مترادف طعنه زدن : ملامت کردن، سرزنش کردن، کنایه زدن، زخم زبان زدن، نیش وکنایه زدن، شماتت کردن
متضاد طعنه زدن : تحسین کردن، ستایش کردن
طعنه زدن
مترادف طعنه زدن : ملامت کردن، سرزنش کردن، کنایه زدن، زخم زبان زدن، نیش وکنایه زدن، شماتت کردن
متضاد طعنه زدن : تحسین کردن، ستایش کردن
فارسی به انگلیسی
to speak ironically, to say one thing and mean another
quip
فارسی به عربی
ابرة , تهکم , دعابة , سخریة
مترادف و متضاد
خوار کردن، سرزنش کردن، ملامت کردن، عیب جویی کردن از، طعنه زدن، سرکوفت دادن
طعنه زدن، مزه ریختن، ایهام گفتن
سرزنش کردن، طعنه زدن، شماتت کردن، دست انداختن و متلک گفتن
اذیت کردن، سوزن دوزی کردن، با سوزن تزریق کردن، طعنه زدن
ملامت کردن، سرزنش کردن، کنایه زدن، زخم زبان زدن، نیش‌وکنایه زدن، شماتت کردن ≠ تحسین کردن، ستایش کردن
فرهنگ فارسی
( مصدر ) ۱ - سرزنش کردن ملامت کردن ۲ - کنایه زدن .
لغت نامه دهخدا
طعنه زدن. [ طَ ن َ / ن ِ زَ دَ] ( مص مرکب ) عیبجوئی کردن. || مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن. خرده گرفتن :
به دل کین همی داشت [ گرزم ] ز اسفندیار
ندانم چه شان بود ز آغاز کار
هر آنجا که آواز او آمدی
از او زشت گفتی و طعنه زدی.
طعنه مزن که با دو لب من چرا چخی.
که توئی هیز و توئی مسخره و شنگ و مشنگ.
نه گل است آنکه دوروی و نه دُر است آنکه یتیم.
مرتبت یاران را منکری.
از خانه براندند اهل عصیان.
غم تو شادی من شد که شادمان بادی.
در کاهش جان من فزوده.
کاندر قصیده هاش زند طعنه های چست.
طعنه نخست در گهر جام جم زند.
به نیکی کن غریب مرده را یاد.
در سوختنم به بی قراری.
کی زند طعنه مرا جز هیچکس.
آنکه طعنه میزند بر جد او.
طعنه بر عیب دیگران چه زنیم.
طعنه بر بالای عرعر میزند.
تا به جوهر طعنه بر دُرهای دریائی زدم.
کس چنین روی نبیند که نه حیران ماند.
که بار دیگرش از سینه برنیاید وای.
به دل کین همی داشت [ گرزم ] ز اسفندیار
ندانم چه شان بود ز آغاز کار
هر آنجا که آواز او آمدی
از او زشت گفتی و طعنه زدی.
دقیقی ( از شاهنامه ).
ما را بدان لب تو نیاز است در جهان طعنه مزن که با دو لب من چرا چخی.
کسائی.
چه زنی طعنه که با هیزان هیزند همه که توئی هیز و توئی مسخره و شنگ و مشنگ.
خطیری.
به یتیمی و دوروئیت همی طعنه زنندنه گل است آنکه دوروی و نه دُر است آنکه یتیم.
اسکافی ( از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 389 ).
چند زنی طعنه باطل که تومرتبت یاران را منکری.
ناصرخسرو.
طعنه چه زنی مر مرا بدان کم از خانه براندند اهل عصیان.
ناصرخسرو.
ز رغم آنکه به خاقانی تو طعنه زنندغم تو شادی من شد که شادمان بادی.
خاقانی.
ای طعنه زده به دیگرانم در کاهش جان من فزوده.
خاقانی.
