پینه دوز

اسکافی

( صفت ) آنکه کفشهای دریده را وصله اصلاح کند پاره دوز رقعه دوز : گر بغریبی فتد از شهر خویش سختی و محنت نبدر پینه دوز. ( گلستان )

( ~. ) (ا. ) حشرة کوچکی که بر پشت سرخ رنگ آن خال های سفید دارد، روی درخت زندگی می کند و از شتة آن تغذیه می کند. کفش دوزک هم گویند.
( ~. ) (ص فا. ) پاره دوز، کسی که کفش های کهنه و پاره را می دوزد.

پینه دوز. [ ن َ / ن ِ ] ( نف مرکب ، اِ مرکب ) پاره دوز. آنکه کفشهای دریده رادرپی کند. که کفشهای کهنه را اصلاح کند. آنکه بر کفشهای دریده رقعه دوزد. کسی که پارچه بر کفش و جامه و خرقه و امثال آن دوزد. ( غیاث ). رقعه دوز :
آن پسر پینه دوز شب همه شب تا بروز
بانگ زند چون خروز، ینگی پاپوچ کیمده وار؟اگر پادشا هست و گر پینه دوز
چو خسبند گردد شب هر دو روز.گر بغریب رود از ملک ( شهر )خویش
محنت و سختی نبرد پنبه دوز.در دلم از پنبه دوزی بود زخم بیشمار
بخیه او زخم پنهان مرا کرد آشکار.|| قسمی حشره خرد چون نیم کره ای با رنگی سرخ و خالهای سیاه از رشته ٔقاب بالان. جانوری خرد که آنرا کفشدوز نیز گویند. کفش دوزک .

۱. کسی که پیشه اش پینه کردن کفش های پاره و کهنه است، پاره دوز، لاخه دوز: گر به غریبی رود از شهر خویش / سختی و محنت نبرد پینه دوز (سعدی: ۱۲۱ ).
۲. (اسم ) (زیست شناسی ) حشرۀ کوچک سرخ رنگ با چهار بال که دو بال ضخیم آن بر روی دو بال نازک قرار دارد و از شته های درختان تغذیه می کند، کفش دوز.