروی او هنوز کم بود تصمیم گرفت که از چند جبهه به طور همزمان حمله کنند تا دشمن را سردرگم کند و اینکه فکر کنند جبهه مقابل سپاه عظیمی دارند. چنگیز سپاهیان را به چند دسته تقسیم کرد. جبهه اول تحت فرماندهی خود چنگیز و سردارش سوبوتای. لشکر دوم تحت فرماندهی اوکتای و جغتای که پسران او بودند. لشکر سوم به فرماندهی جبر و لشکر چهارم جوجی فرزند ارشد چنگیز بود؛ بنابراین هر لشکر در یک جبهه قرار گرفته شد و هر یک لشکر حمله می کرد. منظره ای هول انگیز به وجود می آورد. در پشت صفوف سپاه تجهیزات و سلاح های مجهز وجود داشت و در عقب سپاه افراد ذخیره اشتران که بار و بنه و گاری پر از تجهیرات قرار داشت.
زمانی که چنگیز سمرقند را محاصره کرده بود شنید که مهر خوارزمشاه ترسان از ترمز گذشته و به سور خراسان رفته است و بیشتر لشکر خود را در سرزمین های گوناگون به کمین مغول گذاشته است. چنگیز به این نتیجه رسید اکنون که خوارزمشاه سپاه کمی دارد به امرای خود گفت: «اکنون که سلطان محمد ضعیف است فکر استیصال او باید کرد چه اگر در این باب اهمال رود شاید که از اطراف و اشراف بدو پیوندند آن زمان هم مشکل شود».