عبدالقدیر خان

عبدالقدیر خان (به اردو: .mw-parser-output .nastaliq{line-height:200%;font-size:150%;font-family:IranNastaliq,"Urdu Emad Nastaleeq","Noto Nastaliq Urdu","Urdu Typesetting","Jameel Noori Nastaleeq","Nafees Nastaleeq","Nafees Nastaleeq v1.01",Nafees,"Pak Nastaleeq","PDMS_Jauhar",sans-serif;text-justify:inter-word;font-weight:normal}.mw-parser-output .nastaliq .b{text-justify:inter-word} عبدالقدیر خان) (زاده ۱ آوریل ۱۹۳۶ در بوپال) فیزیکدان هسته ای و مهندس متالورژی پاکستانی است که بنیانگذار برنامه غنی سازی اورانیوم پاکستان محسوب می شود. یکی بزرگترین برنامه های وی، برنامه غنی سازی اورانیوم برای پروژه ساخت بمب اتمی پاکستان بود. او در سال ۱۹۷۶ آزمایشگاه تحقیقاتی کاهوتا (KRL) را تأسیس کرد و تا زمان بازنشستگی (۲۰۰۱) به عنوان مدیر کل و محقق ارشد در آن مرکز مشغول کارهای علمی و تحقیقاتی بوده است. خان به غیراز مسائل هسته ای در بسیاری از پروژه های حساس و حیاتی پاکستان نقش مهم و شایانی ایفا کرده است. از جمله کارهایی که او سهم عمده ای در آنها داشته است، می توان به مورفولوژی مولکولی، فیزیک آلیاژهای مارتنزیتی، فیزیک ماده چگال و فیزیک مواد اشاره کرد.وی در ژانویه ۲۰۰۴ در جلسه ای که مقامات پاکستانی برگزار کرده بودند به نقش مهم خود در انتقال و تکثیر فناوری سلاح های هسته ای به کشورهای دیگر اعتراف کرد. او پس از یک ماه به صورت رسمی به تمامی فعالیت های غیرقانونی خود اعتراف نموده و به حبس خانگی محکوم گردید. در ۶ فوریه ۲۰۰۹ دادگاه عالی اسلام آباد حکم حبس خانگی او را لغو و اجازه داد همچون دیگر شهروندان پاکستانی آزادانه در داخل کشور زندگی کند.
مؤسسه یورونیکو
آزمایشگاه تحقیقاتی خان (یورونیکو)
آزمایشگاه فیزیک و دینامیک (یورینکو)
دانشگاه صنعتی غلام اسحاق خان پاکستان (GIK)
دانشگاه همدرد پاکستان
دانشگاه گومل پاکستان
قدیر خان در سال ۱۹۳۶ در بوپال هند بریتانیا، از یک خانواده پشتون تبار اردو زبان متولد شد. مادر او زلیخا (معروف به بیگم) یک زن خانه دار و پدرش عبدالغفور فارغ التحصیل دانشگاه ناگپور و کارمند وزارت آموزش و پرورش دولت محلی بوپال بوده است. خانواده عبدالقدیر خان تا قبل از ۱۹۳۵ به صورت دائم در بوپال زندگی می کردند. پس از جدایی پاکستان از هند خانواده او در سال ۱۹۴۷ به پاکستان مهاجرت و در سال ۱۹۵۲ در کراچی اقامت گزیدند.قدیر خان در سال ۱۹۵۶ وارد کالج دولتی دی. جی سند گردید و در سال ۱۹۶۰ موفق شده مدرک تحصیلی خود در رشته فیزیک گرایش فیزیک جامدات کسب کند. در سال ۱۹۶۱ برای تحصیل در رشته مهندسی متالورژی به آلمان برود و در دانشگاه فنی برلین مشغول مطالعه و تحصیل شود. اما در سال ۱۹۶۵ به دانشگاه دلفت هلند منتقل و مدرک کارشناسی ارشد مهندسی تکنولوژی را در سال ۱۹۶۷ دریافت نموده و برای تحصیلات دکتری به دانشگاه کاتولیک لوون بلژیک پیوست. او در سال ۱۹۷۲ توانست با ارائه پایان نامه دکتری خود در خصوص مطالعه بر روی اساس کار مارتنزیت با کمک و نظارت استاد راهنمایش دکتر مارتین برابرز، مدرک دکتری خود را در رشته مهندسی متالورژی دریافت نماید.