رحیم

رحیم . [ رَ ] (ع ص ) بخشایشگر. (ناظم الاطباء). بخشاینده . (منتهی الارب ) (آنندراج ). همواره بخشاینده . (دهار). راحم . (از نفایس الفنون ). ج ، رُحَماء. (از اقرب الموارد). آمرزنده . (ترجمان القرآن ص 2) :
همچو جد خود و چو جد پدر
باش بر خاص و عام خویش رحیم .

ابوحنیفه ٔ اسکافی .

طالب و صابر و بر سِرّ دل خویش امین
غالب و قادر و بر منهزم و خویش رحیم .

ابوحنیفه ٔ اسکافی .

بسم اﷲ الرحمن الرحیم و چون در ضمان سلامت و نصرت به بلخ رسیدیم ... (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 208).
و رجوع به رحمان شود. || مهربان . ج ، رُحَماء. (ناظم الاطباء). مهربان . (دهار). دلسوز. رحمین دل . مشفق . رؤف . صاحب رحم . بسیاررحم . (یادداشت مؤلف ). رحم کننده . (ناظم الاطباء). نرم دل . (دهار) (یادداشت مؤلف ) :
صد گنه کردم و او کرد عفو وین نه عجب
که خوی خواجه کریم است و دل خواجه رحیم .

فرخی .

من چه سازم چه کنم دزد مرا برده شمار
دزد رحمت نکنددزد که دیده ست رحیم .

فرخی .

کسی که افکند از کان تو به میتین سیم
مکن بر او بر بخشایش و مباش رحیم .

عسجدی .

ندانم که کار کجا بازایستد که این رحیم و حلیم و شرمگین را بدو باز نخواهند گذاشت . (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 259). امیر بخندیدی که از او کریم تر و رحیم تر پادشاه کس ندیده بود و نخوانده . (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 418).
حاجیان آمدند با تعظیم
شاکر از رحمت خدای رحیم .

ناصرخسرو.

و رجوع به رحمان شود. || گاه به معنی مرحوم باشد. (ناظم الاطباء). مرحوم . ج ، رحماء. (از اقرب الموارد). || (اِخ ) نامی از نامهای خدای تعالی . بسیاربخشایش بر مسلمانان . (ناظم الاطباء). از اسماء الحسنی است و در صحاح است : الرحمان و الرحیم اسمان مشتقان من الرحمة و هما به معنی و یجوز تکریر الاسمین اذا اختلف اشتقاقهما کما یقال : «فلان جادﱡ مُجِدﱡ». (از اقرب الموارد). رحمان و رحیم و راحم از رحمت مشتقند همچو سلمان و سلیم و سالم و رحمان ابلغ است از رحیم چون رحمان بر سبیل لزوم و دوام بود تا به حدی رسد که طبیعی شود همچو عطفان و غضبان . و رحیم ابلغ است از راحم و رحیم خاص است از جهت معنی زیرا که مراد از رحیم آن است که او در روز قیامت مؤمنان را بیامرزد خاصه و عامه است از جهت لفظ چون او را بر غیر حق نیز اطلاق کنند و از اینجا گفته اند: یا رحمان الدنیا و رحیم الآخرة. نقل است که از رسول (ص ) پرسیدند که معنی بسم اﷲ الرحمن الرحیم چیست ؟ فرمود: اما اﷲ فهو الذی لا اله غیره اما الرحمن فهو العاطف علی خلقه البر و الفاجر و اما الرحیم فالراحم بالمتقین . ضحاک و عکرمه گفته اند رحمان عطوف است به خلق و رحیم آن است که از او درخواست کنند بدهد و اگر نخواهند عطف کند و زجاج گفته رحمان کثیرالرحمة و رحیم بر کثیر و غیر کثیر اطلاق کنند و ابوعبیده گفته رحمان ذورحمة است و رحیم به معنی راحم . و مبرد گفته : در رحمان معنی کمال است و در رحیم معنی ایصال و رحمان لاینصرف است پیش اکثر نحویان و منصرف است پیش بعضی . (از نفایس الفنون ) :
وآن بهشت با فراخی آسمان
نیست آن از بهر اینها ای رحیم .

ناصرخسرو.

تو حکیمی تو عظیمی تو کریمی تو رحیمی
تو نماینده ٔ فضلی تو سزاوار ثنایی .

سنایی .

دست حاجت چو بری پیش خداوندی بر
که کریم است و رحیم است و غفور است و ودود.

سعدی .

و رجوع به رحمان شود.

