نیلا Nīla از زبان سانسکریت ( هند قدیم ) گرفته شده و ماده ای است آبی رنگ که از برگ درختچه نیل Nīl به دست می آید. از این گیاه که در نواحی گرم کره زمین رشد می کند 250 نوع مختلف یافته شده است. رنگِ آبیِ برگِ این گیاه را در نقاشی و برای خوشرنگ کردن پارچه و لباس استفاد می کنند.
در زبان فارسی واژه ی "نیلگون" و بسیاری دیگر از نام همین گیاه گرفته شده است. مثلاً در "آسمان نیلگون" که همان آسمان آبی رنگ و یا لاجوردی است.
نیل در واقع باید نِیل تلفظ شود، اما در زبان فارسی هر دو تلفظ مورد استفاده قرار می گیرد.
نیل خم آسمان، نیل فلک ( =سیاهی آسمان ) ، نیل هندی، نیل پر طاوسی، خود را در نیل کشیدن ( =جامه ی نیلی پوشیدن، علامت عزا است ) ، نیلگون خیام ( =پرده های نیلی رنگ یا همان آسمان ) و گُل نیلوفر، از جمله واژگان و اصطلاحاتی هستند که بیشترِ شاعران از آنها نام برده اند.