بر طرز عنصری رَوَد و خصم عنصری است کاندر قصیده هاش زند طعنه های چست.
خاقانی.
از دست عشق چون به سفالی شراب خوردطعنه نخست در گهر جام جم زند.
خاقانی.
مرا طعنه مزن در عشق فرهادبه نیکی کن غریب مرده را یاد.
نظامی.
چه طعنه زنی مرا که من نیزدر سوختنم به بی قراری.
عطار.
که صواب این است و راه این است و بس کی زند طعنه مرا جز هیچکس.
مولوی.
آنکه میلرزد ز بیم رد اوآنکه طعنه میزند بر جد او.
مولوی.
طعنه بر عیب دیگران مزنید.( گلستان ).
همه حمال عیب خویشتنیم طعنه بر عیب دیگران چه زنیم.
سعدی.
یاسمین روئی که سرو قامتش طعنه بر بالای عرعر میزند.
سعدی.
چون صدف پروردم اندر سینه دُرّ معرفت تا به جوهر طعنه بر دُرهای دریائی زدم.
سعدی.
طعنه برحیرت سعدی نه به انصاف زدی کس چنین روی نبیند که نه حیران ماند.
سعدی.
به طعنه ای زده باد آنکه بر تو خواهد بدکه بار دیگرش از سینه برنیاید وای.
سعدی.
طعنه زدن . [ طَ ن َ / ن ِ زَ دَ] (مص مرکب ) عیبجوئی کردن . || مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن . بد گفتن . خرده گرفتن :
به دل کین همی داشت [ گرزم ] ز اسفندیار
ندانم چه شان بود ز آغاز کار
هر آنجا که آواز او آمدی
از او زشت گفتی و طعنه زدی .
ما را بدان لب تو نیاز است در جهان
طعنه مزن که با دو لب من چرا چخی .
چه زنی طعنه که با هیزان هیزند همه
که توئی هیز و توئی مسخره و شنگ و مشنگ .
به یتیمی و دوروئیت همی طعنه زنند
نه گل است آنکه دوروی و نه دُر است آنکه یتیم .
چند زنی طعنه ٔ باطل که تو
مرتبت یاران را منکری .
طعنه چه زنی مر مرا بدان کم
از خانه براندند اهل عصیان .
ز رغم آنکه به خاقانی تو طعنه زنند
غم تو شادی من شد که شادمان بادی .
ای طعنه زده به دیگرانم
در کاهش جان من فزوده .
بر طرز عنصری رَوَد و خصم عنصری است
کاندر قصیده هاش زند طعنه های چست .
از دست عشق چون به سفالی شراب خورد
طعنه نخست در گهر جام جم زند.
مرا طعنه مزن در عشق فرهاد
به نیکی کن غریب مرده را یاد.
چه طعنه زنی مرا که من نیز
در سوختنم به بی قراری .
که صواب این است و راه این است و بس
کی زند طعنه مرا جز هیچکس .
آنکه میلرزد ز بیم رد او
آنکه طعنه میزند بر جد او.
طعنه بر عیب دیگران مزنید.
همه حمال عیب خویشتنیم
طعنه بر عیب دیگران چه زنیم .
یاسمین روئی که سرو قامتش
طعنه بر بالای عرعر میزند.
چون صدف پروردم اندر سینه دُرّ معرفت
تا به جوهر طعنه بر دُرهای دریائی زدم .
طعنه برحیرت سعدی نه به انصاف زدی
کس چنین روی نبیند که نه حیران ماند.
به طعنه ای زده باد آنکه بر تو خواهد بد
که بار دیگرش از سینه برنیاید وای .
کجائی ای که تعنت کنی و طعنه زنی
تو بر کناری و ما اوفتاده در غرقاب .
ترا آسمان خطبه مسجد نوشت
مزن طعنه بر دیگری در کنشت .
یکی طعنه میزد که درویش بین
زهی پارسایان پاکیزه دین .