ویژگی کسی است که به آسانی رحم می کند.

مهربان

مهربان و دلسوز

یکی از صفات خداوند ، کسی که به دیگران رحم میکند

رحیم یعنی تضمین کننده مرگ
رحمیت یعنی اینکه خداوند مرگ و زندگی بعدی انسان را تضمین کرده است.
و رحمانیت یعنی عنایت و بخشش عمومی برای همه

رحیم یعنی بخشنده و رحم کننده و همین طور

مهربان هم می شود

رحمت ، رحیم و رحمان واژگانی از زبان عربی هستند. که باید با توجه به شبکه و دنیای تصوری این واژگان که در زبان عربی دارند ، به پارسی، ترجمان شوند. نبایستی واژگان زبانهای بیگانه را مطابق با سلیقه مان و یا اینکه فلان شاعر یا نویسنده درک خاصی داشته اند، برگردان به پارسی نماییم. در ضمن معنی واژگان بیگانه را باید بوسیله توضیح دادن شبکه تصوری آنها در زبان مبدا به زبان مقصد ، انجام داد. رحمان از ریشه رحمت بر وزن فعلان است. صیغه مبالغه فعلان ، کثرت و زیادت و بسیاری را همراه دارد. یعنی رحمت کثیر و زیاد. رحیم هم از ریشه رحمت است بر وزن فعیل . صفت مشبه فعیل ، ثبات و بقا و دائمی بودن و برکت را همراه دارد.
بنابراین ، رحمان: کثیرالرحمه بودن است و رحیم: دائم الرحمن بودن است
رحمان به معنی بخشنده، رحم کننده ، مهربان و دلسوز نمی باشد. رحیم هم اصلا به معنای مهربان و رئوف نیست. البته با توجه به معنای صحیح این واژگان ، میتوان استنباط کرد یکی از جلوه های ثانوی رحمان بخشندگی و رحیم ، مهربانی است.
نمود طبیعی این صفات در طبیعت، آسمان و زمین است و همچنین مرد و زن است، آسمان بعنوان رحمان ، که با کثرت و زیادت بر روی زمین رحمت می گستراند، رحمت باران، رحمت نور خورشید، رحمت رزق بندگان و از دل آسمان بصورت گسترده و فراگیر بر دل زمین باریده میشود ، بر روی سر هر جانوری بر روی هر زمین هموار و ناهمواری ، هر ظالم و مظلومی ، بر روی دریاها و جنگلها ، بر روی فقیر و غنی ، بر روی زشت و زیبا ، بر روی همه و همه ، بی دریغ و بی حساب و بخشنده . . . و ما کان عطا ربک محظورا ( اسرا - ۲۰ )
زمین و ساکنانش بعنوان رحیم ، جمع کننده ، دریافت کننده ، ثبات و بقا دهنده به رحمت کثیر باریده شده از آسمان هستند.
همچنین خود شخصیت مرد بعنوان رحمان و زن همانند رحیم است. اصطلاحا میگویند فرزند دختر برکت و رحمت است.
برکت یعنی اینکه رحمت بتوان مستقر و ثابت و دایمی کرد. کلمه برکه در پارسی یعنی مکانی که آب جمع شده و مداوما و با ثبات و پایدار، آب آنجا قابل استفاده باشد.
یکی از اعضای بدن زن، "رحم" است که در قرآن با اصطلاح "قرار مکین" نامبرده شده. خداوند نام های اصلی خود یعنی "رحمان و رحیم" را از نام یکی از اعضای بدن زن انتخاب نموده است. آیا رحمان و رحیم ، زاییده ای از ریشه رحم نیستند؟ آیا مرد و زن زاییده رحم نیستند؟
بارش مرد در رحم زن مشابه بارش آسمان بر زمین نیست؟ آیا شنیده اید که پدر و مادرها میگویند: . . این دختره که برای آدم میمونه و غمخوار هست . .
در شهرستان اراک یک اصطلاحی هست، میگویند مرد مثل آو ( یعنی آب ) هست و زن مثل ولگ آو ( ولگ آو: دریچه های آب قابل باز و بسته شدن در بالای زمینهای کشاورزی که اجازه ورود آب را به داخل کرت های کشاورزی میدهند ) .

رحیم= آمرزگار پارسی
و سومین نام اعظم خداوند است که بعداز الله و رحمان از تمام نام های دیگر خداوند بزرگتر و اعلا تر است که شرح کامل را در معنی رحمان داده ام

پرورش دهنده - پرورنده