حمیرا

پروانه امیر افشاری (زادهٔ ۲۶ اسفند ۱۳۲۳ در تهران)، که با نام هنری حمیرا شناخته می شود، خواننده سرشناس زن ایرانی است. وی در زمینه موسیقی ملی ایران، موسیقی پاپ و موسیقی تلفیقی فعالیت دارد. صدای او به گفته استادش علی تجویدی در گستره آلتو قرار دارد و در عین حال قابلیت سوپرانو از ابتدا زیر تا بم را داراست. آخرین آهنگ خود را به نام شادی زندگی در سال۱۳۹۵خواند.
پرویز یاحقی
هایده
مهستی
پروانه امیرافشاری در سال ۱۳۲۳ در شهر تهران به دنیا آمد. وی از خانوادهٔ بانفوذ و سرشناس امیرافشاری، که اصالتی آذری دارند، است. پدرش از زمین داران بزرگ آذربایجان بود. پدر حمیرا مالک ۱۵۰ قریه و روستا در منطقهٔ شمال غرب ایران بود. از همان دوران کودکی حمیرا، خانهٔ آن ها به افتخار افراد بانفوذ حکومتی، شاهد مراسم بزرگ با حضور هنرمندان نامیِ آن زمان، مانند قمرالملوک وزیری، روح انگیز، بنان، ملوک ضرابی و بسیاری دیگر بود که همین انگیزهٔ اولیهٔ دختر خانواده برای روی آوردن به آواز شد. حمیرا، به دور از چشم پدر و با تشویق همسر روشن فکر و تازه از آلمان بازگشتهٔ خود، با نام نویسی در آزمون صدا در شورای رادیوی آن زمان، باعث حیرت و تحسین اعضای شورا شد و پس از آن تحت آموزش علی تجویدی و ملوک ضرابی قرار گرفت. وی دو سال بعد در ۱۸سالگی به یک خوانندهٔ تمام عیار تبدیل شد.
در همان سن آوازی را در دستگاه سه گاه با آهنگسازی علی تجویدی و شعری از بیژن ترقی به نام «صبرم عطا کن» را اجرا کرد که در کتاب ترانه های ماندگار این اثر به ثبت رسیده است. وی به علت مخالفت پدر با نام مستعار حمیرا فعالیت خود را آغاز کرد اما پدرش صدای دختر خود را می شناسد و چون آوازه خوان بودن دخترش را دور از شان خانوادگی خود می بیند، همه صفحات موجود در بازار تهران را خریداری کرده و در خانه خود انبار می کند؛ و همین علت باعث کمیابی صفحات صدای حمیرا در آن زمان می شود.
بعد یک سال درطی یک سفر اروپایی که برای پدر حمیرا پیش می آید حمیرا که از حمایت مادر خود برخوردار بود به کار خود ادامه می دهد. دومین اثر مشترک حمیرا، تجویدی و ترقی ترانه ای به نام «سرگردان» در گوشهٔ موالیان از گوشه های مهجور دستگاه همایون است. «پشیمانم» بعداً ساخته شد که به دلیل مدولاسیون زیبایی که از همایون به سه گاه تغییر مقام می دهد و بازمی گردد، باعث تحول عظیمی در موسیقی سنتی ایرانی می شود. پدر وی با آگاهی از اثر جدید دختر خود، وی را از خانه طرد و از ارث محروم می کند. بعد از آن وی مدتی را در خانه پسرعمویش که همسر هما میرافشار ترانه سرای معروف بود به سر برد تا آنکه با استاد پرویز یاحقی ازدواج می کند.