طعنه بر من مزن به صورت زشت
ای تهی از فضیلت انصاف
تن بود چون غلاف و جان شمشیر
کار شمشیر میکند نه غلاف .
سزد گر طعنه حیوانی زند بر زاهدان طالب
که باز از دست ساقی جرعه ای نوشید و آدم شد.
- امثال :
گذشت آنکه عرب طعنه بر عجم میزد .
به دل کین همی داشت [ گرزم ] ز اسفندیار
ندانم چه شان بود ز آغاز کار
هر آنجا که آواز او آمدی
از او زشت گفتی و طعنه زدی .
دقیقی (از شاهنامه ).
ما را بدان لب تو نیاز است در جهان
طعنه مزن که با دو لب من چرا چخی .
کسائی .
چه زنی طعنه که با هیزان هیزند همه
که توئی هیز و توئی مسخره و شنگ و مشنگ .
خطیری .
به یتیمی و دوروئیت همی طعنه زنند
نه گل است آنکه دوروی و نه دُر است آنکه یتیم .
اسکافی (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 389).
چند زنی طعنه ٔ باطل که تو
مرتبت یاران را منکری .
ناصرخسرو.
طعنه چه زنی مر مرا بدان کم
از خانه براندند اهل عصیان .
ناصرخسرو.
ز رغم آنکه به خاقانی تو طعنه زنند
غم تو شادی من شد که شادمان بادی .
خاقانی .
ای طعنه زده به دیگرانم
در کاهش جان من فزوده .
خاقانی .
بر طرز عنصری رَوَد و خصم عنصری است
کاندر قصیده هاش زند طعنه های چست .
خاقانی .
از دست عشق چون به سفالی شراب خورد
طعنه نخست در گهر جام جم زند.
خاقانی .
مرا طعنه مزن در عشق فرهاد
به نیکی کن غریب مرده را یاد.
نظامی .
چه طعنه زنی مرا که من نیز
در سوختنم به بی قراری .
عطار.
که صواب این است و راه این است و بس
کی زند طعنه مرا جز هیچکس .
مولوی .
آنکه میلرزد ز بیم رد او
آنکه طعنه میزند بر جد او.
مولوی .
طعنه بر عیب دیگران مزنید.
(گلستان ).
همه حمال عیب خویشتنیم
طعنه بر عیب دیگران چه زنیم .
سعدی .
یاسمین روئی که سرو قامتش
طعنه بر بالای عرعر میزند.
سعدی .
چون صدف پروردم اندر سینه دُرّ معرفت
تا به جوهر طعنه بر دُرهای دریائی زدم .
سعدی .
طعنه برحیرت سعدی نه به انصاف زدی
کس چنین روی نبیند که نه حیران ماند.
سعدی .
به طعنه ای زده باد آنکه بر تو خواهد بد
که بار دیگرش از سینه برنیاید وای .
سعدی .
کجائی ای که تعنت کنی و طعنه زنی
تو بر کناری و ما اوفتاده در غرقاب .
سعدی .
ترا آسمان خطبه مسجد نوشت
مزن طعنه بر دیگری در کنشت .
سعدی .
یکی طعنه میزد که درویش بین
زهی پارسایان پاکیزه دین .
سعدی (بوستان ).
طعنه بر من مزن به صورت زشت
ای تهی از فضیلت انصاف
تن بود چون غلاف و جان شمشیر
کار شمشیر میکند نه غلاف .
جامی (بهارستان ).
سزد گر طعنه حیوانی زند بر زاهدان طالب
که باز از دست ساقی جرعه ای نوشید و آدم شد.
طالب آملی (از آنندراج ).
- امثال :
گذشت آنکه عرب طعنه بر عجم میزد .
واژه نامه بختیاریکا
گَوه غیرت زِیدِن
پیشنهاد کاربران
طعنه زدن
نیش زبان زدن
کلمات دیگر: