کلمه جو
صفحه اصلی

عبدالعظیم قریب

دانشنامه عمومی

عبدالعظیم قریب گرکانی (زاده ۱۲۵۸ گرکان - درگذشت ۳ فروردین ۱۳۴۴)، ادیب معاصر ایرانی و بنیان گذار دستور زبان فارسی نوین بود.
فرائدالادب در نظم و نثر منتخب (در ۶ جلد، چاپهای متعدد)
دستور زبان فارسی (در ۴ جلد)
قواعد فارسی در صرف و نحو
بدایه الادب (۱۳۲۴ ه‍. ق)
کتاب ا۱۳۲۴ در ۳ جلد (۱۳۴۶ ه‍. ق)
قرائت فارسی، در ۲ جلد (به دستور وزارت فرهنگ و با همکاری تنی چند ازدانشمندان) (۱۳۰۲)
بدیع (۱۳۰۲)
تصحیح و تحشیه کلیله و دمنه (۱۳۰۸)
تصحیح و تحشیه گلستان سعدی (۱۳۱۰)
تصحیح تاریخ برامکه (۱۳۱۳)
سخنان شیوا (۱۳۱۸)
منتخب کلیله و دمنه (۱۳۲۰)
تصحیح و تحشیه بوستان سعدی (۱۳۲۸)
عبدالعظیم قریب، فرزند میرزا علی سررشته دار در مرداد ۱۲۵۸ خورشیدی (رمضان ۱۲۹۶) در قریهٔ گرکان، از توابع آشتیان متولد شد. مقدمات زبان فارسی و عربی را در زادگاه خود آموخت. در نوجوانی در سال ۱۳۱۱ ه‍.ق به تهران آمد و نزد اساتید بزرگ آن روزگار به تحصیل و فراگیری زبان و ادبیات عرب، علم اصول، هیئت و نجوم پرداخت. منطق و حکمت را در مدرسهٔ سپهسالار جدید نزد میرزا طاهر تنکابنی و زبان فرانسوی را در مدرسهٔ دارالفنون فراگرفت.
میرزا عبدالعظیم خان قریب در سال ۱۳۱۷ ه‍.ق به استخدام وزارت معارف درآمد و در مدرسه علمیه که تنها آموزشگاه به شیوه جدید بود به تعلیم دانش آموزان مشغول گردید. از سال ۱۳۲۴ ه‍.ق تدریس در مدرسهٔ نظام را آغاز کرد و مدتها با وجود پیری مدرسهٔ نظام را ترک نکرد، و برخی از رجال بعدی ایران همچون کلنل محمدتقی پسیان از شاگردان او بودند.
از سال ۱۳۲۰ قمری در مدرسهٔ دارالفنون و سپس در دارالمعلمین مرکزی (بعداً دانشسرای عالی) از نخستین دورهٔ تأسیس آن شروع به تدریس ادبیات فارسی کرد. استادان دارالمعلمین، کسانی چون ابوالحسن فروغی، شیخ مرتضی نجم آبادی و فاضل تونی نسبت به «جناب میرزا» احترام خاصی را رعایت می کردند. میرزا عبدالعظیم خان قریب همچنین در مدرسهٔ سیاسی و مدرسهٔ ایران و آلمان نیز تدریس می کرد، و ضمن آنکه درس فارسی می داد، در سر درس آموزگاران آلمانی حضور می یافت تا سبک نوین تدریس را از آنان فراگیرد و به کار ببرد. از سال ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۱ شمسی نیز پنج سال تعلیم محمدرضا شاه را به عهده داشت.


کلمات دیگر: